Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết thỏa thuận về kiểm chứng đạt được với Bắc Triều Tiên hồi tháng trước cho phép các thanh sát viên được lấy mẫu tại các địa điểm hạt nhân ở Bắc Triều Tiên và mang những mẫu đó ra khỏi quốc gia cộng sản này để phân tích. Các giới chức ở Washington cho biết như thế sau khi Bắc Triều Tiên loan báo trong ngày hôm qua rằng họ không cho phép tiến hành công tác lấy mẫu. Từ trụ sở bộ Ngoại giao, thông tín viên đài VOA David Gollust gởi về bài tường thuật sau đây.
Thỏa thuận nhằm hủy bỏ chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên có thể đã gặp phải một trở ngại mới sau khi Washington và Bình Nhưỡng đưa ra những ý kiến trái ngược nhau về thỏa hiệp kiểm chứng đạt được hồi tháng trước.
Hôm 11 tháng 10, đôi bên loan báo là đã đồng ý với nhau về cách thức để kiểm chứng bản khai báo hạt nhân mà Bắc Triều Tiên đưa ra hồi tháng 6, dựa theo thỏa thuận tại cuộc đàm phán 6 bên do Trung Quốc chủ trì.
Thỏa hiệp kiểm chứng này đã chấm dứt vụ bế tắc từng khiến cho việc thực thi thỏa thuận hạt nhân bị đình trệ trong nhiều tháng.
Tuy nhiên, ngày hôm qua Bắc Triều Tiên tuyên bố không cho phép các thanh sát viên lấy mẫu từ các cơ sở hạt nhân của họ. Họ cũng nói rằng việc tháo dỡ lò phản ứng hạt nhân Yongbyong cũng bị chậm lại vì số viện trợ năng lượng đã không được giao cho họ đúng hạn.
Tại một cuộc họp báo hôm thứ tư, phát ngôn viên Robert Wood của bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng Bắc Triều Tiên chưa ngăn chận việc lấy mẫu và cuộc thảo luận với Bình Nhưỡng về vấn đề này sẽ tiếp tục được thực hiện.
Ông Wood nói: "Một số bản tin của báo chí đã nói tới việc này. Tôi chỉ muốn nói rõ với tất cả mọi người rằng đây là điều mà ai nấy cũng nhận ra được khi họ xem lại thỏa thuận về vấn đề kiểm chứng. Thỏa thuận này nói rõ là các chuyên gia sẽ được phép tiến hành công tác lấy mẫu."
Hãng thông tấn chính thức của Bắc Triều Tiên trích lời một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao nói rằng việc kiểm chứng dựa theo thỏa thuận đạt được hồi tháng 10 chỉ giới hạn trong việc các chuyên gia đến thăm các cơ sở hạt nhân, và bất cứ hành động nào vượt khỏi giới hạn đó đều vi phạm chủ quyền của Bắc Triều Tiên.
Các giới chức Hoa Kỳ nói rằng việc lấy mẫu và những qui định khác trong thỏa thuận tháng 10 là những điều khoản tiêu chuẩn của các hiệp ước quốc tế hồi gần đây về giải trừ vũ khí hạt nhân.
Khi được hỏi về việc chậm trễ trong công tác tháo dỡ lò phản ứng ở Yongbyon, ông Robert Wood cho biết: hồi tuần trước, Hoa Kỳ đã sắp xếp để chở 50 ngàn tấn dầu cho Bắc Triều Tiên và các tàu dầu sẽ tới Bắc Triều Tiên vào cuối tháng này hoặc đầu tháng 12. Oâng nói thêm rằng Washington tuân hành đầy đủ phần vụ của mình trong thỏa thuận một hành động đổi lấy một hành động.
Dựa theo thỏa thuận 6 bên đạt được hồi năm ngoái, Bắc Triều Tiên sẽ đóng cửa và tháo dỡ lò phản ứng hạt nhân Yongbyong để đổi lấy 1 triệu tấn dầu.
Phát ngôn viên Robert Wood cho biết: tính đến ngày thứ tư, Trung Quốc, Nam Triều Tiên, Nga và Hoa Kỳ đã cung cấp 500,000 tấn dầu cho Bắc Triều Tiên.
Nhật Bản, một nước khác trong thỏa thuận 6 bên, đã không chịu chở dầu cho Bắc Triều Tiên vì vụ tranh chấp chưa giải quyết xong về vấn đề công dân Nhật bị Bắc Triều Tiên bắt cóc hồi thập niên 1980. Các nước khác đã cam kết gia tăng phần đóng góp của mình để bù vào phần thiếu hụt của Nhật.
Theo dự liệu, Trung Quốc sẽ triệu tập phiên họp của các trưởng phái đoàn trong nay mai để thông qua thỏa thuận kiểm chứng mà Hoa Kỳ đạt được với Bắc Triều Tiên. Việc thông qua đó sẽ dọn đường cho giai đoạn chót của hiệp ước 6 bên, là giai đoạn mà Bắc Triều Tiên từ bỏ toàn bộ chương trình hạt nhân để đổi lấy những lợi ích về ngoại giao.
Liên quan
Đọc nhiều nhất
1