Thị trường thế giới có lên, có xuống trong bối cảnh tình trạng thất nghiệp tại Hoa Kỳ đang càng lúc càng xấu đi và có những dấu hiệu mới về một cuộc suy trầm kinh tế toàn cầu. Từ Washington, Thông tín viên đài VOA Michael Bowman gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.
Tỷ lệ thất nghiệp tại Hoa Kỳ hồi năm ngoái đã tăng lên 1%, và hiện đang ở mức 6,5%. Đa số các nhà kinh tế dự kiến tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng vọt trong những tháng sắp tới. Và dự kiến ấy đã được hậu thuẫn bởi những số liệu mới nhất do Bộ Lao Động công bố.
Tuần trước, con số người Mỹ nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp đã tăng lên 32,000 ca so với số người thất nghiệp hồi tuần trước, đến mức 516,000 người. Đây là mức thất nghiệp cao nhất đã được thống kê kể từ thời kỳ tiếp theo sau các cuộc tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001.
Bà Linda Carrington là Giám Đốc nghiên cứu của Conference Board, một tổ chức nghiên cứu thị trường bất vụ lợi trụ sở tại Hoa Kỳ.
Bà Carrington nói: "Đây là thêm một chứng cớ khác nữa về một thị trường nhân dụng rất suy yếu và càng lúc càng tệ hơn. Các số liệu về đơn xin trợ cấp thất nghiệp ngày càng nhiều phù hợp với những gì mà chúng ta đã chứng kiến, là khuynh hướng đi xuống, xuống thấp và thấp hơn nữa trên thị trường nhân dụng."
Ông Joseph Lavorgna, kinh tế gia trưởng của Deutsche Bank Securities tại Hoa Kỳ, cũng chia sẻ quan điểm bi quan đó, ông kêu gọi các nhà làm chính sách hãy vững tay lèo lái.
Ông Lavorgna nói: "Phúc trình về tình hình nhân dụng vừa công bố là một phúc trình vô cùng thảm hại. Chúng ta cần được lãnh đạo trong vấn đè này, phải có một đường lối tiếp cận nhất quán ở những nơi mà luật chơi tiếp tục không thay đổi, bởi vì ngay vào lúc này, giới đầu tư đang trông chờ những dấu hiệu cho thấy niềm tin đã trở lại với thị trường."
Hôm thứ tư vừa qua, chính quyền của Tổng thống Bush loan báo thay đổi kế hoạch sử dụng ngân quỹ 700 tỉ đôla được thông qua hồi tháng trước để cứu ngành tài chánh của Mỹ ra khỏi cuộc khủng hoảng.
Thay vì số ngân khoản này được dùng để giúp cho các định chế tài chánh giảm bớt gánh nặng từ các khoản nợ xấu phát sinh từ tình trạng mất khả năng chi trả cho các khoản vay thế chấp trên thị trường địa ốc, nay chính phủ liên bang chuyển sang tập trung vào việc mua lại cổ phần của các ngân hàng đang rơi vào tình trạng khó khăn.
Trong cuộc điều trần trước Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban Ngân hàng Thượng viện, ông Christopher Dodd nhắc các định chế cấp vốn vay rằng tiền của người thọ thuế được sử dụng để cứu họ ra khỏi tình trạng suy sụp tài chánh, và họ phải có trách nhiệm khôi phục lại hoạt động cấp vốn vay cho các doanh nghiệp và khách hàng để giúp khởi động lại các hoạt động kinh tế.
Ông Dodd nói: "Cho phép tôi giải thích thật rõ là tích trữ vốn, và mua lại cổ phần của các ngân hàng có tình hình tài chánh lành mạnh không phải là lý do mà Quốc hội đã chuẩn chi 700 tỉ đôla cho qũy cứu nguy khẩn cấp."
Bên kia bờ Đại tây dương, tình hình kinh tế của Châu âu vẫn đang trong tình trạng bất ổn không kém. Kinh tế của Đức, tức là nền kinh tế lớn nhất của châu lục này, đã chính thức rơi vào tình trạng suy thoái sau khi tăng trưởng giảm 0,5% trong quý ba vừa qua, trước đó trong quý hai mức tăng trưởng kinh tế cửa họ đã giảm 0,4%.
Quan điểm chung của các nhà kinh tế là các nước công nghiệp hàng đầu thế giới đều đang, hoặc sắp, rơi vào tình trạng suy thoái kinh tế. Ông Jorgen Elmeskov là trưởng ban nghiên cứu chính sách của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế có trụ sở ở Paris. Tổ chức này quy tụ 30 nước áp dụng hệ thống kinh tế thị trường và theo chế độ dân chủ.
Ông Elmeskov nói: "Trên cơ bản, nhóm các nước có tên trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế đang rơi vào tình trạng suy thoái kinh tế và sẽ tiếp tục kẹt trong tình trạng này một thời gian nữa, và giai đoạn hồi phục kế tiếp sẽ diễn ra với tốc độ tương đối chậm chạp. Ý chính của thông điệp này là chúng ta đang ở vào thời kỳ rất khó khăn."
Các thị trường chính tại Châu Á giảm hơn 5% vào giờ đóng cửa hôm thứ năm vừa qua. Các thị trường tại Châu Âu tăng giảm không đồng đều: thị trường tại Paris và Frankfurt tăng chút ít vào giờ đóng cửa, trong khi đó thị trường London bị giảm nhẹ.
