Người Yemen chiếm 1 nửa số tù nhân bị giam tại Vịnh Guantanamo

Hôm thứ ba tuần này, Tổng thống Hoa Kỳ, Barack Obama, đã loan báo đình chỉ việc chuyển các tù nhân từ một trại giam của Mỹ ở Vịnh Guantanamo của Cuba tới Yemen trong tương lai. Tin cho hay, người đàn ông Nigeria bị cáo buộc là tìm cách đánh bom một phi cơ chở khách Hoa Kỳ hôm 25 tháng 12 vừa rồi đã được huấn luyện tại Yemen. Thông tín viên đài VOA, Carolyn Presutti, phân tích về những hệ quả trong quyết định của Tổng thống Hoa Kỳ đối với tương lai của trại giam ở Cuba cũng như về tương lai của các tù nhân bị giam giữ tại đó.

Các giới chức Hoa Kỳ nói rằng, ít nhất có hai tù nhân từng đã bị giam giữ tại Vịnh Guantanamo, hiện nay đang lãnh đạo những nỗ lực của tổ chức al-Qaida tại Yemen. Khoảng 90 tù nhân – gần một nửa những người còn lại ở trại này – là công dân Yemen.

Nhưng sau âm mưu đánh bom bất thành nhắm vào một máy bay chở khách của Hoa Kỳ hôm lễ Giáng Sinh vừa rồi thực hiện bởi một người được huấn luyện tại Yemen, thì Hoa Kỳ phải xem xét lại chính sách phóng thích tù nhân của mình. Tổng Thống Obama nói rằng, Hoa Kỳ sẽ đình chỉ việc chuyển tù nhân tới Yemen trong tương lai. Trong một chuyến viếng thăm Iraq, Nghị sĩ John McCain đã hoan nghênh hành động của Tổng thống Obama.

Ông McCain nói: "Những người khác rời khỏi Guantanamo và đi Yemen thì không phải chỉ cầm súng chiến đấu trở lại, mà cũng còn là những kẻ đánh bom tự sát hoặc trở thành các thủ lãnh. Điều này cần phải chấm dứt."

Hành động này đã gây rắc rối cho thời biểu của Tổng thống trong việc đóng cửa trại tù vừa kể trước ngày 22 tháng Giêng. Nhưng ông Obama tuyên bố rằng quyết định đó không ảnh hưởng tới mục đích vừa kể.

Tổng thống Obama tuyên bố: "Chắc chắn chúng ta sẽ đóng cửa trại giam Guantanamo."

Ông Peter Beinart thuộc tổ chức New American Foundation nói rằng, hành động của Tổng thống bảo đảm là ông sẽ được sự ủng hộ của công chúng nhưng các tù nhân phải chịu thiệt thòi.

Ông Peter Beinart nói: "Giờ đây ông Obama đang tiến vào một vùng gió ngược chính trị rất mạnh. Mỗi khi người ta sợ hãi hơn về việc sẽ có một cuộc tấn công hoặc một đe dọa tấn công và những gì loan tải trên truyền hình càng làm cho nhiều người sợ hãi thì cán cân giữa quyền tự do dân sự và mục đích an ninh sẽ bị nghiêng về phía an ninh. Các quyền tự do dân sự sẽ bị hy sinh, đặc biệt khi quyền tự do đó không phải là của các công dân Hoa Kỳ.

Ông Beinart khuyến cáo là nên gởi các tù nhân còn lại trong trại Guantanamo tới những trại tù có điều kiện an ninh tối đa tại Mỹ, hơn là trao trả họ về quê quán. Ông James Phillips thuộc Tổ chức Heritage cảnh cáo rằng, việc trao trả các tù nhân về quê hương của họ sẽ đòi hỏi phải làm thêm nhiều việc nữa.

Ông cho biết: "Sẽ cần phải giám sát chặt chẽ hơn nữa sau khi phóng thích họ."

Nhưng giờ đây Hoa Kỳ có rất ít tin tưởng là Yemen có thể thực hiện công việc loại giám sát như vậy khi Tổng thống Hoa Kỳ gọi đó là một quốc gia bất ổn. Yemen bị lâm vào cuộc nội chiến ở miền Bắc và có thể là một vụ ly khai ở là miền Nam. Việc theo dõi các tù nhân sẽ tạo thêm một khó khăn nữa trong những khó khăn mà chính phủ nước này phải đối diện.