Làn sóng hạ sát những người liên quan đến ma túy tại Philippines dường như được nhà chức trách thi hành “một cách có hệ thống, có kế hoạch và có tổ chức,” có thể cấu thành tội phạm chống nhân loại, theo báo cáo của Ân xá Quốc tế công bố hôm thứ tư.
Ân xá Quốc tế cho hay cuộc điều tra của họ về cuộc chiến chống ma túy do Tổng thống Rodrigo Duterte đề xướng căn cứ trên 59 vụ giết hại liên hệ đến ma túy tại 20 thành phố và thị trấn. Tổ chức này kết luận là hầu hết những vụ giết hại dường như không do Tòa án xét xử, và báo cáo của cảnh sát về những vụ bắn giết trong các cuộc hành quân “tương đồng lạ thường” nhưng lại rất cách biệt với lời khai của các nhân chứng.
Phúc trình được công bố giữa lúc chưa ai biết chắc chắn chiến dịch trấn dẹp ma túy này sẽ đi về đâu và chính phủ vừa ngưng tất cả các chiến dịch của cảnh sát vào ngày thứ Hai vì tham nhũng tràn lan. Cơ quan Truy quét Ma túy của Philippines PDEA hiện được giao vai trò chỉ đạo trong chiến dịch bài trừ ma túy này.
Ân xá Quốc tế nói đa số những vụ giết hại mà họ điều tra “dường như là những vụ giết hại không qua Tòa án xét xử--sát hại bất hợp pháp và tùy tiện do lệnh của chính phủ hay với sự thông đồng hay chấp thuận của chính phủ.”
Văn phòng Thông tin của Tổng thống không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters về những phát hiện của Ân xá Quốc tế.
Chính phủ phủ nhận việc bảo trợ những vụ sát hại không qua xét xử và bác tin nói rằng cảnh sát hợp tác với những kẻ giết người.
Cuộc điều tra của Ân xá Quốc tế có trụ sở tại London được thực hiện chủ yếu từ tháng 11 và tháng 12 năm ngoái và kết thúc vào tháng 1 năm nay. Ân xá Quốc tế cho biết đã phỏng vấn 110 người trong đó có các lời khai của nhân chứng rằng các nạn nhân bị bắn chết dù đã đầu hàng.
Ân xá Quốc tế cho biết cũng tìm thấy những “chứng cứ rõ ràng” liên kết nhà cầm quyền với những tay súng không rõ tung tích, cũng như liên kết giữa “những danh sách theo dõi” qua loa, mang tính phỏng đoán do các giới chức địa phương thành lập với những người bị cảnh sát giết chết.
Dữ liệu mới nhất của cảnh sát cho thấy 7.669 người bị giết kể từ khi ông Duterte phát động cuộc chiến ma túy cách đây 7 tháng. Hơn 2.500 người bị giết trong các cuộc hành quân của cảnh sát. Những cái chết còn lại được liệt kê là đã qua điều tra hay đang được điều tra.