Bắc Triều Tiên tái khởi động lò phản ứng hạt nhân

SEOUL —  Bắc Triều Tiên loan báo chuẩn bị khởi động lại các hoạt động hạt nhân tại khu phức hợp Yongbyon, vừa để chế tạo thêm vũ khí hạt nhân vừa để giảm thiểu tình trạng thiếu điện. Theo tường thuật do thông tín viên đài VOA Steve Herman tại Seoul, diễn tiến này có phần chắc sẽ làm cho tình hình vốn đã căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên trở nên phức tạp hơn.

Theo tin của các cơ quan truyền thông nhà nước Bắc Triều Tiên, một phát ngôn viên của cơ quan nguyên tử năng ở Bình Nhưỡng nói rằng họ sẽ bắt đầu ngay các công tác để tái khởi động lò phản ứng hạt nhân 5 mega watt ở Yongbyon.

Một xướng ngôn viên của Đài phát thanh Trung ương hôm nay cho biết việc tái khởi động sẽ được thực hiện ở “nhà máy tinh chế uranium và lò phản ứng 5 mega watt, vốn đã được đặt trong tình trạng bất khiển dụng dựa theo một thỏa thuận đạt được ngày 6 tháng 10 năm 2007 tại cuộc đàm phán 6 bên.”

Hành động này được thực hiện trong khuôn khổ của “đường hướng chiến lược mới” mà lãnh tụ Kim Jong Un đã loan báo để “cùng một lúc thúc đẩy công tác kiến thiết kinh tế và xây dựng lực lượng vũ trang hạt nhân.”

Tại Nam Triều Tiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cho Tai Young nói rằng loan báo của Bắc Triều Tiên “thật là đáng tiếc.”

Ông Cho nói rằng Bắc Triều Tiên nên giữ lời hứa và tiếp tục theo đuổi mục tiêu phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Trung Quốc, đồng minh chính của Bắc Triều Tiên, cũng bày tỏ sự bất bình và cho rằng loan báo của Bắc Triều Tiên là “đáng tiếc.”

Trong cuộc họp báo ngày hôm nay ở Bắc Kinh, phát ngôn viên Hồng Lỗi của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng tất cả các bên liên hệ nên “bình tĩnh và tự chế.”

Cơ sở Yongbyon của Bắc Triều Tiên đã bị đóng cửa dựa theo một thỏa thuận đạt được năm 2007 với Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản và Nam Triều Tiên. Đến năm 2008, Bắc Triều Tiên đã phá hủy tháp làm nguội của nhà máy; và vì thế, họ sẽ phải xây lại tháp này trước khi tái khởi động lò phản ứng.

Sự hoạt động lại của nhà máy này giúp cho Bắc Triều Tiên có thể chế tạo thêm vũ khí hạt nhân qua việc chiết xuất chất plutonium từ các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng của nhà máy phát điện.

Theo ước tính của các khoa học gia, lò phản ứng này cần hoạt động khoảng 1 năm trước khi Bắc Triều Tiên có thể chiết xuất đủ plutonium để chế tạo thêm một vũ khí hạt nhân.

Trước khi Bình Nhưỡng đưa ra loan báo trong ngày hôm nay, Tổng thống Nam Triều Tiên Park Guen Hye đã triệu tập một phiên họp an ninh bất thường với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Thống nhất và Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia.

Ông Yoon Chang Jung, phát ngôn viên của tổng thống, cho biết bà Park Guen Hye đã ra lệnh trừng trị Bắc Triều Tiên một các đích đáng nếu họ gây hấn.

Nhưng ông Yoon nói thêm rằng còn có một điều quan trọng hơn. Đó là có được một sự răn đe ngoại giao và quân sự thật mạnh mẽ để bảo đảm là Bắc Triều Tiên không dám gây hấn.

Vài phút sau khi ông Yoon cho biết như thế, Bình Nhưỡng đã đưa ra loan báo về cơ sở hạt nhân ở Yongbyon.

Hoa Kỳ đang bố trí các chiến hạm chống phi đạn để hậu thuẫn cho tuyên bố là họ có thái độ rất nghiêm túc trước những lời đe dọa gây chiến mà Bắc Triều Tiên đưa ra hầu như hàng ngày trong thời gian gần đây.

Các nguồn tin trong quân đội Mỹ cho biết Đệ thất Hạm đội đã đưa khu trục hạm USS McCain tới vùng biển tây nam của Nam Triều Tiên. Một khu trục hạm khác, chiếc USS Decatur, cũng đang trên đường đến bán đảo Triều Tiên, cùng với một hệ thống rada chuyên theo dõi những vụ phóng phi đạn.

Các nguồn tin quân sự ở Washington và Seoul cho biết họ không thấy có sự động viên của các lực lượng Bắc Triều Tiên, tuy Bình Nhưỡng không ngớt tuyên bố là các lực lượng của họ đã sẵn sàng để tấn công Hoa Kỳ và Nam Triều Tiên.

Trong một “thông cáo đặc biệt” hôm 30 tháng 3, Bắc Triều Tiên tuyên bố các mối quan hệ với Nam Triều Tiên “đang ở trong tình trạng chiến tranh.”
Xế ngày hôm nay, ngoại trưởng Nam Triều Tiên Yun Byung Se sẽ có cuộc họp đầu tiên với ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry tại Washington. Ông Kerry, theo lịch trình đã định, sẽ đi thăm Nam Triều Tiên trong tháng này.