Vụ ông Kim Jong Nam, anh cùng cha khác mẹ của chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong Un, hình như đã bị ám sát, càng củng cố lập luận cho rằng Bắc Hàn là một nhà nước mafia hoạt động trong bóng tối, bất chấp luật pháp, trắng trợn thủ tiêu các kẻ thù, và lệ thuộc vào các băng nhóm tội phạm để tồn tại. Từ Seoul, thông tín viên Brian Padden của đài VOA gởi về bài tường trình chi tiêt sau đây.
Cảnh sát Malaysia hôm thứ Năm 16/2 đã bắt giữ một phụ nữ thứ hai mang hộ chiếu Indonesia bị tình nghi có dính líu trong vụ ám sát ông Kim Jong Nam hồi đầu tuần này tại Phi trường Quốc tế Kuala Lumpur.
Ngày hôm trước, một phụ nữ mang giấy thông hành Việt Nam đã bị cảnh sát bắt giữ và cũng bị nghi có liên quan quan đến vụ này.
Các giới chức Nam Triều Tiên nói hai nữ điệp viên Bắc Hàn đã dầu độc ông Kim Jong Nam tại phi trường, có tin nói họ đã xịt một chất lỏng không rõ là gì vào mặt ông Kim, rồi dùng khăn bịt mặt nạn nhân. Máy thu hình an ninh của phi trường đã ghi được hình ảnh của các nghi can.
Một nguồn tin từ chính phủ Malaysia xác nhận với hãng thông tấn Reuters rằng nghi can bị bắt mang hộ chiếu Việt Nam đúng là người phụ nữ mà camera an ninh đã ghi hình, mặc áo màu trắng trước ngực có in chữ “LOL.”
Tin cho hay giới hữu trách Malaysia đã từ chối yêu cầu của Bắc Hàn đòi ngưng giảo nghiệm tử thi nạn nhân.
Gia đình trị mafia
Các nhà phân tích Bắc Triều Tiên xem chế độ Kim là một băng nhóm tội phạm gia đình trị cực kỳ tham nhũng, bất chấp luật pháp quốc tế, có các hoạt động buôn lậu, buôn bán vũ khí, kể cả vật liệu hạt nhân và bộ phận tên lửa, buôn lậu ma túy, làm tiền giả, và đủ mọi hành vi tội phạm cốt để kiếm tiền về cho giới cai trị chóp bu giàu sụ.
Năm 2012 các nhà ngoại giao của Liên hiệp quốc phát hiện các xylanh làm bằng than chì do Bắc Triều Tiên chế tạo được vận chuyển trên một tàu chở hàng của Trung Quốc trên đường đến Syria. Năm 2005, một giới chức Ireland bị bắt vì hành vi tiêu thụ các tờ bạc giả mệnh giá 100 đôla Mỹ do Bắc Triều Tiên làm. Và năm 2016, một người mang quốc tịch Anh bị kết án 15 năm tù can tội âm mưu nhập 100 kilôgram chất ma túy methamphetamine vào Hoa Kỳ.
Những hành động bất hợp pháp đó giúp chế độ Kim tránh né các lệnh chế tài của quốc tế trừng phạt Bắc Triều Tiên vì nỗ lực không ngừng nhắm phát triển vũ khí hạt nhân và phi đạn đạn đạo bị Liên hiệp quốc cấm.
Ông Robert Kelly của Đại học Quốc gia Pusan bình luận rằng việc ra lệnh ám sát một người chống đối và bị xem là đối thủ như ông Kim Jong Nam, cho dù có liên hệ ruột thịt, không phải là chuyện ngoài dự kiến của giới lãnh đạo Bắc Triều Tiên chuyên hành động trong bóng tối.
Giáo sư Kelly nói:
"Họ không tôn trọng luật pháp trong nước lẫn quốc tế. Họ cư xử tàn bạo với chính người dân của họ. Còn ở nước ngoài, họ chủ yếu hoạt động kinh tế phi pháp ở tầm mức lớn. Và không có gì đáng ngạc nhiên kể cả nhưng hành động chính trị bất hợp pháp như ám sát."
Còn hơn cả tiểu thuyết
Nếu đúng sự thật thì việc lãnh tụ Bắc Triều Tiên ra lệnh giết ông Kim Jong Nam vượt xa cung cách hành sử của các băng mafia đã được thể hiện qua loạt phim “Godfather-Bố Già” vào thập niên 1970.
Người anh cùng cha khác mẹ của ông Kim Jong Un từng được chọn để lên kế vị, nhưng đã làm phật lòng cha là cố lãnh tụ Kim Jong Il, sau khi ông tìm cách nhập cảnh Nhật Bản bằng một hộ chiếu giả với ý định đi chơi công viên Disneyland ở Tokyo hôm năm 2001. Ông Kim Jong Nam đã sống lưu vong, chủ yếu là ở Macau, nơi mà sau này ông đã công khai chỉ trích cách cai trị của người em trai nửa dòng máu với ông.
Năm 2012, ông gởi một tin nhắn cho nhà báo Yoji Gomi người Nhật Bản, nói rằng: “Chế độ Kim Jong Un sẽ không tồn tại lâu. Nếu không thay đổi.”
Cũng xuất hiện những đồn đoán rằng chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình muốn ông Kim Jong Nam làm lãnh tụ Bắc Triều Tiên hơn là ông Kim Jong Un.
Một báo cáo của Cơ quan Tình báo Quốc gia gởi cho các nhà lập pháp của của nước này nói rằng ông Kim Jong Un khi lên cầm quyền vào năm 2012 đã ra một “lệnh thường trực” ám sát người anh có nửa dòng máu với ông.
Đầu óc tội phạm
Các nhà phân tích xem Bắc Triều Tiên như một nhà nước mafia bình luận rằng hiểu được tâm tính tội phạm của chính phủ gia đình trị họ Kim có thể giúp cho cộng đồng quốc tế vạch ra được những chiến lược hữu hiệu để ngăn chặn mối đe dọa của chương trình hạt nhân Bình Nhưỡng và chấm dứt hành động đàn áp nhân quyền tràn lan trên đất nước này.
Giáo sư Kelly của Đại học Quốc gia Pusan bình luận rằng nỗ lực làm việc với một nhà nước tội phạm thường xuyên nói dối và vi phạm các thỏa thuận trong quá khứ rốt cuộc chỉ đi đến thất bại.
"Thực tế là họ không có thái độ hợp tác cho tới cùng, và chúng ta luôn thấy họ dối trá."
Ông Kelly nói tiếp rằng bằng cách cắt đứt nguồn thu nhập bất hợp pháp của những kẻ chóp bu và tìm cách truy tố giới lãnh đạo tham gia các hoạt động tội phạm có thể tăng áp lực buộc chế độ Bắc Triều Tiên phải thay đổi. Nhưng nỗ lực đó đòi hỏi sự hợp tác nhiều hơn từ Trung Quốc, đối tác thương mại hàng đầu và là nước ủng hộ Bắc Triều Tiên lớn nhất. Bắc Kinh đã miễn cưỡng ủng hộ các biện pháp chế tài cứng rắn có thể đe dọa đến việc nắm giữ quyền lực của gia đình họ Kim và có thể gây ra tình trạng bất ổn trong khu vực.
Tính đến sáng thứ Năm 16/2 ở Bình Nhưỡng, truyền thông nhà nước Bắc Triều Tiên vẫn không đề cập gì đến cái chết của ông Kim Jong Nam. Vào lúc nửa đêm trước đó, lãnh tụ Kim Jong Un đã đến viếng Lăng Kim Nhật Thành nhân ngày sinh của thân phụ Kim Jong Il của ông, người đã qua đời năm 2011.