Hàng trăm tờ báo khắp nước Mỹ hôm thứ Năm đã đồng loạt đăng bài xã luận bênh vực tự do báo chí và phản bác Tổng thống Donald Trump vì ông gọi một số tổ chức truyền thông là kẻ thù của người dân Mỹ.
“Một trụ cột trung tâm trong chính trị của Tổng thống Trump là liên tục tấn công báo chí tự do,” bài xã luận của tờ The Boston Globe viết. Tờ báo này đã khởi xướng và phối hợp đăng bài xã luận cùng với hơn 350 tờ báo khác.
“Sự vĩ đại của nước Mỹ phụ thuộc vào vai trò của báo chí tự do nói lên sự thật trước những người có quyền thế,” tờ Globe nói. “Gán mác ‘kẻ thù của nhân dân’ cho báo chí là một việc làm vừa trái với đặc tính Mỹ lại vừa nguy hiểm cho khế ước công dân mà chúng ta đã cùng nhau giữ gìn suốt hơn hai thế kỉ qua.”
Mỗi tờ báo, kể cả một số tờ báo ở những bang mà ông Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016, đã chạy một bài xã luận, thường là một bài viết không đề tên tác giả phản ánh quan điểm của một ban xã luận và tách biệt với bộ phận viết tin và các mục khác trong một tờ báo.
Tu chính án Thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ bảo đảm quyền tự do báo chí.
Ông Trump vẫn thường xuyên chỉ trích các nhà báo và mô tả các bản tin mâu thuẫn với quan điểm hoặc lập trường chính sách của ông là tin vịt.
Hôm thứ Năm ông lại lên Twitter đả kích báo chí: "TRUYỀN THÔNG TIN VỊT LÀ PHE ĐỐI LẬP. Bọn này rất tai hại cho Đất nước Vĩ đại của chúng ta .... NHƯNG CHÚNG TA ĐANG CHIẾN THẮNG!”
Ông cũng viết rằng ông không muốn điều gì cho nước Mỹ hơn là quyền tự do báo chí thực sự, nhưng nói rằng phần lớn những gì truyền thông đăng tải là tin vịt, “thúc đẩy một chủ trương chính trị hoặc chỉ đơn giản là tìm cách hại người. SỰ TRUNG THỰC CHIẾN THẮNG!”
Phát biểu của Tổng thống Đảng Cộng hòa phản ánh quan điểm của nhiều người bảo thủ rằng hầu hết các tờ báo và các cơ quan thông tấn khác xuyên tạc, dựng chuyện hoặc lược bỏ các dữ kiện vì thiên vị chống lại họ.
Một đại diện cho Nhà Trắng không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận của Reuters về các bài xã luận.
Trong bài xã luận của mình, báo The New York Times nói chỉ trích giới truyền thông về chuyện hạ giảm hoặc thổi phồng các câu chuyện hoặc đưa tin không chính xác là việc làm đúng đắn.
“Các kí giả tin tức và biên tập viên là con người và họ phạm sai lầm. Sửa chữa các sai lầm đó là cốt lõi công việc của chúng tôi,” tờ Times nói. “Nhưng một mực nói rằng những sự thật mà bạn không thích là ‘tin vịt’ là điều nguy hiểm đối với huyết mạch của nền dân chủ. Và gọi các nhà báo là ‘kẻ thù của nhân dân’ là điều nguy hiểm, chấm hết.”
Thượng viện Mỹ đồng lòng thông qua một nghị quyết không ràng buộc hôm thứ Năm khẳng định “vai trò quan trọng và không thể thiếu” của truyền thông tin tức và tuyên bố “báo chí không phải là kẻ thù của nhân dân.”
Các bài xã luận có phối hợp hôm thứ Năm đã bị chỉ trích bởi một số cơ quan trong giới truyền thông, trong đó có một bình luận của CBS News đã mô tả chúng là một “hành động già néo đứt dây của kiểu tư duy tập thể báo chí.”
“Nghiêm túc nhìn nhận - Ai sẽ cảm thấy thuyết phục bởi nỗ lực này, hoặc có ấn tượng với việc vài trăm tờ báo ca cùng một điệu? Ai thậm chí sẽ thèm để ý tới?” bài bình luận của CBS News đặt câu hỏi.
Vào tháng 1, Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Jeff Flake, một người theo Đảng Cộng hòa đại diện bang Arizona, nói rằng ông Trump đã vận dụng những lời lẽ của nhà độc tài Xô Viết Josef Stalin khi ông đả kích báo chí là “kẻ thù của nhân dân.”