Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tuyên bố bằng các hành động đơn phương ở Biển Đông, Trung Quốc đang tự cô lập mình, làm cho các nước láng giềng quay sang chống lại Bắc Kinh.
Phát biểu trước Ủy ban đặc trách chi tiêu của Hạ viện hôm 25/2, Bộ trưởng Ash Carter nhấn mạnh việc Trung Quốc bồi đắp đảo nhân tạo và đưa thiết bị quân sự ra các hòn đảo có tranh chấp ở Biển Đông khiến các đồng minh cũ của Mỹ như Nhật Bản và Philippines, cùng các đồng minh mới như Việt Nam và Ấn Độ, gia tăng hợp tác với Hoa Kỳ.
Ông Carter nói sự việc này gây chú ý công luận không phải vì Hoa Kỳ có động thái gì mới mẻ vì Mỹ lâu nay vẫn cho tàu qua lại trong vùng Biển Đông và sẽ tiếp tục như thế ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.
Trung Quốc nhận chủ quyền hầu hết Biển Đông và các tuyên bố lãnh thổ đó chồng lấn với Việt Nam, Đài Loan, Philippines, Malaysia và Brunei. Trong những năm gần đây, Trung Quốc bắt tay vào một dự án đầy tham vọng, xây các hòn đảo nhân tạo có khả năng hỗ trợ đường băng và chứa các thiết bị quân sự.
Hôm 25/2 tại Ngũ Giác Đài, Đô đốc Harry Harris, Tư lệnh Mỹ ở Thái Bình Dương cho báo giới biết Trung Quốc đã bồi đắp gần 3.000 mẫu Anh các căn cứ quân sự trên Biển Đông.
Tuần trước, công ty ảnh vệ tinh ImageSat International (ISI) công bố hình ảnh cho thấy các tên lửa địa đối không của Trung Quốc được triển khai trên đảo Phú Lâm, thuộc Hoàng Sa, mà Việt Nam cũng có tuyên bố chủ quyền. Một quan chức Mỹ xác nhận tin này với đài VOA và cho biết Ngũ Giác Đài rất quan ngại.
Đô đốc Harris cho rằng Trung Quốc đang quân sự hóa Biển Đông và đang thay đổi cảnh quan vận hành quân sự.
Tư lệnh Thái Bình Dương Harry Harris cũng khẳng định rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục thực thi quyền tự do hàng hải, bay qua hoặc tuần tra qua các khu vực mà Trung Quốc nhận chủ quyền nhưng luật quốc tế cho phép các nước được tự do qua lại.
Đô đốc Harris nói Mỹ cần thực hiện các hoạt động này một cách thường xuyên.
Tuyên bố được đưa ra sau khi Hoa Kỳ mới đây đã 2 lần cho tàu đi vào phạm vi 12 hải lý quanh các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp ở Biển Đông để thách thức tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh tại đây.
Theo Đô đốc Harris, chỉ mới hai cuộc tuần tra như thế thì hãy còn quá sớm để biết được việc này tác động đến hành xử của Trung Quốc như thế nào.
Bắc Kinh tố cáo các cuộc tuần tra và bay ngang qua khu vực do Mỹ thực hiện là hành động mang tính ‘khiêu khích’.
