Các lực lượng đặc nhiệm Úc bị cáo buộc đã sát hại 39 tù nhân và thường dân không vũ trang ở Afghanistan, khi các binh sĩ cấp thấp bị cấp chỉ huy ra lệnh hành quyết một số người bị bắt giữ không có khả năng tự vệ, lấy đó để rèn cho binh sĩ làm quen với máu lửa chiến tranh, một cuộc điều tra kéo dài 4 năm kết luận.
Theo Reuters, chính quyền Úc hôm 19/11 cho biết 19 binh sĩ, cả hiện dịch và xuất ngũ, sẽ được điều tra xem xét khả năng bị truy tố liên quan tới vụ giết 39 người Afghanistan.
Tất cả những vụ giết người đó không xảy ra trên các bãi chiến trường, Tướng Campbell của Úc nói.
Công bố chi tiết cuộc điều tra được trông đợi từ lâu về cách hành xử của các thành viên lực lượng đặc nhiệm Úc ở Afghanistan trong thời gian từ 2005 tới 2016, Tướng Angus John Campbell của Úc nói có thông tin đáng tin cậy về 39 vụ giết người trái pháp luật có sự dính líu của 25 binh sĩ lực lượng đặc nhiệm.
“Kết quả điều tra cho rằng đã xảy ra những vi phạm nghiêm trọng trong cách hành xử và tính chuyên nghiệp của quân nhân”, Tướng Campbell nói với các nhà báo ở Canberra.
“Những vụ giết người trái pháp luật mà nạn nhân là thường dân và tù nhân, là điều không bao giờ được chấp nhận”.
Báo cáo nói đa số những người bị giết, gồm tù nhân, nông dân và người địa phương, đều trong tình cảnh bị bắt giữ khi họ sát hại, và do đó họ thuộc diện được bảo vệ theo luật pháp quốc tế.
Theo các đề nghị trong báo cáo, Tướng Campbell cho biết 19 quân nhân, hiện dịch và xuất ngũ, sẽ được chuyển sang một nhà điều tra đặc biệt để quyết định xem có đủ chứng cớ để bị truy tố hay không.
Thủ tướng Úc Scott Morrison trước đó cảnh báo rằng báo cáo bao gồm “những tin tức khó nuốt trôi đối với người dân Úc”, nhưng ít người trông đợi là một số chi tiết gây sốc nhất được tiết lộ.
“Có thông tin đáng tin cậy cho thấy các binh sĩ cấp thấp đã bị cấp chỉ huy trong các đội tuần tra ra lệnh bắn một tù nhân, trong vụ giết người đầu tiên, để gọi là “nhúng chàm”, làm quen với các điều kiện chiến tranh. Sau khi nạn nhân bị giết, những người bị cho là chịu trách nhiệm đã dàn xếp cảnh giao tranh để biện minh cho hành động của mình, báo cáo kết luận.
Cuộc điều tra chính thức chỉ khởi sự sau khi các tài liệu mật về các tội ác chiến tranh ở Afghanistan được công bố. Một cựu luật sư quân đội, David McBride, bị truy tố tội cung cấp tài liệu mật cho Hệ thống truyền thông ABC của Úc. Ông thừa nhận đã cung cấp tài liệu, nhưng ông quả quyết rằng đó là để phục vụ lợi ích quốc gia.
Người lãnh đạo cuộc điều tra 4 năm là Thẩm phán tiểu bang New South Wales Paul Brereton, người được Tổng Thanh tra của Bộ Quốc phòng bổ nhiệm năm 2016 để điều tra những tin đồn về tội ác chiến tranh ở Afghanistan từ năm 2003 tới 2016. Trong cuộc điều tra, hơn 20.000 tài liệu và 25.000 hình ảnh được xem xét, và 423 nhân chứng được thẩm vấn hữu thệ.
Báo cáo đề nghị Canberra bồi thường cho gia đình của các nạn nhân, bất chấp truy tố thành công hay không.
Báo cáo được công bố sau khi Thủ tướng Úc điện đàm với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani.
“Thủ tướng Úc bày tỏ sự đau buồn sâu đậm nhất của ông về cách hành sử sai trái của một số binh sĩ Úc tại Afghanistan”, văn phòng Tổng thống Ghani viết trên Twitter.
Nước Úc hiện còn 1.500 binh sĩ tại Afghanistan.
