Chính phủ Việt Nam vừa ra quyết định cấm các cán bộ đảng viên tổ chức liên hoan tiệc tùng sau mỗi kỳ họp và khi thăng chức.
Đây là động thái mới nhất của Hà nội nhằm chấn chỉnh vai trò và nếp sống của cán bộ nhà nước sau khi một buổi tiệc ‘hoành tráng’ mừng một quan chức tỉnh được thăng chức gây tranh luận và bức xúc trong xã hội.
Theo bản tin ngày 19/12 của truyền thông trong nước, Bộ chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam đã ký ban hành một quy định về một số việc “cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên” trong đó nghiêm cấm họ lợi dụng các hoạt động họp hành và mít tinh để tiệc tùng lãng phí.
Quy định 55 do thường trực ban bí thư bộ Chính Trị Đinh Thế Huynh ký, được báo điện tử VnMedia trích dẫn, yêu cầu “chấm dứt ngay tình trạng ăn uống, ‘chè chén’ sa hoa, lãng phí, gây phản cảm trong dư luận xã hội.”
Đầu năm nay, tiệc mừng tân phó giám đốc sở Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Nghệ An đã được tổ chức linh đình với sự tham gia của nhiều quan chức nhà nước. Hình ảnh bữa tiệc được một người tham gia tải trên 1 trang Facebook cá nhân trong đó cho thấy một sân khấu lớn được tranh trí cầu kỳ với tấm biển ghi “Đêm giao lưu chúc mừng đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu, tỉnh ủy viên – phó giám đốc sở NN&PTNT tỉnh Nghệ An.” Theo báo điện tử VietTimes, đêm giao lưu chúc mừng hoành tráng được đưa lên Facebook và bị nhiều người chỉ trích. VietTimes trích lời một lãnh đạo tỉnh Nghệ An nói rằng “tấm phông nền đã gây phản cảm trong dư luận,” và vụ việc “cần kiểm điểm, phê bình, có hình thức kỷ luật và rút kinh nghiệm.”
Việc các cơ quan nhà nước tổ chức liên hoan sau các kỳ họp rất phổ biến ở Việt Nam, chi phí cho các tiệc tùng này thường được trích ra từ ngân sách nhà nước. Quy định mới của bộ Chính Trị được Dân Trí trích dẫn, nghiêm cấm giao lưu liên hoan mừng thăng chức, lợi dụng hiếu hỉ để ăng uống tiệc tùng, biếu xén quà cáp với mục đích vụ lợi.
Tháng trước Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ban lệnh cấm “chúc Tết thủ tướng” và yêu cầu “tất cả hệ thống hành chính không chúc Tết lãnh đạo, không biếu xén, không phong bao phong bì.” Ngày 17/12, Thủ tướng Phúc một lần nữa nhắc lại lệnh này và yêu cầu các cơ quan trong hệ thống hành chính nhà nước thực hiện nghiêm túc chỉ thị này.
Dịp Tết Nguyên Đán sẽ rơi vào tuần cuối cùng của tháng 1 kéo sang đầu tháng 2 năm 2017.
Theo bình luận của Thanh Niên Online, “nạn biếu xén quà cáp ‘vượt khung’ vào những dịp Tết thực ra là một dạng hối lộ, bôi trơn”. Để dẹp tệ nạn hối lộ, mới đây Cục Phòng Chống Tham Nhũng – Thanh Tra Chính Phủ đã mở 3 đường dây nóng tố tham nhũng và mãi lộ vào dịp Tết Nguyên Đán sắp tới.
Tuy nhiên tình trạng “hối lộ, bôi trơn” ở Việt Nam vẫn rất phổ biến và được coi là một bước không thể thiếu trong công việc kinh doanh. Một khảo sát về xung đột lợi ích do Thanh tra Chính Phủ và Ngân Hàng Thế Giới thực hiện trong năm 2015 cho thấy có gần 50% doanh nghiệp được hỏi thừa nhận rằng họ phải tặng quà cho cán bộ công chức nhà nước. Một khảo sát của Viện nghiên cứu Kinh Tế Trung Ương gần đây cũng cho thấy gần một nửa số doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam phải trả các khoản chi phí không chính thức cho các cơ quan nhà nước để có thể “bôi trơn” cho việc kinh doanh của họ trong năm 2015.
Trong bảng xếp hạng Trace Matrix – một tổ chức quốc tế vận động chống hối lộ có trụ sở tại Mỹ - Việt Nam là 1 trong 10 quốc gia có chỉ số rủi ro hối lộ cao nhất thế giới. Việt Nam đã ban hành luật phòng chống tham nhũng trong hơn 10 năm qua và gần đây có sửa đổi nhưng theo nhận xét của tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh tác động của luật này rất hạn chế.
