Người đứng đầu Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ hôm 30/4 cam kết vận dụng luật nhập cư hiện hành để xử lý hàng ngàn người di cư dự đoán sẽ vượt biên ở biên giới tây nam với Mexico bắt đầu từ ngày 12/5.
Ngày 12/5 là thời hạn chính quyền của Tổng thống Joe Biden chấm dứt áp dụng luật về đại dịch virus corona mà trong đó cho phép trục xuất ngay những di dân đến Mỹ không có giấy tờ vì lý do y tế.
Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Alejandro Mayorkas phát biểu trên chương trình ‘Meet the Press’ của đài NBC rằng khi các gia đình di dân đến cửa khẩu, họ ‘sẽ được xúc tiến trình tự thực thi luật nhập cư, trình tự trục xuất. Nếu họ có đơn xin miễn trục xuất, chúng tôi sẽ nhanh chóng phân xử đơn xin đó’.
Ông cho biết cơ quan ông sẽ quyết định các trường hợp di dân tìm cách ở lại Mỹ ‘trong vài ngày hay vài tuần. Sẽ không mất hàng tháng trời’, và các trường hợp này sẽ được các quan chức di dân phân xử trước 2 triệu đơn nhập cư tồn đọng hiện đang chờ được xử lý ở Mỹ.
Ông Mayorkas nói nếu trẻ em không có người lớn đi kèm đến biên giới, ‘Chúng tôi sẽ tuân theo pháp luật và pháp luật quy định rằng chúng tôi có quyền giam giữ đứa trẻ đó và chúng tôi có 72 tiếng đồng hồ để chuyển đứa trẻ đó, đứa trẻ không có người lớn đi kèm đó, qua Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh’.
“Việc này là để cho Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh... xác định người thân hay người bảo trợ ở Mỹ để họ bàn giao việc chăm sóc đứa trẻ,” ông Mayorkas nói. “Theo quy định của luật pháp, chúng tôi có thể cứu giúp nhân đạo những đứa trẻ này và chúng tôi đang thực thi điều luật đó.”
Hơn 2,4 triệu di dân đã đến biên giới với Mỹ trong năm ngoái, nhiều người trong số họ đến từ các quốc Trung Mỹ, nhưng cũng có người đến từ các nước Caribe, Châu Phi, Ukraine và các nơi khác. Nhiều người đã bị đuổi về, trong khi những người khác đã trốn vào trong nước Mỹ hoặc được xác định ngày ra tòa án di dân nhiều tháng hay nhiều năm sau đó và được thả ra trong nước Mỹ.
Ông Mayorkas cho thấy quy mô của vấn đề di dân mà nước Mỹ phải đối mặt khi các di dân, nhiều người tìm cách thoát nghèo và đàn áp chính trị ở trên đất nước của họ, cố gắng chạy đến quốc gia giàu có nhất thế giới để có cuộc sống tốt hơn.
“Đây là thách thức thực sự khó khăn và như tất cả chúng ta đều nhận ra, nó diễn ra trong nhiều năm,” ông Mayorkas nói.
“Chúng ta đang chứng kiến mức độ di cư không chỉ ở biên giới phía nam của chúng ta, mà trên khắp Tây bán cầu, đó là điều chưa từng thấy.”
“Tôi nghĩ đây là cuộc di cư lớn nhất ở bán cầu của chúng ta kể từ Đệ nhị Thế chiến,” ông nói thêm.
“Cách làm của chúng tôi là xây dựng các con đường hợp pháp, loại bỏ những kẻ buôn người tàn nhẫn, đem đến các con đường hợp pháp để mọi người có thể được cứu trợ nhân đạo mà không phải thực hiện hành trình nguy hiểm ra đi từ đất nước của họ,” ông Mayorkas nói. “Và đồng thời, nếu họ đến biên giới phía nam giữa các cửa khẩu, họ sẽ hứng chịu hậu quả.”
Nhưng ông cũng thừa nhận ‘hệ thống nhập cư vỡ nát’ ở Mỹ, với việc Quốc hội trong hàng chục năm đã không thể cải cách luật nhập cư.
“Tôi chỉ muốn nói rõ rằng chúng tôi đang làm việc với rất nhiều hạn chế,” ông nói. “Chúng tôi cần nhân lực, chúng tôi cần công nghệ, chúng tôi cần cơ sở vật chất, chúng tôi cần nguồn lực để vận chuyển, tất cả các yếu tố để giải quyết nhu cầu của một lượng lớn di dân đến biên giới phía nam một cách bất thường.”
Diễn đàn