Một thính giả ở Pennsylvania hỏi về chứng đau lưng mãn tính và được bác sĩ Hồ văn Hiền trả lời:
Chronic pain syndrome
Ông đau lưng từ hơn 10 năm nay và được chữa bằng nhiều thuốc cũng như bằng phương pháp khác nhau. Theo tôi nghĩ, đây là một quá trình chữa bịnh rất phức tạp, cần sự giúp đỡ của nhiều chuyên khoa khác nhau như bs chỉnh trực (orthopedist) nếu liên hệ đến bịnh xương cột sống, bs thần kinh (neurologist), bác sĩ về tâm lý hay tâm thần (psychologist,psychiatrist), chuyên viên vật lý trị liệu (physical therapy), liệu pháp lao động (occupational therapist), và có khi cả social worker nữa nếu gặp khó khăn trong đời sống.
Thường những người này làm việc phối hợp với nhau trong một ê kíp. Những câu hỏi của ông tôi không trả lời được trong phạm vi của một chương trình y khoa thường thức. Có lẽ, quan trọng hơn hết, nếu chưa có một bs gia đình để phối hợp các sự săn sóc trị liệu từ nhiều chuyên gia khác nhau, thì ông nên tìm một bs đóng vai trò này. Một số điểm quan trọng là bs gia đình sẽ giúp ông hiểu tình trạng và nguyên nhân bịnh của ông, giải đáp các ưu tư của ông, xem ông có dùng thuốc đều đặn và đúng chỉ định không, điều chỉnh nếu cần những tập tính, thói quen không thích hợp cho sức khoẻ vật chất cũng như tinh thần (như ăn uống, dinh dưỡng bất quân bình, thiếu vận đông cơ thể, hút thuốc, uống rượu, dùng thuốc giảm đau theo thói quen không cần thiết, ít tiếp xúc với bạn bè, người ngoài...), và phối hợp các bs tư vấn, những thuốc men mà nhiều người biên toa cho ông xem các thuốc này có tác dụng qua lại không tốt hay không.
Chúc ông may mắn.
Chúng tôi có nhận được một email của cô Thạch thị Phong ở Việt Nam hỏi về chứng viêm xoang sàng, và sau đây là phần giải đáp của bác sĩ Hiền:
Chronic ethmoid sinusitis.
Thính giả hỏi về viêm xoang sàng đã chữa, 2 năm sau nhức hai bên mắt và nhức đầu vì viêm xoang chưa chữa khỏi, 2 năm sau nữa thì thấy sưng trên đầu lông mày, chụp X quang thì thấy viêm xương, nhưng sờ thì không thấy đau.
Tôi đã bàn tổng quát về viêm xoang sàng (ethmoiditis) trong vài lần trước. Đây là một trường hợp kinh niên và phức tạp và có thể liên hệ đến ngoài lãnh vựa nhiễm trùng xoang sàng. Thính giả cần đi khám bác sĩ tổng quát của mình đem theo các kết quả thử nghiệm, chụp x ray trước đây đã làm. Một số thông tin quan trọng như tuổi, giới tính bịnh nhân, trong quá khứ chữa thuốc gì, tình trạng khám thần kinh, khám mắt ra sao (ví dụ nếu là sưng lên do u bướu, bác sĩ khám thị trường [visual field], khám đáy mắt [retina] có thể tìm được dấu hiệu quan trọng). Nếu cần đi bs tai mũi họng thì nên đến một trung tâm lớn có khả năng làm những chẩn đoán hình ảnh phức tạp hơn như CT. Thường bs TMH cần chẩn đoán CT trong các trường hợp viêm xoang sàng phức tạp, để hiểu rõ cơ thể học (anatomy) vùng xương sàng và lân cận. Hiện nay, trong đa số chẩn đoán viêm xoang mãn tính (kinh niên) bằng hình ảnh, chụp X ray thường không cung cấp đủ các thông tin cần thiết, và thường phải làm chụp quang tuyến cắt lát bằng kỷ thuật số (CT; computer assisted tomography). Việc không thấy đau ở chỗ sưng trên trán tương ứng với chỗ viêm xương trên X-Ray cần được bác sĩ quang tuyến và bác sĩ điều trị phối hợp cùng nhau, so sánh những triệu chứng lâm sàng với dấu hiệu trên phim (clinical correlation) để giải quyết, tôi không thể trả lời được. Việc đọc và diễn giải các hình ảnh CT cũng cần bác sĩ quang tuyến có khả năng chuyên về lãnh vực này. Bác sĩ TMH cũng có thể cần giải quyết bằng phẫu thuật, và bịnh nhân nên tìm bs phẩu thuật có khả năng và kinh nghiệm giúp cho mình, cũng như chọn người bác sĩ mà mình có thể đến để được theo dõi nếu cần sau khi giải phẩu cho đến lúc bịnh hết hẳn không cần theo dõi nữa.
Chúc bịnh nhân may mắn.
Cảm ơn bác sĩ Hồ văn Hiền.
Chúng tôi cũng xin cảm ơn thính giả đã tham gia chương trình Hỏi Đáp Y Học này.
Chúng tôi vẫn dành đường dây điện thoại miễn phí để tiếp nhận các thắc mắc khác của quý thính giả về sức khỏe và y học thường thức. Số điện thoại miễn phí dành cho mục Hỏi Đáp Y Học là 202-205-7890, xin nhắc lại, 202-205-7890, ngày giờ nhận câu hỏi là thứ ba và thứ năm mỗi tuần, từ 8 giờ 30 đến 9 giờ 30 tối, giờ Việt Nam. Chúng tôi sẽ chuyển các thắc mắc của quý vị cho các bác sĩ chuyên khoa phân tích và giải thích và sẽ thông báo ngày giờ giải đáp để quý vị tiện theo dõi.
