Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, bà Michelle Bachelet, hôm thứ Năm 24/6 công kích việc ông Jimmy Lai, chủ sở hữu tờ Apple Daily ở Hong Kong, bị buộc phải đối mặt với "các hậu quả tiêu cực" chỉ vì ông thực thi các quyền của mình. Bà Bachelet chỉ trích việc chính quyền giam giữ đại gia Jimmy Lai giữa lúc tờ Apple Daily ủng hộ dân chủ phát hành ấn bản cuối cùng của tờ báo.
Apple Daily đóng cửa hôm 24/6. Tờ báo bị buộc phải kết thúc 26 năm hoạt động giữa lúc đang diễn ra một cuộc trấn áp với lý do “an ninh quốc gia”, làm đóng băng ngân quỹ của công ty gắn với tờ báo. Sự việc tờ báo bị đóng cửa đã dẫn đến cảnh rất nhiều độc giả trung thành xếp hàng rồng rắn trên toàn thành phố để mua báo.
Ông Lai, chủ sở hữu của tờ báo và là người kiên định chỉ trích Bắc Kinh, đã bị tống giam từ tháng 12 năm ngoái với cáo buộc tham gia các cuộc tập hợp trái phép trong thời gian nổ ra các cuộc biểu tình lớn vì dân chủ ở Hong Kong năm 2019. Ông cũng phải đối mặt với cáo buộc về xâm hại an ninh quốc gia.
Qua đường truyền video, bà Bachelet phát biểu với lễ trao giải thưởng báo chí 2021 của Hiệp hội các nhà xuất bản ở châu Á, được tổ chức tại Hong Kong. Bà Bachelet nói rằng luật an ninh quốc gia mới của Trung Quốc làm cho các nhà báo phải "tự kiểm duyệt" để tránh mắc phải “những hành vi phạm tội có định nghĩa mơ hồ".
Trong bài phát biểu được ghi âm từ trước, bà Bachelet nêu bật trường hợp của ông Lai và bà Maria Ressa ở Philippines, một nhà báo được trao giải. Trang tin Rappler của bà Ressa theo dõi Tổng thống Rodrigo Duterte cực kỳ chặt chẽ, còn bà Ressa bị kết tội phỉ báng hồi năm ngoái.
"Maria Ressa và Jimmy Lai phải đối mặt với những hậu quả tiêu cực chỉ vì họ thực thi các quyền cơ bản của họ", bà Bachelet nói.
Apple Daily là một tờ báo khổ nhỏ đăng các bài xã luận ủng hộ dân chủ, pha trộn với các bài viết về người nổi tiếng và các bài điều tra về những người có quyền lực. Tờ báo là một cái gai đối với phía Bắc Kinh.
Dự đoán rằng nhu cầu mua báo sẽ tăng cao, trong lần phát hành cuối cùng, tờ báo đã in 1 triệu bản, cao gấp 10 lần so với bình thường.
Vụ đóng cửa tờ báo là cú đòn nghiêm trọng nhất từ trước đến nay đánh vào tự do báo chí của Hong Kong và nhiều khả năng sẽ hủy hoại danh tiếng của thành phố này - vốn có tư cách là một trung tâm truyền thông - sau khi Bắc Kinh áp đặt luật an ninh đối với trung tâm tài chính này năm ngoái, các nhóm tranh đấu cho giới truyền thông đưa ra nhận định.
Những người chỉ trích luật an ninh mới cho rằng luật đó đang được sử dụng để đè bẹp giới bất đồng chính kiến tại cựu thuộc địa của Anh, nhưng phía nhà cầm quyền bác bỏ điều đó.
