Trung Quốc bênh vực các tập tục khai mỏ ở Zambia

Tổ chức Human Rights Watch đã công bố một phúc trình có tựa là “Bạn sẽ bị sa thải nếu khước từ: Các vụ lạm dụng lao động ở các Mỏ đồng quốc doanh Trung Quốc tại Zambia”.

Ông Matt Wells, thuộc tổ chức Human Rights Watch ở Lusaka, tóm lược bản phúc trình hơn 100 trang như sau.

Ông Wells nói: “Chúng tôi nhận thấy rằng ở tất cả 4 công ty đồng thuộc quyền sở hữu của Trung Quốc tại Zambia, đã không ngừng xảy ra những vụ lạm dụng lao động, nhất là về sức khỏe và an toàn, làm việc nhiều giờ và các hoạt động chống công đoàn.”

Bản phúc trình nói các điều kiện an toàn và lao động tại các mỏ thuộc quyền sở hữu của Trung Quốc ở Zambia tệ hại hơn tại các mỏ thuộc quyền sở hữu của các nước ngoài khác. Bản phúc trình cũng tố cáo các quản đốc mỏ Trung Quốc là vi phạm các luật lệ của Zambia qua việc ép buộc các công nhân làm việc nhiều hơn luật định.

Ông Michael Sata được bầu làm Tổng thống Zambia hồi tháng 9 vừa qua, sau khi mở một chiến dịch ủng hộ quyền lợi của công nhân, nhất là để chống lại những vụ lạm dụng của các công ty Trung Quốc.

Mới đây, ông Sata nói với các doanh gia Trung Quốc ở Zambia rằng chính phủ của ông có trách nhiệm xác định rõ các nghĩa vụ của họ là gì. Đồng thời, ông cảm ơn Trung Quốc về sự đầu tư của họ.

Ông Wells cho biết công nhân ở khu vực được gọi là vành đai đồng của Zambia chiếm phần lớn cơ sở quyền lực của ông Sata. Nhà khảo cứu này thừa nhận điều ông mô tả là “sự xoa dịu ngôn từ” của nhà lãnh đạo Zambia, nhưng ông nói thêm rằng 2 tháng sắp tới là một khoảng thời gian cấp thiết để xem liệu Tổng thống Sata có vận động để cải thiện điều kiện cho công nhân Zambia hay không.

Ông Wells cho biết: “Các công ty đang bắt đầu công tác thương lượng ngay bây giờ, cho đến hết năm nay, để đề ra các điều kiện cho năm 2012. Và tôi nghĩ sự hậu thuẫn của chính phủ dành cho các công nhân mạnh đến mức độ nào sẽ biểu lộ qua các cuộc thương lượng này vào cuối năm nay.”

Tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói rằng bản phúc trình không “nhất quán với các sự kiện”.

Ông Hồng nói Trung Quốc trông đợi các doanh nghiệp tuân thủ luật lệ và quy định của địa phương. Ông nói thêm rằng Trung Quốc đã hình thành các luật lệ và quy định để bảo đảm rằng các quyền lợi và phúc lợi của nhân viên địa phương được bảo vệ, mặc dù ông không nói rõ chi tiết.

Ông nói công cuộc hợp tác giữa Trung Quốc và châu Phi dựa trên lợi ích chung và sự bình đẳng. Ông nói các công ty Trung Quốc đã thúc đẩy công ăn việc làm ở châu Phi và đóng góp vào sự phát triển kinh tế và xã hội ở đó.

Người phát ngôn của Trung Quốc cũng nói Bắc Kinh tán thành việc Zambia bầy tỏ ý muốn tiếp tục hợp tác.

Tổ chức Human Rights Watch nói công cuộc đầu tư của Trung Quốc vào việc khai mỏ đồng chiếm 75% lượng xuất khẩu của Zambia. Ông Wells nói Tập đoàn Mỏ Kim loại không phải là sắt, công ty quốc doanh nắm quyền kiểm soát các hoạt động khai mỏ đồng của Trung Quốc, đã hứa sẽ điều tra các kết quả điều tra của tổ chức này.