Trước năm 1975, người ta gọi đây là chung cư Minh Mạng với hàng chục lô được đánh dấu theo bảng chữ cái, được xây dựng để làm nơi an cư cho những nhà dân bị đạn pháo Mậu Thân 1968 đốt cháy rụi ở góc đường Minh Mạng, Sư Vạn Hạnh. Sau 1975, chung cư đổi sang tên Ngô Gia Tự. Hiện tại chung cư này nằm trong danh sách 474 chung cư cũ ở Sài Gòn cần đập bỏ để xây mới.
Anh Lâm Quang Trường, một cư dân nơi đây, nói rằng tuy sống chật chội, nhưng vui:
“Gia đình dọn về ở chung cư Ngô Gia Tự này từ năm 92, tới nay cũng hai mươi mấy năm. Nói chung, chung cư cũ đó thì từ xưa tới giờ, cuộc sống đa số là người lao động có thu nhập thấp, cuộc sống hơi ồn ào, huyên náo, nhưng mà nó có cái quy củ của cái nét Sài Gòn mình hồi xưa tới giờ. Nó cũng vui vui, cũng có những cái thú vị của chung cư cũ”.
Theo năm tháng, nhiều gia đình con đàn cháu đống sống ở những chung cư giờ đã cũ kỹ này buộc phải tận dụng những không gian còn trống để cơi nới thêm diện tích, đủ chỗ ngã lưng qua đêm. Sau năm 1975, đời sống mỗi lúc càng khốn khó, nên cuộc sống của tứ đại đồng đường ở những chung cư cũ kỹ của Sài Gòn là rất đỗi thường tình. Sống trong hoàn cảnh đó nên họ luôn mơ ước có được một căn hộ tươm tất.
Nhiều người lớn tuổi nói rằng chung cư Minh Mạng hồi mới xây rất tốt. Giờ thì tất cả các lô đều quá hạn sử dụng, chất lượng khi kiểm định nghe đâu chỉ còn 30 - 40%. Dù mong ước được cải thiện nơi sinh sống, nhưng các cư dân ở đây canh cánh nỗi lo rằng sắp tới, khi chung cư bị đập bỏ để xây mới, liệu khả năng của họ có với tới.
“Chung cư của mình cũng lâu đời rồi, cũng tới thời gian phải trùng tu, tu bổ, sửa chữa lại ở. Nghe nói hướng tới này, nhà nước có cái gọi là di dời để tái thiết lập lại, xây dựng những căn hộ chung cư, giống như là tái định cư cho những hộ dân ở chung cư mình ở đây nè. Nhưng mà quan trọng là giá cả đền bù có hợp lý hay không để người ta có đủ điều kiện, tại đa phần là người dân lao động nghèo, thu nhập thấp, có đủ điều kiện để người ta tái định cư lại những căn hộ mới hay không. Có một số là người lấy tiền đền bù đó, người ta kiếm những nơi vùng ven, vùng xa để người ta sinh sống, mua bán. Còn đa phần còn lại rất trăn trở về vấn đề đền bù tái định cư.” anh Trường băn khoăn.
Rất nhiều chung cư ở Sài Gòn giờ đã rệu rã. Cũng khó trách, thời hậu chiến, cuộc sống quá khốn khó nên ở nhiều căn hộ có đến bốn thế hệ đã cùng nhau sinh sống.
Nhiều người nói rằng nếu muốn tìm nơi thời gian dừng lại, hãy tìm đến các chung cư cũ của Sài Gòn. Đó là nơi chốn để lại trong ký ức trên những bức tường, song sắt lan can, và luôn cả những vệt nắng hoài niệm lỗ chỗ trên tường nhà…
