Cuối tuần vừa qua, những yêu cầu mà bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ Chính trị nhiệm kỳ 12, kiêm Chủ tịch Quốc hội nhiệm kỳ 14 đặt ra đối với Đoàn Chủ tịch của Ủy ban Trung ương (UBTƯ) Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam khi tiến hành tổ chức bầu cử - chọn lựa đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp cho năm năm sắp tới, khiến nhiều người hoặc ngậm ngùi, hoặc phẫn nộ vì hệ thống chính trị Việt Nam tiếng là do họ, vì họ nhưng rõ ràng không phải của họ…
***
Nếu không có gì thay đổi thì ngày 23 tháng 5, dân chúng Việt Nam sẽ bỏ phiếu chọn những người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của mình tại tất cả các cấp (phường – xã, quận - huyện, tỉnh – thành và Quốc hội) trong giai đoạn từ 2021 đến 2026.
Tuy là lãnh đạo cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của cả trăm triệu người Việt và dù còn hơn ba tháng nữa mới tới thời điểm người Việt bỏ phiếu chọn người đại diện cho họ trong những cơ quan dân cử ở tất cả các cấp, song bà Ngân đã khơi khơi xác định, sẽ có 207/500 cá nhân thuộc các cơ quan trực thuộc trung ương là… đại biểu Quốc hội khóa tới và số cá nhân thuộc các cơ quan địa phương đảm nhận vai trò đại biểu Quốc hội nhiệm kỳ mới sẽ là… 293/500!
Cứ như tường thuật của báo chí Việt Nam, bà Ngân – nhân vật đại diện cho đảng – đã hết sức thản nhiên… thay dân định đoạt luôn… cơ cấu cho MTTQ Việt Nam phải ra sức… phấn đấu!
Cùng với việc phải… phấn đấu để có… từ 25 đến 50 đại biểu là người ngoài đảng, UBTƯ MTTQ Việt Nam – cơ quan trước nay vẫn… gánh vác… trọng trách tổ chức bầu cử - còn được bà Ngân nhắc nhở phải… phấn đấu để đạt nhiều… chỉ tiêu khác. Chẳng hạn Quốc hội nhiệm kỳ tới phải có khoảng… 160 đại biểu là… đại biểu tái đắc cử! Phải có khoảng… 50 đại biểu dưới 40 tuổi! Tỉ lệ phụ nữ tối thiểu phải là 35%. Tỉ lệ người thiểu số tối thiểu phải là 18% (1)...
Những người am tường chính trường Việt Nam từng ước đoán, đại hội đảng các cấp đã ngốn hàng ngàn tỉ để đảng viên chọn người đại diện cho họ trong tổ chức đảng các cấp sao cho đúng với… qui hoạch nhân sự lãnh đạo đảng nhiệm kỳ mới! Giờ, sẽ có bao nhiêu tỉ nữa được chi để đợt… bỏ phiếu của toàn dân trên phạm vi toàn quốc nhằm lựa chọn đại biểu trong các cơ quan dân cử từ địa phương đến trung ương nhiệm kỳ mới đạt được những… chỉ tiêu mà bà Ngân thay mặt giới lãnh đạo đảng đề ra như vừa kể?
***
Cứ như yêu cầu của bà Ngân, nếu UBTƯ của MTTQ Việt Nam đạt được… chỉ tiêu về số lượng đại biểu là người ngoài đảng thì Quốc hội – cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của toàn dân - nhiệm kỳ tới, cũng chỉ có từ 5% đến 10% đại biểu không phải là đảng viên! Số lượng đảng viên hiện nay của đảng CSVN tương đương bao nhiêu phần trăm dân số mà tỉ lệ người của đảng trong cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của toàn dân chiếm từ 90% đến 95%? Với tỉ lệ này thì Quốc hội là… của ai?
Còn một điểm đáng chú ý khác là con số từ 25 đến 50 đại biểu là người ngoài đảng dẫu hết sức khiêm tốn nhưng bà Ngân vẫn yêu cầu phải… phấn đấu vì xưa nay, hệ thống chính trị Việt Nam luôn vận hành theo… quán tính khinh dân, không phải đảng viên thì… không xài. So với Quốc hội nhiệm kỳ 13 (2011 – 2016), số lượng đại biểu là người ngoài đảng của Quốc hội nhiệm kỳ hiện nay (2016 – 2021) giảm một nửa, từ 42 xuống còn 21, chỉ đạt tỉ lệ khoảng 4,2 %. Đó chính là lý do phải… phấn đấu!
Mức độ… thẩm thấu của đảng vào hệ thống chính trị sâu tới mức, hai người tự ứng cử và trúng cử đại biểu Quốc hội nhiệm kỳ này (nhiệm kỳ 14) cũng là… đảng viên (ông Phạm Quang Dũng và ông Nguyễn Anh Trí)!
Trong 21 đại biểu Quốc hội là người ngoài đảng nhiệm kỳ này, có tám người đại diện các sắc tộc thiểu số, sáu người đại diện một số tôn giáo và bảy người khác thuộc nhiều giới khác nhau. Cử tri nhớ tên được bao nhiêu người do đã lên tiếng vì họ?
Tệ hơn, một trong số đại diện cho nhiều giới khác nhau – vốn đã rất khiêm tốn – tự nguyện xin rút lui trước khi Quốc hội nhiệm kỳ này họp phiên đầu tiên vì có… quốc tịch Malta (song tịch) mà không khai báo (2)!
Trong vài khóa gần đây, Quốc hội nhiệm kỳ nào cũng có đại biểu Quốc hội là người ngoài đảng giữa đường… gãy gánh. Quốc hội nhiệm kỳ này có Đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường xin thôi làm đại diện cho ý chí, nguyện vọng của toàn dân vì trót nhận quốc tịch Malta. Quốc hội nhiệm kỳ trước thì có Đại biểu Châu Thị Thu Nga tiết lộ đã chi 30 tỉ để mua một ghế tại… Quốc hội. Bà Nga đã bị phạt chung thân do “lừa đảo” nhưng vụ chi… 30 tỉ mua ghế ở Quốc hội vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng (3)!
Số lượng đại biểu Quốc hội là người ngoài đảng tuy hết sức khiêm tốn nhưng những trường hợp như bà Hường, bà Nga,… làm thiên hạ thêm một lần ngậm ngùi? Ai chọn họ? Chẳng lẽ là hơn 90 triệu dân vốn… ngoài đảng?
Chú thích
(3) https://tuoitre.vn/phong-ve/bo-15-trieu-usd-chay-vao-quoc-hoi-de-lam-gi-1167976.htm
