Ông Chris Patten, Thống đốc cuối cùng của Hong Kong trước khi vùng lãnh thổ này được trao trả cho Trung Quốc, chỉ trích việc bỏ tù ba thanh niên lãnh đạo phong trào đấu tranh cho dân chủ Hong Kong trong khi chính quyền Hong Kong bác bỏ động cơ chính trị trong vụ án, theo hãng tin Reuters.
Ba thủ lãnh phong trào Dù Vàng là Hoàng Chi Phong (Joshua Wong), Nathan Law và Alex Chow và một số người biểu tình trong cuộc Cách mạng Dù năm 2014 đã bị tuyên án từ sáu tháng đến tám tháng tù hôm thứ Năm 17/8 về tội tập hợp bất hợp pháp.
Lên tiếng tại Hội sách Edinburgh, ông Patten được dẫn lời nói:
“Tôi cho rằng họ sẽ được mọi người nhớ đến, tên tuổi họ sẽ được ghi nhớ rất lâu sau khi không ai còn nhớ tôi là ai, và có lẽ Chủ tịch Tập Cận Bình là ai.”
Ông Chris Patten, hiện là Viện trưởng Đại học Oxford, nói thêm:
“Chúng ta nên tự hào về những gì mà những thanh niên trẻ tuổi này đang làm”.
Ông Patten từng bị Bắc Kinh cáo buộc là tìm cách gây bất ổn cho Hong Kong khi ông đưa ra các đề xuất cải cách trong thời gian dẫn đến lễ bàn giao Hong Kong lại cho Trung Quốc.
Trong bài phát biểu của ông ở Edinburgh, ông Patten còn chỉ trích cách đối xử của Trung Quốc đối với khôi nguyên Giải Nobel Hòa bình Lưu Hiểu Ba và vợ ông, bà Lưu Hà, mà ông mô tả là “đáng ghê sợ.”
Bà Nancy Pelosi, lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hoa Kỳ, cũng lên tiếng chỉ trích bản án “bất công” đối với ba nhà hoạt động dân chủ trẻ tuổi ở Hong Kong.
“Sự bất công này xúc phạm những quan niệm cơ bản nhất về tự do và dân chủ, và do đó đáng bị cộng đồng quốc tế đồng thanh và lập tức lên án.”
Thượng nghị sĩ Marco Rubio, người từng ra tranh chức tổng thống Mỹ, và dân biểu Chris Smith cũng lên án điều mà họ gọi là “bản án ô nhục”.
Những lời chỉ trích đó đã khiến Bắc Kinh giận dữ. Văn phòng đại diện của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ở Hong Kong ra thông cáo nói.
“Chúng tôi yêu cầu chính phủ Hoa Kỳ tuân theo các nguyên tắc cơ bản trong quan hệ quốc tế và có hành động phản đối và chấm dứt những phát biểu và hành động của các nghị sĩ chống đối Trung Quốc và khuấy động bất ổn ở Hong Kong.”
Tờ Hoàn Cầu Thời báo của nhà nước Trung Quốc đã lên tiếng hoan nghênh bản án. Tờ báo cho rằng “luật pháp đã thể hiện quyền lực”.
Tờ báo viết: “Bản án này sẽ trở thành một dấu mốc trong việc quản lý Hong Kong. Từ giờ về sau những ai mà biểu tình bạo động sẽ bị kết án sau khi đã có tiền lệ với bản án này và họ sẽ phải ngồi tù.”
Bộ trưởng Tư pháp Hong Kong Rimsky Yuen bác bỏ vụ án này là mang động cơ chính trị.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói “không ai có thể lợi dụng, viện cái gọi là dân chủ tự do để tiến hành các hoạt động bạo lực phi pháp”.
Bà Hoa nói thêm:
“Tôi muốn lặp lại rằng Hong Kong là đặc khu hành chính của Trung Quốc và những gì diễn ra ở Hong Kong là công việc nội bộ của Trung Quốc. Trung Quốc kiên quyết phản đối bất cứ sự can thiệp nào của các thế lực bên ngoài vào công việc nội bộ và tính độc lập tư pháp của Hong Kong.”