Việt Hương
Động tác chào bằng “ba ngón tay” của Nguyễn Thúc Thùy Tiên, Hoa hậu Hòa bình Quốc tế, Miss Grand International 2021, đang thu hút sự chú ý của dư luận Việt Nam và thế giới. Tuy nhiên, động tác chào bằng “ba ngón tay” ấy, tuy được báo chí, kể cả báo trong nước tụng ca, đã bị Đảng và Nhà nước “đục bỏ”.
Nếu bức ảnh Đỗ Thị Hà nhem nhuốc đi cấy được đăng tải gây sốt sau khi đăng quang Hoa hậu Việt Nam thì hình ảnh Nguyễn Thúc Thùy Tiên đi dép tổ ong ngồi ăn sau phần trả lời trực tuyến ở đất nước Thái Lan một ngày sau khi đăng quang Hoa hậu Hòa bình Quốc tế khiến giới hâm mộ vô cùng thích thú.
Thuỳ Tiên được cộng đồng mạng hoan nghênh. Phần lớn khen cô thông minh, nhậy cảm về chính trị và hiểu biết thời thế… Trong khi Đỗ Thị Hà trước đó bị chê bai. Nhưng dù sao, Thị Hà cũng đã lọt được vào bán kết vòng hai trong cuộc thi Hoa hậu Thế giới tổ chức tại Puerto Rico năm nay. Hơn thế, Đỗ Thị Hà đáng được vinh danh là Hoa hậu dũng cảm, cầu thị, vì cô dám nhìn thẳng vào thiếu sót và sai lầm của mình để thay đổi.
Đỗ Thị Hà đã vượt xa các chính khách “tai to mặt lớn” khác ở Việt Nam, những người bị dư luận cả nước lẫn quốc tế chỉ trích vì những scandal “du hí”, vi phạm vào các điều đảng viên không được làm; ấy vậy mà họ không hề có lấy một lời xin lỗi trước công chúng! Đỗ Thị Hà, ngược lại đã nhận và sửa lỗi rất nhanh. Trong lời chúc mừng gửi đến Nguyễn Thúc Thùy Tiên, cô chủ động loan báo sẽ thay đổi nhạc phẩm phần thi Bán kết tiếp theo “để phù hợp hơn với địa điểm tổ chức cuộc thi năm nay”.
Thay vì giữ bài “Cô gái vót chông”, cô sẽ trình diễn bản “Despacito” nổi tiếng của xứ Puerto Rico, nơi đăng cai cuộc thi. Vậy là Miss Vietnam, cùng Ban tổ chức Miss World Vietnam, đã tạm xóa đi phần nào nỗi ám ảnh chiến tranh và bạo lực, không tái khẳng định quyết tâm vót chông để “diệt giặc Mỹ cọp beo” trên đất Mỹ nữa.
Muộn còn hơn không! Dự luận xã hội đã tỏ ra khoan dung và độ lượng hơn so với mươi ngày trước đây. Nay cư dân mạng đã không còn trút sự giận giữ, thậm chí là oán thán lên Hoa hậu Đỗ Thị Hà nữa. Dư luận sẽ thể tình cho câu chuyện “vót chông” đánh Mỹ của cô. Những mũi chông nhọn hoắt, dù chỉ thể hiện qua làn điệu, vẫn khoét sâu vào nỗi đau của nước Mỹ, của phần lớn người Việt định cư ở Mỹ, đặc biệt là chọc thẳng vào các nỗ lực hoà giải Mỹ – Việt.
Ngược lại với Hoa hậu “Chiến tranh” Đỗ Thị Hà, Hoa hậu Hoà bình Thuỳ Tiên tỏ ra am hiểu chính trị quốc tế khi giơ ba ngón tay lên chào mọi người. Tờ “Thanh Niên” từ trong nước tụng ca: “Ba ngón tay là biểu tượng phản đối đảo chính ở Thái. Ba ngón tay đồng thời cũng đại diện cho tự do, bình đẳng, bác ái đối với người Thái. Ba ngón tay cùng câu nói 'Hãy cùng nhau mang hòa bình và sự tốt đẹp đến cho thế giới này' bằng tiếng Thái không còn gì xuất sắc hơn nữa. Tự hào quá Việt Nam ơi!”
Nhiều người, nhiều giới lên tiếng thán phục cựu sinh viên khoa Pháp trường Đại học xã hội và Nhân văn TP. HCM. Một người đẹp đã chứng tỏ “hoa hậu không phải là con điên” như một bà Tiến sĩ nọ từng bôi bác. Tiếc rằng, không lâu sau đó, các bài viết ca ngợi trên “Thanh Niên”, “Pháp Luật Online” với hình ảnh minh hoạ Thuỳ Tiên đưa 3 ngón tay lên, cử chỉ của người dân Thái đấu tranh đòi dân chủ, người Myanmar phản đối chế độ quân chủ, người trẻ Hồng Kong trong phong trào Dù Vàng, đã lần lượt bị gỡ xuống và xoá luôn cả trong Cache.
Không những thế, Đảng còn cho AK47 chỉ trích Thuỳ Tiên và gán cho cô tội “can thiệp vào chuyện nội bộ của nước khác”, “cổ suý bạo lực tại Thái Lan”. Tác giả các bài báo chê bai Thuỳ Tiên còn nhìn thấy ở tuyên bố của cô như sự cỗ võ tinh thần để các lực lượng đấu tranh cho dân chủ noi theo như hướng về ngọn đuốc trong đêm ở Việt Nam. Chưa hết, người viết bài này còn lo Thuỷ Tiên sẽ gặp không ít sóng gió (kể cả những đơm đặt, vu cáo), một khi cánh Tuyên giáo bắt đầu “nổi da gà” trước sức lan toả một thần tượng đối với lớp trẻ.
Riêng tờ “Tuổi Trẻ” (từ Sài Gòn) đã “lách luật” bằng cách vẫn để nguyên mấy đoạn video Thuỳ Tiên trình diễn và ứng xử hết sức thuyết phục (Hy vọng cho đến khi bài báo lên khuôn Đảng vẫn chưa phát hiện ra để cắt bỏ). Phải chăng trong “vòng vây tư tưởng”, nhiều anh em “làm báo ăn lương của Đảng/Nhà nước” vẫn biết bức xúc trước việc Đảng kiểm duyệt đến cả “ba ngón tay” của Hoa hậu! Thật cảm động và chân tình trước những lời bình luận đặt niềm tin và hy vọng vào thế hệ trẻ làm báo ở Việt Nam muốn kín đáo giữ lại sức truyền cảm của Thuỳ Tiên.
Còn muốn biết Đảng sẽ “mặt nặng mày nhẹ” với cả hai Hoa hậu như thế nào, hãy theo dõi tiếp sự trở về Việt Nam của các Hoa hậu thì sẽ rõ. Đáng chú ý là tờ báo Đảng “Nhân Dân” cũng đăng bài về Hoa hậu Thuỳ Tiên, nhưng hết sức nêu cao “cảnh giác cách mạng” nên đã chưa bị gỡ bài như mấy tờ báo kia.
Tuy nhiên, ý tưởng thiêng liêng của cuộc thi Miss Grand International 2021 là “chấm dứt bạo lực, nâng cao nhân quyền” đã được báo Đảng sửa lại thành “chấm dứt chiến tranh và bạo lực”. Không biết khi nào thì “dân chủ” và “nhân quyền” không còn là “từ huý” ở Việt Nam?
Số phận của hai Hoa hậu rồi đây chắc chắn sẽ khác nhau. Một cô với bài “còn giặc Mỹ còn cọp beo” rập khuôn đúng lập trường, đường lối của Đảng và Nhà nước, chắc sẽ dễ tìm thấy chỗ làm ăn, được săn đón ở Việt Nam. Còn cô Hoa hậu ngay từ đầu, dám hướng về các giá trị phổ quát, chắc sẽ gặp nhiều cản trở trên con đường tiến thân. Nhưng dù gì đi nữa, cô đã chiếm được sự ngưỡng mộ của rất nhiều người, với một cử chỉ tuy đơn giản, nhưng vốn dĩ đã thể hiện được rất nhiều điều trong đấy. Còn “báo chí cách mạng” Việt Nam, bao giờ mới thoát khỏi được vòng kim cô kiểm duyệt, để được làm báo đúng nghĩa: đưa tin tức trung thực?
