Trong lúc chiến dịch chống nhập cư của Tổng thống Donald Trump tăng nhiệt, làn sóng di dân mắc kẹt tại Mexico tìm đường hồi hương gia tăng, theo Tổ chức Di cư Quốc tế của Liên hiệp Quốc (IOM).
Trong tháng Giêng và tháng Hai, chương trình hỗ trợ hồi hương tự nguyện của IOM nhận được 2,862 thỉnh cầu, gấp ba lần con số ghi nhận trong cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu của IOM chia sẻ độc quyền với Reuters.
Số thỉnh nguyện kỷ lục này, chưa từng được báo cáo trước đây, cho thấy hậu quả của chiến dịch chống nhập cư rộng lớn của Tổng thống Trump, làm cho hàng ngàn, nếu không muốn nói là hàng chục ngàn di dân bị mắc kẹt tại Mexico.
Đây cũng là lần đầu tiên có bằng chứng rõ ràng về sự thay đổi trong thái độ của di dân, những người trước đây xem các cơ hội có được tại Mỹ xứng đáng với những nguy hiểm phải đối mặt trên hành trình vượt biên. Chiều hướng này phù hợp với các con số gần đây cho thấy số vụ bắt giữ di dân tại biên giới Mỹ-Mexico giảm đáng kể.
Trong hai tháng qua, IOM đã nhận được thỉnh cầu từ các di dân muốn hồi hương về Colombia, Ecuador, Guatemala, Honduras, Venezuela và các quốc gia khác, Alberto Cabezas, người phát ngôn của IOM tại Mexico, cho biết.
Israel Ibarra, thuộc viện nghiên cứu Mexico COLEF, cho biết sự tăng này phản ánh những hạn chế sắc nét trong các lộ trình pháp lý mà di dân phải đối mặt khi chờ đợi tại Mexico.
“Không có lựa chọn cho họ,” ông nói.
Bắt đầu từ 20/1, ông Trump đã thực hiện một loạt biện pháp chống di cư, bao gồm áp dụng lệnh cấm rộng rãi đối với quyền tị nạn đối với di dân bị chặn bắt tại biên giới và chấm dứt một số lộ trình pháp lý cho di dân vào Mỹ.
Việc chấm dứt đột ngột một trong những chương trình cấp giấy phép nhập cư nhân đạo như CBP One, khiến hàng ngàn di dân từ khắp nơi trên thế giới đột ngột bị mắc kẹt tại Mexico mà không có lộ trình pháp lý để đến Mỹ.
Khoảng 20 di dân ở Mexico cho Reuters biết từ khi CBP One kết thúc vào ngày 20/1, họ đã cố gắng trở về nước nhưng thiếu tiền bạc hoặc giấy tờ để làm điều đó. Một số người không có hộ chiếu hợp lệ, cần thiết để lên máy bay quốc tế.
Nhiều di dân sợ ở lại Mexico vì những nguy cơ bị tấn công, bắt cóc và tống tiền bởi các nhóm tội phạm săn mồi trên đường di cư.
IOM chỉ có thể giúp đưa trở về một phần nhỏ những người yêu cầu được giúp hồi hương. Vào tháng Hai, cơ quan này đã giúp khoảng 330 di dân trên khắp khu vực trở về nước, theo dữ liệu của IOM chia sẻ với Reuters.
Viện Di cư Quốc gia (INM) không hồi đáp yêu cầu bình luận.
Josybeth, một phụ nữ Venezuela 37 tuổi mắc kẹt ở phía bắc Mexico, cho biết bây giờ khi các lộ trình pháp lý để vào Mỹ đã đóng cửa, cô muốn trở về Venezuela hơn là ở lại Mexico. Nhưng cô nói rằng hộ chiếu của cô và các con đã hết hạn và họ không có đủ tiền để trả chi phí cho chuyến đi dài.
“Tôi chưa bao giờ muốn sống ở đây Mexico,” cô nói. “Tôi muốn hồi hương.”
Diễn đàn