Tiến Nam: Tôi là Nguyễn Tiến Nam đã bị giam giữ trái phép 36 tiếng đồng hồ vào ngày 21/8 khi chúng tôi biểu tình chống Trung Quốc tại khu vực bờ Hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Duy Quyền: Tôi là Ngô Duy Quyền, góp tiếng nói từ Hà Nội. Tôi cũng là một trong những người tham gia biểu tình bị bắt về đồn công an Mỹ Đình, sau đó bị đưa về đồn công an quận Hoàn Kiếm.
Quang Dũng: Tôi là Vũ Quang Dũng ở Nghệ An. Tôi tham gia cuộc biểu tình ngày 21/8. Lúc đó tôi không bị bắt, nhưng khi tôi thấy mọi người bị bắt, tôi đã nhạy lên xe cùng với mọi người. Tôi bị bắt lúc 9 giờ sáng đến tận 5 giờ chiều mới được thả ra sau khi để họ lăn dấu vân tay. Họ bắt cái tội ‘biểu tình không xin phép’ và nói là phạt hành chính.
Trà Mi: Trong vụ việc hôm 21/8, ba người bạn ở đây là những người trong cuộc bị bắt giữ. Dũng bị giữ từ sáng tới chiều, còn Nam và Quyền bị giữ lại 36 tiếng đồng hồ. Xin hỏi Dũng trước. Bạn có biết lý do vì sao bạn cùng với một số người khác được thả sớm hơn nhóm của Quyền và Nam không?
Quang Dũng: Sau khi ký vào biên bản, lăn tay, và chụp ảnh thì họ thả.
Trà Mi: Có thể hiểu ý bạn là vì bạn đã đồng ý ký vào biên bản nên được thả sớm?
Quang Dũng: Vâng ạ.
Trà Mi: Thế còn Quyền và Nam thì sao?
Tiến Nam: Sáng 21/8, tôi đứng cách xa đoàn biểu tình 100 mét với mục đích quan sát để xem sau bản thông báo trái pháp luật của Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội thì họ sẽ làm gì đối với người biểu tình. Lúc đó, tôi chưa tham gia đoàn biểu tình. Tôi đứng từ xa chụp ảnh. Sau khi họ xô đẩy mọi người lên xe buýt, có một người an ninh chỉ tôi rồi bảo: “Trong ba lô của thằng kia có băng rôn đấy. Bắt lấy nó.” Thế là họ bắt tôi. Thật sự lúc đó tôi chưa tham gia vào đoàn biểu tình mà họ cố tình bắt tôi. Đó là một sự vi phạm trắng trợn. Sau đó, họ đưa thẳng tôi từ công an Mỹ Đình lên công an quận Hoàn Kiếm và thẩm vấn tôi ở đó tới 20:05 phút ngày 22/8 mới thả. Họ ra ba lệnh tạm giữ trong 3 ngày đối với chị Bùi Minh Hằng, Đặng Phương Bích, và Lê Văn Dũng. Họ kiểm tra máy laptop của tôi, thu giữ 2 ảnh trong máy ảnh của tôi và một số bài viết tôi đã công khai trên mạng như ‘Chuyện lạ sau biểu tình’, ‘Ám ảnh tình yêu nước mỗi sáng chủ nhật’. Họ đưa cho tôi cũng như tất cả những người được tạm tha quyết định xử phạt hành chính bằng hình thức cảnh cáo vì vi phạm nghị định 73, điều 7 ‘gây rối trật tự nơi công cộng’. Tôi sẽ khiếu nại về việc này là vi hiến và vi phạm trắng trợn.
Trà Mi: Bây giờ xin mời anh Quyền. Anh vui lòng chia sẻ những gì tận mắt chứng kiến trong thời gian anh bị đưa về đồn công an.
Duy Quyền: Tôi bị đưa về đồn công an quận Hoàn Kiếm. Tại đây diễn ra rất nhiều việc kinh khủng. Công an đối xử với dân vô cùng thô bạo. Một ví dụ là họ ép chị Hằng lăn vân tay. Mười bốn, mười lăm công an xúm lại vặn tay, bẻ quặt tay, làm đủ trò để cưỡng ép chị lăn vân tay trong tiếng kêu la phản đối của chị. Họ ngang nhiên làm như vậy rất nhiều lần với chị Hằng.
Trà Mi: Xin hỏi thăm Dũng. Lúc nãy bạn cho biết bạn không bị bắt, nhưng đã tự nguyện leo lên xe buýt cùng với những người bị bắt. Lý do vì sao bạn làm vậy?
Quang Dũng: Bởi vì Dũng thấy đó là những người yêu nước, nên Dũng lên xe để tiếp tục hô khẩu hiệu khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam để mọi người cùng hô theo.
Trà Mi: Sau những gì diễn ra, cuộc tuần hành bị trấn dẹp và các bạn bị bắt, cảm nghĩ đầu tiên trong lòng các bạn khi nghĩ về vụ việc này là gì?
Tiến Nam: Sau cuộc tuần hành này, lực lượng an ninh họ đã mở mắt cho Tiến Nam rất nhiều vì họ để cho Nam cùng mọi người bị bắt giữ hôm đó được nhìn thấy rằng công an nhân dân Việt Nam không phải để bảo vệ dân. Họ hành dân. Họ làm bất kỳ điều gì với người dân vô tội và những người dân yêu nước. Họ đã hành xử theo kiểu mafia. Mình cảm thấy rất bức xúc.
Trà Mi: Nam vừa chia sẻ những bức xúc vì bạn là một trong những người bị bắt giữ. Tuy nhiên, phía chính quyền cho rằng vì họ đã có thông báo yêu cầu không tuần hành nữa và cấm tập trung đông người, nhưng các bạn cố tình vi phạm, nên các bạn mới bị giải tán và bị cưỡng ép như thế. Với lập luận đó của chính quyền, các bạn có phản hồi thế nào?
Duy Quyền: Khi họ làm việc với tôi, họ có nói tới điều này. Tôi đã trả lời thẳng với họ rằng thông báo của Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội là vi hiến, không có hiệu lực và giá trị pháp lý. Bản thân tôi là một trong số những người đã ký kiến nghị phản đối và yêu cầu hủy bỏ thông báo này.
Trà Mi: Đó là nói về tính pháp lý của thông báo đó. Còn nói về hành động đi tuần hành, một số người cho rằng có nhiều cách thể hiện lòng yêu nước, không nhất thiết phải xuống đường gây mất trật tự xã hội, gây rối an ninh, cản trở lưu thông mới gọi là yêu nước. Theo họ, một công dân tốt là công dân chấp hành đúng chủ trương của nhà nước và các bạn bị bắt bớ như thế không phải là do các bạn thể hiện lòng yêu nước mà do các bạn vi phạm quy định của nhà nước. Ý kiến Dũng thế nào?
Quang Dũng: Người dân thấy mất quyền lợi và bức xúc trước hoàn cảnh đất nước đang lâm nguy mới đứng lên thể hiện lòng yêu nước và yêu cầu nhà nước có quan điểm rõ ràng. Hiện nay, nhà nước Việt Nam cứ úp úp mở mở, không dám nói thẳng ra là phản đối Trung Quốc. Dũng không thấy Thủ tướng hay một ai đứng ra phản đối mãnh liệt. Và khi mình đi thể hiện lòng yêu nước thì bị công an bắt giữ. Mình cảm thấy rất buồn. ‘Công an vì nước quên thân, vì dân phục vụ’, nhưng bây giờ mình thấy công an toàn là ‘vì thân, quên dân’. Rất nhiều bạn bè của mình cũng nói như vậy.
Trà Mi: Xin được hỏi Nam. Với lập luận cho rằng yêu nước phải thể hiện trách nhiệm công dân của mình trước tiên, tức tuân hành pháp luật, tuân thủ nội quy của nhà nước. Những hành động của Nam, Nam lý giải thế nào?
Tiến Nam: Tiến Nam đang thực hiện đúng theo hiến pháp, pháp luật của nước Việt Nam. Hiến pháp của Việt Nam và tất cả các nghị định của chính phủ, không có bất kỳ một quy định nào về biểu tình. Điều 69 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam quy định công dân có quyền tự do hội họp, tụ tập theo quy định của pháp luật. Trong khi quy định của pháp luật chưa có một quy định nào về biểu tình, cấm hoặc cho phép, thì mình vẫn có quyền đi biểu tình để thể hiện lòng yêu nước. Nhà nước hãy ra một quy định hay văn bản luật cấm người dân biểu tình đi, chúng tôi sẽ không đi biểu tình nữa. Còn văn bản của Ủy ban Nhân dân TP Hà Nội là một văn bản vi hiến. Tụ tập phải xin phép, chứ chưa có quy định nào của Việt Nam nói là biểu tình phải xin phép cả.
Trà Mi: Với quan điểm tụ tập đông người phải xin phép, thì những gì các bạn đã tham gia, các bạn có nghĩ là trái với quy định đó không?
Tiến Nam: Trong các cuộc biểu tình đó, chúng tôi đi biểu tình, chứ không tụ tập. Biểu tình định nghĩa là biểu hiện cảm xúc đồng tình của một đoàn người. Đoàn người chúng tôi biểu hiện cảm xúc đồng tình của chúng tôi. Đó là đồng tình khẳng định Hoàng Sa-Trường Sa là của Việt Nam, khẳng định chủ quyền lãnh hải, lãnh thổ của chúng tôi. Đó là chúng tôi biểu tình, chứ không phải chúng tôi tụ tập. Tụ tập thì ở Việt Nam rất nhiều cuộc tụ tập đông người. Mấy chục người tụ tập ngồi uống cà phê, đâu cần xin phép ai. Từ “tụ tập” khác với từ “biểu tình”.
Trà Mi: Nhưng có ý kiến cho rằng những cuộc biểu tình đó có sự tập trung đông người gây rắc rối an ninh trật tự, cản trở giao thông nên họ phải trấn dẹp. Các bạn thấy thế nào?
Tiến Nam: Chúng tôi biểu tình để thể hiện lòng yêu nước và chúng tôi đi trên vỉa hè. Đến những vệ cỏ bên đường chúng tôi còn không giẫm vào thì làm sao nói chúng tôi gây rối trật tự công cộng được? Chúng tôi không cản trở giao thông, không đi dưới lòng đường. Còn lực lượng an ninh phải có trách nhiệm điều hành giao thông.
Trà Mi: Tuy chính quyền cũng thừa nhận là các cuộc biểu tình này xuất phát từ lòng yêu nước, nhưng cho rằng nó bị ‘các thế lực thù địch kích động, lợi dụng’ nên cần phải dập tắt ngay để phòng những rủi ro về sau. Ý kiến anh Quyền thế nào?
Tiến Nam: Những câu nói đó của chính quyền, chúng tôi quá quen bao nhiêu năm nay rồi. Bất kỳ việc gì chúng tôi làm thể hiện cảm xúc cá nhân, những tâm tư suy nghĩ của mình muốn đất nước tốt đẹp hơn nhưng không đồng tình với nhà nước cộng sản Việt Nam, không đồng tình với ý kiến của đảng cộng sản thì họ đều quy cho là ‘thế lực thù địch’ đang điều khiển, xúi giục chúng tôi. Không có một ‘thế lực thù địch’ nào có thể lợi dụng hay xúi giục chúng tôi xuống đường vì lòng yêu nước được cả. ‘Thế lực’ duy nhất xúi giục chúng tôi là con tim, khối óc, và dòng máu 4 ngàn năm lịch sử chúng tôi chưa bao giờ khuất phục ngoại xâm. Họ muốn bắt những ‘thế lực’ đó thì họ có thể lấy hết khối óc, con tim, và dòng máu của tôi đi.
Trà Mi: Sau những cuộc tuần hành yêu nước và cách đối phó của chính quyền, giới trẻ nghiệm ra được những gì? Hành động của chính quyền có ý nghĩa và tác động thế nào trong ánh mắt người trẻ? Mời qúy vị và các bạn đón nghe trong phần thảo luận tiếp theo vào tuần tới.
Các bạn nghe đài muốn chia sẻ ý kiến với các vị khách mời của chương trình và độc giả khắp nơi, xin vào chuyên mục Tạp chí Thanh Niên, trên trang voatiengviet.com. Để trao đổi trực tiếp trên chương trình Tạp chí Thanh Niên của đài VOA, xin quý vị vui lòng email số phone về địa chỉ vietnamese@voanews.com, chúng tôi rất hân hạnh được liên lạc mời quý vị góp tiếng. Tạp chí Thanh Niên sẽ trở lại cùng quý vị vào giờ này, tuần sau.
