Hai ca bệnh đầu tiên nhiễm virus Zika gây teo não tại Việt Nam là do muỗi truyền, theo xác nhận của giới chức Bộ Y tế với VOA Việt ngữ tối ngày 6/4.
Một bệnh nhân 64 tuổi ở Nha Trang xét nghiệm dương tính với virus Zika hôm 31/3 và kết quả đã được xác nhận sau các cuộc thử nghiệm sâu hơn.
Trường hợp thứ hai là một phụ nữ mang thai 33 tuổi ở Sài Gòn vừa có kết quả xét nghiệm nhiễm Zika thứ năm tuần trước.
Trong cuộc trao đổi với Trà Mi VOA Việt ngữ, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Tiến sĩ Trần Đắc Phu, cho biết tình trạng hai bệnh nhân này hiện ‘rất nhẹ’, ‘ổn định’, ‘điều trị vài ngày thì ra viện được.’
Ông Phu cho hay hai người vừa mắc bệnh không đi du lịch nước ngoài, chỉ di chuyển trong các khu vực quanh địa phương sinh sống và nguyên nhân bị lây nhiễm được xác định là do muỗi đốt. Tiến sĩ Trần Đắc Phu:
"Chỉ xác định được đây là do muỗi truyền, còn nguồn ở đâu thì chưa rõ vì Việt Nam là nước giao lưu rất lớn với quốc tế, khách du lịch nhiều và người Việt đi các nước cũng nhiều. Cho nên, hiện chưa xác định được nguồn do đâu."
Về khả năng lây lan bệnh dịch từ hai trường hợp này, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng của Việt Nam cho rằng:
"Tôi nghĩ cũng khó. Bởi vì một người làm việc ở khu vực sạch sẽ, còn trường hợp kia sau khi bị bệnh đã vào Bệnh viện Nhiệt đới của Khánh Hòa điều trị. Sau khi xét nghiệm dương tính, bệnh nhân chủ động cách ly, không đi các nơi, cắt nguồn lây."
Ông Phu nói mức cảnh báo đã được nâng lên tình huống 2, nghĩa là trong tình huống ‘đã có ca bệnh’, và giới hữu trách đang tập trung cho công tác xử lý ổ dịch ở thành phố Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) và thành phố Hồ Chí Minh với việc phát động diệt muỗi, nâng cao nhận thức người dân về virus Zika.
Theo Cục trưởng Trần Đắc Phu, Bộ Y tế Việt Nam đã cho lập hệ thống bảo vệ bà mẹ-trẻ em thông qua việc theo dõi sức khỏe thai phụ.
Dù không hạn chế việc du hành, nhưng các giới chức khuyến cáo những bà mẹ mang thai nên tránh đến các vùng đang có dịch.
Để phòng ngừa hai ca bệnh này lây lan thành dịch, Tiến sĩ Phu nói, giới hữu trách Việt Nam đã ‘chỉ đạo tất cả tỉnh-thành phải chủ động phòng chống dịch, giám sát phát hiện ca bệnh, hạn chế muỗi đốt lây lan trong cộng đồng, tổ chức các chiến dịch diệt muỗi và lăng quăng.’
Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng cho biết thêm rằng Việt Nam đang hợp tác chặt chẽ với Tổ chức Y tế Thế giới và Trung tâm Kiểm soát-Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, thông qua Văn phòng Đáp ứng Dịch bệnh Khẩn Cấp, trong công tác chia sẻ thông tin, đánh giá nguy cơ, và triển khai hoạt động.
Ngoài ra, vẫn theo lời ông Phu, Bộ Y tế cũng phối hợp với một phòng thí nghiệm của Nagasaki (Nhật Bản) để xác nhận các ca bệnh Zika tại Việt Nam.
Trước khi xác nhận 2 ca nhiễm Zika đầu tiên trong nước, Việt Nam đã nâng mức cảnh báo với virus này khi một người Australia đầu tháng rồi xét nghiệm dương tính với Zika sau khi du lịch sang Việt Nam.
Virus nguy hiểm này lây qua loại muỗi truyền sốt xuất huyết và sốt vàng da tên là Aedes với tốc độ lây lan đáng báo động.
Ngoài lan truyền qua đường muỗi đốt, virus Zika còn có thể lây qua đường máu và đường tình dục, đặc biệt từ thai phụ sang cho thai nhi.
Thời gian ủ bệnh từ 3 đến 12 ngày, hầu hết người nhiễm Zika không biểu hiện rõ rệt nên khó nhận biết và chẩn đoán. Số ít có các triệu chứng nhẹ như sốt, phát ban, đau khớp, và viêm kết mạc mắt.
Virus Zika được liên hệ với tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh. Một biến chứng khác của Zika là gây hội chứng viêm đa rễ dây thần kinh Guillain-Barré, làm yếu cơ và gây ngứa tay-chân.
Tổ chức Y tế Thế giới đã loan báo tình trạng khẩn cấp với virus Zika lây lan tới trên 60 quốc gia trên toàn cầu.