Sân khấu đã được dựng lên cho cuộc tranh luận vào đêm 10/9 giữa Phó Tổng thống Đảng Dân chủ Kamala Harris và cựu Tổng thống Đảng Cộng hòa Donald Trump, cho những gì có thể là thời điểm then chốt trong chiến dịch dẫn đến cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ vào ngày 5/11.
Hai ứng cử viên chưa bao giờ gặp nhau hoặc thậm chí nói chuyện qua điện thoại, nhưng vào ngày 10/9, họ sẽ đứng cách nhau một khoảng ngắn sau bục phát biểu tại Trung tâm Hiến pháp Quốc gia ở Philadelphia. Họ sẽ chỉ trích nhau trong 90 phút trong khi trả lời các câu hỏi do hai người dẫn chương trình của ABC News, David Muir và Linsey Davis đưa ra.
Hàng chục triệu người Mỹ có thể sẽ theo dõi cuộc chạm trán giữa hai ứng cử viên tổng thống trong cuộc tranh luận có thể là duy nhất của chiến dịch. Sự kiện này diễn ra tám tuần trước Ngày bầu cử chính thức nhưng chỉ vài ngày trước khi một số trong 50 tiểu bang của nước Mỹ bắt đầu bỏ phiếu sớm.
Cuộc thăm dò toàn quốc cho thấy cuộc đua đang diễn ra rất sít sao, khiến cả hai ứng cử viên càng phải đưa ra lập luận tốt nhất của mình trong cuộc tranh luận nhắm đến số ít cử tri vẫn chưa đưa ra quyết định. Mục tiêu là đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng sau khi ông thua cuộc bầu cử lại năm 2020 trước Tổng thống Joe Biden hay đưa bà Harris, người đứng thứ 2 trong Nhà Trắng sau ông Biden lên nắm quyền.
Khi ông Biden từ bỏ nỗ lực tái tranh cử vào tháng 7 sau cuộc tranh luận đầy thất vọng với ông Trump vào cuối tháng 6 và ủng hộ bà Harris làm người kế nhiệm, Đảng Dân chủ đã nhanh chóng tập hợp xung quanh việc ứng cử bà. Trong khi ông Biden tụt lại phía sau ông Trump khi ông kết thúc chiến dịch của mình, thì bà Harris đã vượt lên dẫn trước ông Trump trong nhiều cuộc thăm dò toàn quốc với khoảng cách hai hoặc ba phần trăm.
Cuộc thăm dò của New York Times-Siena College được công bố hôm 8/9 cho thấy ông Trump dẫn trước 48-47% trên toàn quốc ngay cả khi tờ báo này cho thấy bà Harris về trung bình dẫn trước trong nhiều cuộc thăm dò ở ba tiểu bang chiến trường quan trọng là Wisconsin, Michigan và Pennsylvania, trong khi hai ứng cử viên ngang nhau ở bốn tiểu bang quan trọng khác là Arizona, Georgia, Nevada và North Carolina.
Bảy tiểu bang có sự cạnh tranh cao này được kỳ vọng sẽ đóng vai trò to lớn trong việc quyết định kết quả của cuộc bầu cử vì Hoa Kỳ không bầu tổng thống và phó tổng thống bằng số phiếu phổ thông toàn quốc.
Thay vào đó, cuộc bầu cử là 50 cuộc tranh cử theo từng tiểu bang, với các đại cử tri ở tất cả các tiểu bang, trừ hai tiểu bang, sẽ bỏ tất cả phiếu bầu của họ trong Đại cử tri đoàn cho bà Harris và ứng cử viên phó tổng thống của bà, Thống đốc Minnesota Tim Walz, hoặc ông Trump và ứng cử viên phó tổng thống của ông, Thượng nghị sĩ Ohio JD Vance. Phiếu bầu của Đại cử tri đoàn dựa trên dân số, vì vậy các tiểu bang đông dân nhất sẽ có ảnh hưởng lớn nhất.
Cuộc thăm dò mới của Times-Siena cho thấy bà Harris có nhiều lợi thế trong cuộc tranh luận khi giới thiệu bản thân với công chúng Hoa Kỳ, với 28% số người được khảo sát cho biết họ cần biết thêm về bà, trong khi chỉ có 9% nói như vậy về ông Trump.
Huấn luyện viên tranh luận của Đại học Michigan Aaron Kall nói với VOA rằng “đêm thứ Ba (10/9) là một trong những cuộc tranh luận tổng thống được mong đợi và có ý nghĩa nhất mọi thời đại. Ông Trump là một người tranh luận tổng thống dày dạn kinh nghiệm nhưng có tiền sử đưa ra những phát biểu gây tranh cãi chống lại những người đối đầu trên sân khấu, mà điều này có thể làm mất tập trung vào các vấn đề chính sách quan trọng hơn.”
“Bà Harris mới tham gia cuộc đua tranh cử vào tháng 7 và vẫn đang được các cử tri và chiến dịch tranh cử của ông Trump định hình. Bà phải chứng minh rằng bà có thể phản bác nhiệm kỳ đầu tiên và các hành động gần đây của ông Trump,” ông Kall nói. “Ông Trump là một người phản công đặc biệt hiệu quả và có thể sử dụng chiến lược tranh luận ‘thiêu rụi’ nếu ông cảm thấy bị vu khống bất công trên sân khấu.”
Ông Kall cho biết thêm rằng “cả hai ứng cử viên đều nên nhấn mạnh vào tiểu sử hấp dẫn và bộ kỹ năng độc đáo của họ khiến họ đặc biệt đủ điều kiện để lãnh đạo đất nước trong bốn năm tới.”
Theo ông Kall, hai ứng cử viên “phải khiến những cử tri này cảm thấy thoải mái với ý niệm rằng họ sẽ là tổng thống trong bốn năm tới và là một nhân vật thường xuyên xuất hiện trên màn hình tivi trong phòng khách của họ.”
Bà Harris đã chuẩn bị cho cuộc tranh luận tại một khách sạn ở Pittsburgh thuộc tiểu bang chiến trường quan trọng Pennsylvania. Bà đã tổ chức một số cuộc tranh luận thử với một người giả làm ông Trump, dưới đèn chiếu sáng sân khấu cho TV và những người điều phối giả định đặt ra những câu hỏi hóc búa cho bà.
Ông Trump đã tham gia vào các cuộc họp về chính sách với các trợ lý của mình, tránh các cuộc tranh luận giả với một nhân vật giả làm bà Harris.
Trên sân khấu tranh luận ngày 10/9, các quy tắc dành cho bà Harris và ông Trump sẽ giống như hồi tháng 6. Micrô của mỗi ứng cử viên sẽ bị tắt tiếng khi người kia đang nói. Mỗi người sẽ có hai phút để trả lời câu hỏi của người điều phối và người kia có một phút để trả lời.
Quyền phá thai, nhập cư tại biên giới Hoa Kỳ với Mexico, tỷ lệ tội phạm ở Mỹ và tính cách cá nhân là một số vấn đề mà những người dẫn chương trình của ABC có thể nêu ra.
Trong khi đó, ông Trump và bà Harris đã đấu khẩu từ xa trước cuộc tranh luận.
Ông Trump đã nói với người dẫn chương trình của Fox News, Sean Hannity, vào tuần trước rằng ông đã để ông Biden phát biểu tại cuộc tranh luận vào tháng 6 của họ, đồng thời cho biết rằng: "Tôi sẽ để bà ấy nói. Có những người nói rằng ông Biden thông minh hơn bà ấy. Nếu đúng như vậy, chúng ta có vấn đề rồi.” Ông Trump thường xuyên xúc phạm trí tuệ của bà Harris, nói rằng bà “không biết mình đang làm cái quái gì.”
“Xem này, đây là một người phụ nữ nguy hiểm,” ông nói. “Bạn không thể mạo hiểm. Bạn không có lựa chọn nào khác. Bạn phải bỏ phiếu cho tôi, ngay cả khi bạn không thích tôi.”
Bà Harris cũng chế nhạo ông Trump.
Tại Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ vào tháng trước khi bà Harris chấp nhận đề cử tổng thống của đảng, bà đã nói rằng “theo nhiều cách, Donald Trump là một người đàn ông không nghiêm túc.” Bà Harris nói thêm rằng “nhưng hậu quả của việc đưa Donald Trump trở lại Nhà Trắng là cực kỳ nghiêm trọng.”
Tòa án Tối cao Hoa Kỳ gần đây đã ra phán quyết rằng ông Trump và tất cả các tổng thống Hoa Kỳ tương lai đều được miễn truy tố dù làm điều sai trái khi còn đương nhiệm cho những hành động liên quan đến nhiệm vụ chính thức của họ, điều mà bà Harris nói rằng sẽ gây ra vấn đề nếu ông Trump một lần nữa giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống.
“Hãy tưởng tượng Donald Trump không bị rào cản nào,” bà Harris nói, “và cách ông ta sử dụng quyền lực to lớn của chức tổng thống Hoa Kỳ. Không phải để cải thiện cuộc sống của bạn, không phải để củng cố an ninh quốc gia của chúng ta, mà là để phục vụ thân chủ duy nhất của ông ta, đó chính là bản thân ông ta.”
Diễn đàn