Chính quyền Hong Kong đã đưa ra một văn kiện chính thức yêu cầu Bắc Kinh cho phép cải cách bầu cử. Thông tín viên Rebecca Valli tường thuật rằng văn kiện này, được trình lên Ban Thường vụ thuộc cơ quan lập pháp của Trung Quốc vào ngày thứ Ba, được ban hành sau nhiều tháng tranh cãi căng thẳng về vai trò của Bắc Kinh trong những cuộc bầu cử tương lai của Hong Kong.
Bản báo cáo là bước đi chính thức đầu tiên hướng tới phổ thông đầu phiếu tại cựu thuộc địa này của Anh, và là kết quả của 5 tháng chính phủ tham vấn các tổ chức và cá nhân ở Hong Kong.
Trưởng đặc khu hành chính Lương Chấn Anh cho biết chính phủ đã nhận được 124.700 văn bản đệ trình, và rằng cải cách sẽ là một cột mốc quan trọng cho sự phát triển dân chủ của hệ thống chính trị Hong Kong. Ông nói:
"Hôm nay là một thời điểm lịch sử trong sự phát triển nền lập hiến của Hong Kong. Chúng ta sẽ có thể tiến một bước dài trong sự phát triển dân chủ của Hong Kong nếu chúng ta sẵn lòng tạo lập sự đồng thuận nhiều nhất có thể, và để lại sau lưng những khác biệt của chúng ta theo một cách thức hợp lý và thực tiễn về công tác còn lại."
Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong hiện được bầu ra bởi một ủy ban 1.200 người, chủ yếu đại diện cho lợi ích của Bắc Kinh.
Kế hoạch cải cách, mà cuối cùng sẽ cần đến sự chấp thuận của Bắc Kinh, nhằm mục đích trao cho cựu thuộc địa của Anh loại hình dân chủ "một người, một phiếu", một thiết chế độc nhất cho khu vực nằm dưới quyền cai trị của Trung Quốc.
Nhưng chi tiết về người sẽ hội đủ điều kiện cho chức vụ hàng đầu đã gây nên chia rẽ giữa những người chủ trương dân chủ tại Hong Kong và chính quyền trung ương ở Bắc Kinh.
Văn kiện đưa ra ngày thứ Ba khó có thể xoa dịu tranh cãi này.
Văn kiện trình bày hai chủ đề gây tranh cãi làm ý kiến chính thống, bao gồm điều khoản nói rằng các ứng viên cho chức Trưởng đặc khu hành chính phải có lòng yêu nước, và rằng người đó phải được một ủy ban đề cử tuyển lựa chứ không phải do công chúng trực tiếp bầu chọn.
Các nhà hoạt động đã kêu gọi một khuôn khổ pháp lý cho phép được độc lập hơn trong việc lựa chọn ứng cử viên. Một kế hoạch như vậy đã được 800.000 người Hong Kong đồng tình ủng hộ trong một trưng cầu dân ý không chính thức vào đầu năm nay.
Văn kiện đề cập đến một thiết chế như vậy - gọi là đề cử dân sự - và nói rằng vẫn còn có nhiều những quan điểm cho rằng thiết chế đó nên được đưa vào trong kế hoạch.
Ông Michael Davis, giáo sư luật tại Đại học Hong Kong, nhận định:
"Đề cử dân sự được mô tả trong một số điểm, nhưng luôn là một loại quan điểm thay thế khác cho một quan điểm nào đó được trình bày trước tiên, thường là quan điểm chính thống hơn. Vì vậy, nó có hiện diện, nhưng chẳng mấy ai cho rằng chính phủ Hong Kong định sẽ đón nhận theo bất kỳ cách nào."
Bắc Kinh đã nhiều lần bác bỏ khả năng để công chúng lựa chọn trực tiếp ứng cử viên, nhấn mạnh rằng một điều khoản như vậy không phù hợp với hiến pháp của Hong Kong, hay bộ Luật Cơ bản.
Trong bạch thư công bố hồi gần đây khiến phe ủng hộ dân chủ Hong Kong giận dữ, Bắc Kinh tuyên bố rằng bất kỳ quyền tự trị nào mà thành phố này được hưởng tùy thuộc vào sự cho phép của chính quyền trung ương.
Những tuyên bố như vậy càng làm tăng mối ngờ vực của công chúng về ý định của Bắc Kinh, theo ông Davis, và đi ngược lại thỏa thuận Trung-Anh trao cho Hong Kong "mức độ tự trị cao." Ông Davis nói:
"Nếu như hiệp ước bây giờ bị bãi bỏ hoàn toàn hầu như không còn ý nghĩa gì, thay vào đó mọi việc phải được sự cho phép của Trung Quốc và Trung Quốc có thể diễn dịch bất kỳ cách nào mà họ muốn, và thậm chí trong đó còn nói rằng Trung Quốc bảo hộ cho chế độ pháp quyền, thì cục diện đó rất khác biệt so với những gì mà tuyên bố chung Trung-Anh đề xuất cho Hong Kong."
Bắc Kinh sẽ duyệt xét kế hoạch cải cách bầu cử vào tháng Tám và gửi trả về Hong Kong lấy ý kiến.
Occupy Central, nhóm đứng đằng sau cuộc trưng cầu dân ý không chính thức ủng hộ đề cử dân sự, đe dọa sẽ chiếm trung tâm thành phố Hong Kong nếu kế hoạch cải cách cuối cùng được thông qua không đáp ứng được tiêu chuẩn quốc tế về dân chủ.
