Iran đã trao cho cơ quan nguyên tử năng Liên hiệp quốc những tài liệu liên hệ đến một cuộc điều tra về những cáo buộc là Tehran đã nỗ lực chế tạo vũ khí hạt nhân, đáp ứng được một thời hạn chót quan trọng để có thể thỏa mãn những điều kiện gỡ bỏ chế tài theo một thỏa thuận đạt được với các cường quốc thế giới trong tháng qua.
Ngày thứ Bảy, Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế IAEA xác nhận là Iran đã đáp ứng được thời hạn chót: “Ngày hôm nay Iran đã cung cấp cho IAEA lời giải thích bằng văn bản và những tài liệu liên hệ như đã đồng ý trong lịch trình làm sáng tỏ những vấn đề nổi bật trong quá khứ và hiện tại liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran.”
Những thông tin này cũng bao gồm một giải thích mật không chắc thay đổi sự phủ nhận trước đây của Iraq về những hoạt động nhằm chế tạo vũ khí hạt nhân.
Mục tiêu chính của thỏa thuận hạt nhân ngày 14 tháng 7 vừa qua là ngưng chương trình hạt nhân hiện tại của Iran có thể được sử dụng để chế tạo vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên một yếu tố phụ buộc Tehran hợp tác với IAEA trong việc điều tra những cáo buộc này.
Cuộc điều tra bế tắc trong nhiều năm vì Tehran cho rằng những cáo buộc về khả năng quân sự hóa những hoạt động hạt nhân trong quá khứ của nước này căn cứ trên những tin tình báo sai lạc của Hoa Kỳ, Israel và các đối thủ khác.
Tuy nhiên tháng trước Iran và cơ quan Liên hiệp quốc đồng ý kết thúc cuộc điều tra vào tháng 12 năm nay, khi IAEA dự trù công bố đánh giá chung cuộc về những cáo buộc này. Ngày thứ Bảy là ngày cuối cùng để Tehran cung cấp cho Liên hiệp quốc những tài liệu liên hệ đến cuộc điều tra và luận cứ của Iran về vấn đề này.
Các nhà ngoại giao thuộc các nước thành viên IAEA quen thuộc với cuộc điều tra nghi ngờ là Tehran sẽ rời bỏ những tuyên bố của Iran là những hoạt động hạt nhân của nước này nhằm mục đính hòa bình dù những điều họ nói đi ngược lại những bằng chứng.
IAEA nói tổ chức này không đánh giá các tin tức trên mặt nổi.
Theo lịch trình hoạt động, IAEA có thể yêu cầu Tehran cung cấp thêm những tin tức làm sáng tỏ vào ngày 15 tháng 10 để cơ quan có thể viết phúc trình chung cuộc vào cuối năm nay.
Gỡ bỏ hoàn toàn các chế tài chỉ có thể được tiến hành một khi IAEA nói Iran đã tuân thủ không những đối với những yêu cầu về chương trình hạt nhân của nước này trong quá khứ nhưng cũng cùng với một loạt các biện pháp thu hẹp chương trình hạt nhân hiện hành của Tehran.
