Tổng thống đắc cử của Iran, một người tương đối ôn hòa đánh bại một đối thủ có đường lối cứng rắn để giành chiến thắng trong cuộc bầu cử, ngày thứ Bảy kêu gọi người dân Iran hãy sát cánh cùng ông trên “con đường khó khăn phía trước.”
Masoud Pezeshkian, ứng cử viên ôn hòa duy nhất trong nhóm bốn ứng cử viên ban đầu, giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu tổng thống vòng hai hôm thứ Sáu trước Saeed Jalili, người từng là nhà đàm phán hạt nhân. Ông sẽ thay thế tổng thống có đường lối cứng rắn Ebrahim Raisi đã thiệt mạng trong một vụ tai nạn máy bay trực thăng hồi tháng 5.
Ông Pezeshkian, bác sĩ phẫu thuật tim 69 tuổi, tuyên bố sẽ thúc đẩy chính sách đối ngoại thực dụng, giảm bớt căng thẳng liên quan tới các cuộc đàm phán hiện đang bị đình trệ với các cường quốc nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 và cải thiện triển vọng tự do hóa xã hội và đa nguyên chính trị.
Nhưng nhiều người Iran nghi ngờ về khả năng thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử của ông vì Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Ali Khamenei, chứ không phải tổng thống, mới là người có thẩm quyền tối thượng ở nước Cộng hòa Hồi giáo này.
"Người dân Iran thân mến, cuộc bầu cử đã kết thúc và đây mới chỉ là khởi đầu cho sự hợp tác của chúng ta. Một con đường khó khăn đang ở phía trước. Nó chỉ có thể suôn sẻ với sự hợp tác, sự đồng cảm và tin tưởng của các bạn," ông Pezeshkian nói trong một đăng tải trên mạng xã hội X.
"Tôi chìa tay về phía các bạn và thề danh dự rằng tôi sẽ không bỏ rơi các bạn trên con đường này. Đừng bỏ rơi tôi."
Sau khi kết quả bỏ phiếu được cơ quan giám sát bầu cử theo đường lối cứng rắn xác nhận và được ông Khamenei chấp thuận, ông Pezeshkian sẽ tuyên thệ nhậm chức trước nghị viện ở Tehran trong những ngày tới.
Số lượng cử tri đi bầu là gần 50% trong cuộc bỏ phiếu hôm thứ Sáu, theo sau con số cử tri đi bỏ phiếu thấp lịch sử trong cuộc bỏ phiếu vòng đầu tiên vào ngày 28 tháng 6.
Dưới thể chế cai trị kép vừa cộng hòa vừa giáo quyền của Iran, tổng thống không thể thúc đẩy bất kì sự thay đổi chính sách lớn nào về chương trình hạt nhân của Iran hoặc sự hỗ trợ dành cho các nhóm dân quân trên khắp Trung Đông, vì ông Khamenei nắm quyền quyết định mọi sự vụ hàng đầu của quốc gia.
Tuy nhiên, tổng thống có thể tác động đến giọng điệu của chính sách và ông sẽ tham gia chặt chẽ vào việc lựa chọn người kế nhiệm ông Khamenei, hiện 85 tuổi.
Ông Pezeshkian trung thành với chế độ cai trị thần quyền của Iran và không có ý định đối đầu với cánh diều hâu an ninh đầy quyền lực và giới giáo sĩ cầm quyền.
Diễn đàn