Thủ tướng Iraq sẽ thành lập chính phủ liên hiệp rộng rãi

Thủ tướng Nouri al-Maliki đang ở thế công trong trận chiến chính trị để làm sao vẫn còn giữ được ghế thủ tướng và thành lập chính phủ Iraq kế tiếp. Ông Maliki nói là ông sẽ thành công trong việc tập họp một liên minh rộng rãi trong một vài ngày tới và sẽ nhất định là người đứng đầu chính phủ.

Trong một cuộc phỏng vấn truyền hình, ông Maliki cũng chỉ trích Liên Hiệp Quốc là không thúc đẩy Ủy ban bầu cử Iraq cứu xét yêu cầu của ông đếm lại phiếu bằng tay cuộc bầu cử Quốc hội ngày 7 tháng 3 vừa qua.

Ông Ali Faisal al Lani, một chính trị gia thuộc phái Shia giáng thêm một đòn nữa vào đối thủ hàng đầu của Thủ tướng Maliki là cựu Thủ tướng Iyad Allawi bằng cách khiếu nại là trong số người được bầu vào tân Quốc hội Iraq có những người là cựu đảng viên của đảng Ba’ath và nhiều người trong số này nằm trong liên danh của ông Allawi.

Ông Al Lani nói là trước cuộc bầu cử, ông đã vạch rõ cho Ủy ban bầu cử thấy là có hơn 50 ứng cử viên bị cáo buộc là có liên hệ đến đảng Ba’ath nhưng Ủy ban không đếm xỉa gì đến khiếu nại của ông. Ông nói thêm là hiện nay, 6 trong những ứng cử viên đó đã đắc cử và Ủy ban cần phải làm điều gì đó để giải quyết việc này.

Ông Al Lani đã kéo dài sự tranh cãi về chính trị khiến cho cuộc bầu cử Quốc hội bị hoãn lại từ tháng Giêng cho đến tháng Ba bằng cách cáo buộc hàng trăm ứng cử viên, nhiều người là những chính trị gia có tiếng của phe Sunni, là có liên hệ với đảng Ba’ath của Sadam Hussein. Phần lớn những người này không được ra ứng cử.

Cựu Thủ tướng Allawi có thể thấy là liên minh 91 ghế của ông bị lung lay nếu ông Lani thành công làm cho một số ứng cử viên mới đắc cử bị loại bỏ. Trên lý thuyết, ông Lani có cơ hội đầu tiên thành lập chính phủ mới vì liên minh của ông có được 2 ghế nhiều hơn liên minh của Thủ tướng al-Maliki.

Bà Marina Ottaway thuộc Quỹ Carnegie tin rằng Thủ tướng Maliki có thế lực hơn ông Allawi và có lẽ sẽ thành công trong việc thành lập một liên minh. Nhưng bà nói thêm rằng bà nghi ngờ khả năng của ông Maliki giữ vững được liên minh này vì nhiều thành viên của Liên minh quốc gia Iraq bày tỏ sự dè dặt về việc ông Maliki lãnh đạo chính phủ và bà nói thêm là lãnh tụ Hồi Giáo Shia Muqtada al-Sadr có lập trường vững chắc là không chấp nhận ông Maliki.

Ông Joost Hiltermann thuộc tổ chức Nghiên cứu Khủng hoảng lại có những nghi ngờ mạnh hơn bà Ottaway và ông tin rằng ông Maliki sẽ không thể thành lập được chính phủ mới cho dù liên minh của ông có đoàn kết chặt chẽ.

Các cấp chỉ huy quân sự Hoa Kỳ đã đưa ra cảnh báo từ trước cuộc bầu cử là việc thành lập chính phủ mới có thể kéo dài nhiều tuần lễ với khả năng là sẽ có một loạt tấn công mới liên hệ đến phe phái.

Hôm thứ Hai, 2 vụ nổ xe bom xảy ra trong thành phố Karbala, một thánh địa của người Hồi Giáo Shia, làm thiệt mạng và gây thương tích cho hơn 40 người.