Trước khi ông Donald Trump đắc cử tổng thống, nhiều nhà phân tích đã kịch liệt phê phán các đề xuất về kinh tế của ông. Nhiều chuyên gia tiên đoán thị trường chứng khoán sẽ rớt giá hoặc kinh tế rơi vào khủng hoảng. Tuy nhiên, sau một tháng kể từ khi ông Trump lên nhậm chức tổng thống, giá chứng khoán trên thị trường Mỹ liên tục tăng phá kỷ lục và niềm tin của người tiêu dùng cũng tăng. Liệu các nhà phân tích đã dự đoán sai? Thông tín viên Mil Arcega của đài VOA đã hỏi kinh tế gia Mark Zandi, người đã chỉ trích các kế hoạch kinh tế của ông Trump ngay từ buổi ban đầu.
Trước cuộc bầu cử tháng 11, các phân tích dựa vào truyền thống cho rằng ông Donald Trump lên làm tổng thống sẽ không tốt cho kinh tế. Nhưng một tháng đã trôi qua kể từ khi ông nhậm chức, mức tiêu dùng vẫn tiếp tục tăng, doanh nghiệp Mỹ vẫn tiếp tục thuê mướn lao động, và thị trường tài chính Phố Wall tiếp tục giai đoạn tăng giá dài nhất kể từ năm 1999. Chúng tôi hỏi kinh tế gia Mark Zandi rằng liệu các chuyên gia đã đoán sai. Ông trả lời là “không.”
Kinh tế gia trưởng của tập đoàn Moody bảo vệ những phân tích đánh giá ngay từ đầu của ông. Ông Zandi nói rằng xét từ góc độ chính sách, tổng thống chưa thực hiện những lời hứa về chính sách khi tranh cử.
Ông Zandi nhận định: "Điều ông muốn là trục xuất 11 triệu người lao động không có giấy tờ. Ông muốn tăng thuế lên 45% đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc, và 35% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico. Ông muốn giảm thuế và tăng chi của chính phủ và cách làm đó sẽ tăng thêm thâm hụt ngân sách 10 ngàn tỉ đôla trong 10 năm. Do đó nếu đó là những mục tiêu ông muốn đạt đến, thì điều đó sẽ đẩy nền kinh tế vào khủng hoảng."
Nhưng các nhà phân tích khác nói rằng giá chứng khoán tăng liên tục phản ánh sự lạc quan của các nhà đầu tư đối với các chính sách của ông Trump. Đa số cảm thấy phấn khởi trông chờ thuế doanh nghiệp sẽ được giảm và luật lệ doanh nghiệp sẽ bớt đi.
Phân tích gia kỳ cựu Gus Faucher của tập đoàn tài chính PNC nói với đài VOA: "Các nhà đầu tư và doanh nghiệp trông mong kinh tế sẽ tăng trưởng mạnh hơn trong nhiệm kỳ của Tổng thống Trump -- tăng trưởng ròng, tức là đã trừ lạm phát, nhưng cũng có thể lạm phát sẽ tăng cao hơn, và điều đó sẽ giúp tăng mức lợi nhuận."
Nhưng niềm phấn khởi đối với nghị trình kinh tế của ông Trump có lẽ sẽ không lâu bền. Tập đoàn tài chính Goldman Sachs nói rằng niềm tin của các nhà đầu tư có thể đã lên đến đỉnh cao nhất.
Kinh tế gia Kevin Kelly của dịch vụ tài chính Recon Capital Partners nói rằng các thị trường đã tiến sát đến điểm cao nhất: "Hiện nay sự trông mong tập trung vào cái gì? Có phải là chúng ta trông mong luật lệ sẽ giảm bớt hay thuế được giảm xuống? Xu hướng đó sẽ kéo dài thêm một thời gian nữa? Liệu đó có phải là phần hai của câu chuyện trong năm nay? Tôi cho rằng đó là những gì sẽ tác động lên thị trường ngay từ bây giờ."
Kinh tế gia Mark Zandi nói rằng nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump sẽ tác động lên nền kinh tế có thể tùy thuộc vào các nghị sĩ Cộng hòa trong Quốc hội. Họ ủng hộ giảm thuế và chống việc tăng chi tiêu chính phủ và tăng thâm hụt. Nhưng nếu các nhà lập pháp cho phép giảm thuế mạnh, thì các nhà kinh tế sẽ đặt câu hỏi rằng ai sẽ cấp tiền cho các dự án phát triển hạ tầng với mục tiêu tạo công ăn việc làm, hay ai sẽ trả tiền cho tường thành biên giới khổng lồ.