Hai quan chức cấp cao của tỉnh Yên Bái vừa bị bắn nhiều phát và đã chết trước khi được đưa tới bệnh viện, thủ phạm là một giới chức của Chi cục Kiểm lâm cũng đã tự sát, báo chí Việt Nam hôm 18/8 đồng loạt đưa tin về vụ nổ súng được cho là “hiếm xảy ra” tại Việt Nam này.
Tại cuộc họp báo chiều 18/8, bà Phạm Thị Thanh Trà, Chủ tịch UBND tỉnh Yên Báo, cho báo giới Việt Nam biết Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái đã đến phòng của Bí thư Tỉnh ủy Phạm Duy Cường và bắn ông này bằng súng quân dụng. Sau đó, thủ phạm đã sang phòng ông Ngô Ngọc Tuấn, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân kiêm Trưởng ban Tổ chức tỉnh ủy Yên Bái và bắn ông này trước khi tự sát. Vụ việc xảy ra ngay trước giờ khai mạc Kỳ họp thứ 2 HĐND tỉnh khóa XVIII.
Tuy nhiên, một vài tờ báo đăng tải tin này đầu tiên cho biết vụ nổ súng đã xảy ra ngay tại buổi họp, nhưng sau đó các bài viết này đều bị rút xuống trước khi có buổi họp báo chính thức.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã tức tốc có mặt tại Yên Bái sau khi vụ nổ súng xảy ra. Ông Nguyễn Xuân Phúc nói vụ nổ súng “có tính chất nghiêm trọng từ trước tới nay” và yêu cầu các cấp chính quyền phải “bình tĩnh, đoàn kết, thống nhất” để giữ cho các hoạt động quản lý, điều hành của đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị của tỉnh được diễn ra bình thường.
Tờ Tuổi Trẻ cho hay chính phủ Việt Nam đã huy động các bác sĩ giỏi nhất của 2 bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức lên Yên Bái để cứu chữa cho 2 lãnh đạo của tỉnh, nhưng tất cả nạn nhân và thủ phạm của vụ nổ súng đều tử vong trước khi được đưa tới bệnh viện.
VOA Việt Ngữ đã cố gắng liên lạc với các giới chức có liên quan để xác định thông tin, nhưng hầu hết đều tắt máy.
Ông Nguyễn Đức Thiện, Phó chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái, cho VOA Việt Ngữ biết một cách vắn tắt:
“Anh đang tiếp công an [...] hiện còn đang phong tỏa, chưa biết nguyên nhân”.
Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà hoạt động dân sự và quan sát tình hình Việt Nam, nói đây là “một sự cố vô cùng nghiêm trọng” có thể cho thấy một sự mâu thuẫn nội bộ đến mức “không thể giải quyết”. Ông nói:
“Giả thiết có lẽ dễ giải thích nhất: đây là một sự mâu thuẫn trong nội bộ, các phe phái của địa phương đấy. Ông kiểm lâm [nghi phạm nổ súng] được cho là con của Bí thư Yên Bái cũ, rất có thể là phe mới – phe cũ mâu thuẫn với nhau dẫn đến chuyện phải xử nhau một cách hết sức tai họa như thế này. Nếu giả thiết ấy là đúng thì đây là một dấu hiệu hết sức đáng lo ngại vì đó là một sự đấu đá nội bộ đến mức không thể giải quyết được bằng những phương tiện mưu mẹo, thậm chí là mưu mô, như trước đây đã từng xử lý, mà bây giờ phải dùng đến một biện pháp rất tàn bạo”.
Ông Nguyễn Quang A cho rằng cũng có thể có giả thuyết về mâu thuẫn cá nhân, nhưng theo ông, giả thuyết này không có sức thuyết phục cao vì không có lý do mâu thuẫn cá nhân nào có thể dẫn đến việc “trừ khử” đến tận 2 người.
Trả lời với báo giới Việt Nam, bà Phạm Thị Thanh Trà cho biết ông Đỗ Cường Minh thường ngày là một người luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, không có vấn đề gì trong đối nhân xử thế và được xem là “người điều độ và hiền lành”.
Giới chức UBND tỉnh Yên Bái được Tuổi Trẻ trích lời cho biết thêm rằng tỉnh có chủ trương sáp nhập Chi cục kiểm lâm với một đơn vị khác nhưng chưa có quyết định cụ thể và lãnh đạo tỉnh đã gặp ông Đỗ Cường Minh để “làm công tác tư tưởng”. Bà Trà khẳng định nguyên nhân vụ nổ súng không phải xuất phát từ công tác nội bộ.
Ông Đặng Trần Chiêu, Giám đốc Công an tỉnh Yên Bái, cho báo giới Việt Nam biết cơ quan công an sẽ không khởi tố vụ án do thủ phạm Đỗ Cường Minh đã chết.
Việc nổ súng đã gây rúng động công luận. Truyền thông quốc tế cho đây là vụ việc “hiếm hoi” xảy ra tại Việt Nam khi việc sở hữu súng cá nhân hoàn toàn bị cấm. Khẩu súng K59 được sử dụng trong vụ bắn người được ông Đặng Trần Chiêu xác nhận là súng do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cấp cho địa bàn kiểm lâm tỉnh Yên Bái.
Thủ tướng Việt Nam yêu cầu Bộ Công an phải tức tốc điều tra và đưa ra kết luận về vụ nổ súng. Ông Nguyễn Xuân Phúc cũng yêu cầu cơ quan công an và quốc phòng tại tỉnh Yên Bái phải tăng cường an ninh để không xảy ra tình huống xấu.
