Trân Văn
Gần đây, tính từ “trong veo” trở thành trend trên mạng xã hội Việt ngữ. Người ta cố tình gắn “trong veo” vào đủ loại chủ đề để bỡn cợt sau khi ông Trần Sỹ Thanh (Chủ tịch Hà Nội) khuyến khích thuộc cấp dũng cảm giải quyết “đất dịch vụ” – một nan đề có tính lịch sử và các viên chức đương nhiệm né tránh, không dám đụng vào: “Mình chẳng dính dáng gì mình không sợ! Mình trong veo thì sợ cái gì!” (1). Chẳng phải ông Thanh mà nhiều “công bộc” cũng không dè chỉ thế thôi mà thành... chuyện.
***
Sau khi Do Duy Ngoc bình: Giờ kiếm nước trong còn khó, làm sao kiếm ra quan trong veo nhỉ? Ông này nói như lên đồng. Cán bộ ta ai nói cũng hay như nhà văn viết chuyện viễn tưởng.... Cũng với ý đó Đỗ Hữu Thẩm “ôn cố, tri tân”: Mấy ông trước đây cũng nói như vậy,giờ thì nằm trong nhà đá hết rồi, chắc ông này sắp vô....
Từ thực trạng mà ai cũng biết, cũng thấy, Van Khoan Nguyen - một thân hữu khác của Do Duy Ngoc – đúc kết: Tất cả những người đang ở trong lò hiện nay đều trong veo trước khi bị phát hiện. Có thể vì vậy nên Thuc Nguyen Nguyen than: Đầy dẫy tâm thần nặng chưa có thuốc chữa! Cũng có những người không chỉ trích mà... “bào chữa” cho ông Thanh, giải thích vì sao ông Thanh phát biểu, chẳng hạn như Ng Hoang: Không nói tụi nó tưởng mình câm! Hoặc Tuan Nguyen: Nói còn đỡ. Có anh còn viết thành sách dày cui luôn, tự diễn biến tự chuyển hoá chi đó (trường hợp ông Trương Minh Tuấn, tác giả “Phòng, chống ‘tự diễn biến’, ‘tự chuyển hóa’ về tư tưởng trong cán bộ, đảng viên hiện nay”, giờ đang thi hành bản án 14 năm tù vì nhận hối lộ) [2].
Cũng từ thực tế đã biết, đã thấy, Nhật Minh đề nghị: Xét theo tiêu chí chung, “trong veo” sẽ có ba cấp độ để xác định là Trong veo cao. Trong veo. Trong veo thấp. Huyên Tô nhất trí về việc phân chia “cấp độ” nhưng có... sửa chữa, bổ sung: Đúng vậy! Cần xây dựng cấp độ “trong veo”. Có thể là “Trong veo cao”, “Trong veo veo”; “Trong veo vừa vừa” và “Trong veo thấp”! Nguyễn Mạnh Hiệp không phản đối nhưng thắc mắc: Ai mà “Trong veo bốn lần” thì có được cấp... “Chứng chỉ Trong suốt” không? Nguyễn Công Liệt xuê xoa: Thôi kệ đi! Ta cứ tin mức “trong veo cao đi. Ở Hà Nội, ai lên cũng nói hay lắm. Sau đó đều vô Hỏa Lò, công thức nó vậy rồi! Tuy nhiên cũng có những người như Thành Nguyễn tâm sự: Đọc xong đề nghị, em nghĩ ngay đến sông Tô Lịch (3)!
***
Dường như ông Trần Sỹ Thanh đang “thi đua” với tiền nhiệm của mình (ông Chu Ngọc Anh, người đang bị tạm giam vì tham gia chống lưng cho Công ty Việt Á) về khả năng “ví von” khuấy động dư luận. Nếu ông Chu Ngọc Anh khiến công chúng ngỡ ngàng bởi... “bung, toang” thì ông Trần Sỹ Thanh – nhân vật kế nhiệm tiếp tục làm thiên hạ lắc đầu về những “ting ting, leng keng” (tháng trước, tiếp xúc cử tri trong vai ĐBQH, ông giải thích: Ai bị bắt đều có leng keng, ting ting cả) (4) và giờ tới... “trong veo”.
Đào Tuấn gọi mớ từ ngữ rổn rảng ấy là “bộ sưu tập của ông Thanh” kèm nhận xét: Đúng thế, giờ ông Thanh “trong veo” với những gì ở Thủ đô, sợ gì mà không làm. Như chuyện quy hoạch hai bên đường Lê Văn Lương, quy hoạch thủ đô kiểu “phá nát” đó, “trong veo” thì việc gì phải cố níu chuyện xây chung cư 45 tầng là... “đúng quy hoạch”. Hay chuyện cái loa phường, chuyện đá vĩnh cửu vỉa hè hay cái BRT thảm hại… “trong veo” thì việc gì cứ phải cố níu, lại còn bảo dân “đánh giá tốt” vì giúp giảm ùn tắc nữa. Hôm qua ông Thanh nhận chuyện Mê Linh là “lỗi của chúng ta”. “Lỗi của chúng ta” cũng có nghĩa là chẳng của ai cả. Nhưng từ giờ tất tật, nếu “bung, toang”, nếu không “trong veo” sẽ chẳng có “chúng ta” nào nhận lỗi thay ông đâu (5).
Giống như nhiều lần trước – dùng thơ thay cho việc đưa ra nhận định về các sự kiện, vấn đề thời sự, lần này, Bùi Chí Vinh cũng góp cho mạng xã hội bài Vịnh cái bọn “mình cứ trong veo thì sợ gì”. Bài thơ có những câu như thế này: ...Những thằng ăn vụng nói to. Đến khi thành củi, tò tò khóc than. Miệng quan có thép có gang. Ra Tòa đố dám phồng mang “bố mày”. Đứa ung thư, đứa dạ dày. Đứa đang tỉnh rụi bỗng say... tâm thần. Ăn thì vét háng nhân dân. Tù thì xin phép được chăm... mẹ già. Trong veo nhưng đục thấy bà. Cái tâm hắc ám ai mà tin bay. Đô trưởng ai cũng như ai. Lúc còn chễm chệ trên ngai “sợ gì”. Loa phường mỗi sáng thị uy. Khắp nơi trạm BOT tì tì thu ngân. Trong tù, “Đô” cũ quét sân. Ngoài tù, “Đô” mới hét ầm “trong veo” (6)...
***
Công cuộc phòng chống tham nhũng đã kéo dài ba thập niên, tuy gần đây số tham quan bị xử lý kỷ luật, bị tống giam, bị phạt tù tăng vọt và dẫu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ra sức khai thác các số liệu, các tình tiết liên quan đến xử lý tham nhũng, tham quan để chứng minh thiện chí “chỉnh đốn” là... thật nhưng phản ứng của công chúng đối với việc ông Trần Sỹ Thanh cố ý hay vô tình dán “trong veo” vào “công bộc” chính là một trong những bằng chứng cho thấy công chúng có tin vào “chỉnh đốn” hay không!
Chú thích
(1) https://vtc.vn/chu-tich-ha-noi-tran-sy-thanh-minh-trong-veo-thi-so-cai-gi-ar714223.html
(4) https://thanhnien.vn/chu-tich-ha-noi-ai-bi-bat-deu-co-leng-keng-ting-ting-ca-post1505379.html
Diễn đàn