Một thẩm phán liên bang ngày 19/11 phán rằng lệnh cấm một phần của chính quyền Trump đối với người tầm trú tị nạn không áp dụng cho bất cứ người nào xuất hiện tại một cửa khẩu biên giới chính thức của Mỹ trước khi chính sách được loan báo hồi tháng 7 năm nay, một quyết định có thể ảnh hưởng đến hàng ngàn người.
Chính quyền ông Trump ngày 16/7 loan báo là sẽ bác đơn xin tị nạn của bất cứ người nào đi xuyên biên giới một quốc gia khác mà không đệ đơn xin tị nạn ở những nơi đó trước khi tới Mỹ.
Các tổ chức bênh vực di dân đâm đơn kiện nhân danh di dân chú ý đến những khuyến cáo của chính phủ Mỹ và trình diện tại cửa khẩu chính thức trước đây trong năm để yêu cầu được tị nạn, hơn là vượt biên giới bất hợp pháp.
Những tổ chức bênh vực di dân nói chính quyền đã dùng chiến thuật nhử mồi và lật lọng chống lại những di dân này bằng cách áp đặt lệnh cấm.
Thẩm phán liên bang Cynthia Bashant ra phán quyết có lợi cho những tổ chức này hôm 19/11, nói rằng bất cứ người nào xuất hiện tại cửa khẩu Mỹ-Mexico trước ngày 16/7 sẽ được miễn trừ lệnh cấm.
“Những người tìm cách tị nạn này hiểu được họ được tiếp cận để xin tị nạn tại Hoa Kỳ căn cứ trên ý muốn của họ chờ tại Mexico”, thẩm phán Bashant viết. “Dựa vào thông báo của chính phủ Mỹ, họ đã làm như vậy. Chính phủ--trong một sự thay đổi có thể được xem như hướng dẫn sai lạc và tệ hơn nữa là lường gạt --hiện đang tìm cách thay đổi cục diện.”
Đối mặt với làn sóng những gia đình tìm tị nạn ngày càng tăng hồi năm ngoái, Hoa Kỳ cho biết không đủ khả năng thanh lọc tại cửa khẩu biên giới chính thức và bắt đầu nói với mọi người là hãy chờ tại Mexico để đệ đơn xin tị nạn. Cách này được gọi là “metering” (tức là giới hạn số di dân xin tị nạn tại cửa khẩu biên giới Mỹ-Mexico mỗi ngày) đã làm nhiều người chờ đợi nhiều tháng.
Số tên trên danh sách chờ tại 11 thành phố biên giới Mexico lên đến gần 21.400 người trong tháng này, theo một cuộc thăm dò của Trung tâm Strauss về An ninh Quốc tế và Luật pháp tại trường đại học Texas và Trung tâm Nghiên cứu Mỹ-Mexico tại trường đại học California, San Diego.
Tại Tijuana, danh sách chờ có dưới 9.000 tên. Những người được gọi tên tuần qua nói họ đã chờ tại Mexico 5 tháng nay.
Hoa Kỳ không quản lý danh sách chờ mà danh sách này thay đổi theo thành phố. Theo thời gian, các giới chức liên bang, tiểu bang và địa phương Mexico quản trị các nơi tạm trú của di dân và chính di dân.
Thiếu sự kiểm soát của Hoa Kỳ hay việc quản lý tập quyền của các danh sách làm cho khó biết được có bao nhiêu người xin tị nạn trong danh sách chờ trước ngày 16/7 và được chấp nhận trước khi lệnh cấm có hiệu lực vào tháng 9 vừa qua. Luật sư của nguyên đơn ước lượng có hàng ngàn người.
Các tổ chức đại diện cho những người xin tị nạn hoan nghênh phán quyết vừa kể của thẩm phán.
