Người dân Ukraine say sưa nhìn ngắm cuộc triển lãm siêu thực: xác những chiếc xe tăng và thiết giáp của Nga đã cháy rụi, những chiến lợi phẩm được trưng bày ở trung tâm Kyiv để đánh dấu 31 năm ngày độc lập của Ukraine trong tuần này. Đằng sau sự chứng tỏ bất khuất là những lo ngại về các cuộc tấn công mới của Nga.
Cảm giác bình tĩnh trước bão gia tăng hôm 23/8 khi Tòa đại sứ Hoa Kỳ yêu cầu công dân của họ rời khỏi Ukraine vì lo ngại các cuộc tấn công phi đạn của Nga có thể xảy ra trong Ngày Độc lập của Ukraine 24/8. Kyiv đã cảnh cáo Moscow rằng họ sẽ đáp trả mạnh tay nếu Nga làm như vậy.
Lễ độc lập Ukraine rơi đúng vào ngày đánh dấu cuộc kháng chiến chống Nga xâm lược tròn nửa năm. Thường Ukraine kỷ niệm Ngày Độc lập bằng diễn hành quân sự, nhưng Kyiv, lo ngại các cuộc tấn công vào các cuộc mít tinh lớn, đã cấm các sinh hoạt công cộng trong thành phố trong năm nay. Ukraine giữ bí mật kế hoạch kỷ niệm Ngày Độc lập năm nay.
Trong thời gian chuẩn bị đón lễ, cư dân tập trung đông đúc trên đường trung tâm thành phố, chụp ảnh bên xác xe tăng Nga và ăn kẹo bông gòn có màu lá quốc kỳ là vàng và xanh. Các nam thanh niên cố gắng nâng nòng súng xe tăng lên trên đầu như thể đang tập tạ.
Ông Pavel Pidreza, 62 tuổi, một người lính Ukraine đã nghỉ hưu, đang chiêm ngưỡng những chiếc xe tăng khi đi dạo cùng vợ, nói: “Ông Putin mơ về một cuộc duyệt binh trên đường Khreshchatyk, vậy thì đây này.”
Khi nói về sự kiên cường và bất khuất của quốc gia, người dân Ukraine cũng kể về nỗi đau của họ trong sáu tháng chiến tranh đã giết chết hàng nghìn người, hàng triệu người phải di dời và nhiều thành phố hoàn toàn bị san bằng.
Nhiều dải đất của Ukraine bị chiếm đóng và có lo ngại sâu sắc rằng mùa đông sắp tới có thể là mùa tồi tệ nhất kể từ năm 1991 với tình trạng thiếu khí đốt và than đá đe dọa mọi thứ, từ nguồn cung cấp điện đến hệ thống sưởi trong nhà.
Trong số những người vui chơi ở trung tâm Kyiv hôm 22/8, có một người đàn ông tên là Oleksandr. Ông đã rơi nước mắt khi suy nghĩ về sáu tháng tàn phá và thốt lên với giọng run rẩy rằng ông không thể nói thêm được nữa.
Một cư dân khác, ông Yevhen Palamarchuk, 38 tuổi, nói: “Có lẽ không ai đã làm được nhiều việc để đoàn kết Ukraine như ông Putin.” “Chúng tôi luôn luôn có những căng thẳng trong nước nhưng kể từ năm 2014, và đặc biệt kể từ tháng 2 năm nay, chúng tôi đoàn kết hơn bao giờ hết.”
Ông nói rằng ông, cũng như những người bạn của mình, háo hức chờ đợi chứng kiến Ukraine giành lại lãnh thổ ở phía nam trong cuộc phản công sau khi sử dụng vũ khí tinh vi do phương Tây cung cấp để kiên trì tấn công và đánh vào các đường tiếp tế của Nga.
“Mọi người mệt mỏi vì chiến tranh, nhưng họ lạc quan. Việc chúng tôi nhận được vũ khí từ phương Tây giúp ích rất nhiều... Mọi người đang chờ đợi thành công lớn đầu tiên của quân đội chúng tôi”, ông Palamarchuk nói.
Trả đũa
Nhưng tâm trạng lo lắng đã xuất hiện và nhiều người tại Ukraine dự đoán sự trả đũa dữ dội từ Nga trong những ngày tới vì một loạt các biến cố và những tiền đề chưa có lời giải.
Họ chỉ ra hàng loạt vụ nổ ở Crimea, bán đảo Ukraine bị Nga sáp nhập vào năm 2014, mà Ukraine không nhận trách nhiệm, đồng thời ám chỉ lực lượng của họ đã đóng một vai trò nào đó.
Một yếu tố mới bây giờ là cái chết của con gái của một trong những nhà tư tưởng dân tộc chủ nghĩa nổi bật nhất của Nga.
Cô Darya Dugina, một nhà báo ủng hộ cuộc xâm lược, đã bị giết trong một vụ đánh bom xe và Moscow đổ lỗi cái chết của cô ấy là do Kyiv, bất chấp sự phủ nhận của Ukraine. Các chính trị gia Nga tung hô cô là một liệt sĩ, nói rằng cái chết của cô sẽ truyền cảm hứng cho các lực lượng Nga đang chiến đấu ở Ukraine.
Ngày Độc lập là một trong những ngày lễ quan trọng nhất tại Ukraine và có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong bối cảnh những gì Kyiv nói là một cuộc chiến tranh xâm lược kiểu đế quốc Nga.
Moscow coi cuộc xâm lược này là một chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm phi quân sự hóa một quốc gia Ukraine theo định hướng phương Tây và loại bỏ nước này khỏi những người mà Nga mô tả là theo chủ nghĩa dân tộc, một cái cớ mà phương Tây và Kyiv đã bác bỏ là sai lạc.
Đa số người dân Ukraine đã bỏ phiếu ủng hộ nền độc lập khỏi Liên bang Xô viết do Nga thống trị trong một cuộc trưng cầu dân ý vào tháng 8/1991.
Ông Palamarchuk cho biết ông thấy mối đe dọa từ Nga là nghiêm trọng, nhưng ông Putin không có nhiều lựa chọn hơn để leo thang cuộc tấn công vào Ukraine ngoại trừ bằng cách trông cậy vào sự leo thang triệt để với việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Ông Palamarchuk nói: “Vào thời điểm này, sống ở Ukraine luôn có nguy cơ bị rốc-két bắn trúng.”
Nga tiến hành cuộc xâm lược vào ngày 24/2, nhanh chóng chiếm được một phần miền nam Ukraine, tiến về phía đông và hướng tới thủ đô Kyiv, dù đã bị đẩy lùi chung quanh thủ đô và rút lui.
Moscow tái tập trung cuộc xâm lược vào phía đông công nghiệp, nhưng cho đến nay mới chỉ chiếm được vùng Luhansk và không đạt được bước tiến lớn nào trong nhiều tuần, trong khi Ukraine đã nói về kế hoạch phản công ở phía nam.
Ông Pidreza nói: “Chúng tôi rất vui vì quân đội của chúng tôi đang chứng tỏ có kỹ năng cao và chiến đấu ngang ngửa với kẻ thù mà nhiều quốc gia lo sợ, đặc biệt là ở châu Âu.”
Ông kêu gọi phương Tây tăng cường cung cấp viện trợ quân sự, cho rằng Ukraine đang ở tiền tuyến chống lại Nga bảo vệ toàn bộ châu Âu.
“Chúng tôi nghĩ rằng việc này (viện trợ) là không hoàn toàn đủ vì về cơ bản chúng tôi đang chiến đấu cho thế giới phương Tây.”
Diễn đàn