Trung Quốc đang đẩy mạnh việc đứng đầu của nước này trong việc thăm dò tài nguyên và bất kỳ tranh chấp nào ở Biển Đông, một vùng biển đang là đối tượng tranh chấp của 5 chính phủ khác, bằng cách tăng cường triển khai máy bay không người lái tin cậy được và có hiệu quả, theo giới phân tích.
Tháng trước, Quân đội Giải phóng Nhân dân trưng bày các loại máy bay không người lái khác nhau dùng trong chiến tranh điện tử mà trước đây chỉ dùng cho những hoạt động tình báo, trong khuôn khổ nỗ lực kiểm soát thông tin trong bất cứ hoạt động quân sự nào. Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, một cơ quan nghiên cứu của Mỹ, nhận định.
Vào tháng 9 năm nay, một mạng lưới máy bay không người lái do Bộ Tài nguyên Trung Quốc điều hành đã được phái đi để thăm dò vùng biển đang tranh chấp và những đảo nhỏ xa xôi không người ở, Bộ Sinh thái và Môi trường được truyền thông trong nước trích dẫn.
Vào năm 2017, các cơ quan nghiên cứu Trung Quốc đã khai trương một máy bay không người lái đặc biệt dùng cho vận chuyển hàng hải và thăm dò.
Máy bay không người lái có thể dễ dàng do thám vì nếu bị bắt, những người điều hành có thể nói là chúng được sử dụng để thăm dò tài nguyên, theo các chuyên gia. Loại này rẻ hơn radar và các khí cụ thu thập thông tin khác, ít thiệt hại nếu bị tịch thu.
“Máy bay không người lái lẽ dĩ nhiên rất lý tưởng trong do thám,’ theo ông Alan Chong, phó Giáo sư tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S.Rajaratnam ở Singapore. “Máy bay không người lái đáng tin cậy hơn máy bay thường. Nếu bị bắn rơi, Trung Quốc sẽ phản đối. Chỉ có vậy thôi,” ông Chong nói.
Máy bay không người lái cùng với những công nghệ bán quân sự khác sẽ giúp Trung Quốc tìm nguyên liệu hóa thạch trong lòng biển và nhanh chóng biết được nếu một quốc gia khác đang bành trướng, đặc biệt gần các tài sản hiện hữu của Trung Quốc, các học giả cho hay.
Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông.
Máy bay không người lái thường được dùng trên biển để kiểm tra độ sâu của nước biển, đo nhiệt độ và ngay cả biết được số lượng phiêu sinh vật trong nước, ông Chong nói. Những dữ liệu này có thể giúp hiểu được sinh vật biển và triển vọng tìm được dầu hay khí đốt.
Các hình ảnh máy bay không người lái chụp được có thể được gởi ngay đến căn cứ trên một đảo nhỏ, giảm thiểu việc mất mát thông tin trong trường hợp máy bay không người lái bị rơi, ông Chong nói.
Trung Quốc có thể xác nhập những máy bay không người lái vào một kế hoạch được loan báo vào năm 2018 để hội nhập các hoạt động quân sự và dân sự. Nhân viên quân sự sẽ điều hành máy bay không người lái để theo dõi, do thám, thu thập thông tin tình báo, ông Alexander Huang, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại trường đại học Tamkang ở Đài Loan nói.
Các nước tuyên bố chủ quyền khác, tất cả đều yếu hơn Trung Quốc về phương diện quân sự, lo ngại khi Trung Quốc cải thiện công nghệ hàng hải.
Đầu năm nay, Trung Quốc và Việt Nam đối đầu về việc thăm dò dầu khí ngoài khơi bờ biển Việt Nam, và Philippines ngày càng bất bình về áp lực của Trung Quốc đối với chủ quyền trên biển của Philippines dù hai nước thân thiện ở mức độ quốc gia.
Trung Quốc không tiết lộ chi tiết về việc triển khai máy bay không người lái, nhưng vào tháng 6 năm nay Trung Quốc cho biết xem máy bay không người lái là khí tài quan trọng trong việc tranh chấp biển đảo.
Trang mạng của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc China.mil cho rằng nối kết kế hoạch của Mỹ bán máy bay không người lái ở Đông Nam Á với việc kìm hãm Trung Quốc.
Ngũ Giác Đài tháng này cho biết sẽ bán 34 máy bay không người lái ScanEagle trị giá 47 triệu đô la cho Malaysia, Indonesia, Philippines và Việt Nam.