Người Mỹ mất tích tại Iran làm việc cho CIA

Hai cơ quan truyền thông Hoa Kỳ đưa tin rằng một người Mỹ biến mất một cách bí ẩn gần bảy năm trước đây tại Iran đã thực hiện một hoạt động đơn độc cho CIA.

Hãng tin Associated Press và tờ Washington Post nói rằng nhân viên FBI hồi hưu Robert Levinson đã thu thập thông tin tình báo cho một nhóm phân tích gia của CIA, những người không có thẩm quyền điều hành hoạt động ở nước ngoài.

Ông Levinson đã biến mất hồi tháng tháng Ba năm 2007 khi tới thăm đảo Kish của Iran, trong dịp mà gia đình ông và các giới chức chính phủ Hoa Kỳ mô tả là một chuyến đi làm ăn tư.

Luật sư Iran của gia đình Levinson, ông Mohammad Hossein Aghasi, đã nói với ban tiếng Ba Tư đài VOA qua Skype rằng, các quan hệ pháp lý với chính phủ Iran được dựa trên tiền đề là ông Levinson vào Iran vì lý do cá nhân. Luật sư này nói rằng các giới chức Iran không bao giờ nói với ông Levinson là một gián điệp.

Nhưng tin tức hôm thứ Năm nói rằng Levinson thực sự thu thập thông tin tình báo Iran từ Dawud Salahuddin. Salahuddin bị truy nã về vụ mưu sát một nhà ngoại giao Iran tại Hoa Kỳ hồi năm 1980, và có quan hệ thân cận với các nhà lãnh đạo Iran.

Tin tức vừa kể nói rằng các luật sư của Levinson đã phát hiện những e-mail trong đó một nhà phân tích của CIA bảo đảm với Levinson trước chuyến đi rằng ông sẽ được hoàn lại những chi tiêu của ông.

Gia đình ông Levinson không đề cập trực tiếp tới những cáo buộc rằng ông làm việc cho CIA.

​ ​Trong một tuyên bố được đưa lên trang Facebook “Help Bob Levinson” hôm thứ Sáu, gia đình này đã ca ngợi ông là một người can đảm và tận tụy dâng hiến bản thân, kể cả nguy hiểm tới tính mạng, để phục vụ cho chính phủ Hoa Kỳ. Họ cũng kêu gọi chính phủ Mỹ gia tăng nỗ lực và chăm sóc một trong những nhân viên của mình.”

Báo Washington Post nói rằng những e-mail vừa kể gợi ý rằng ông Levinson làm việc dưới chỉ thị của phân tích gia CIA, Anne Jablonski. Bà Jablonski phủ nhận việc này, và nói rằng bà không biết thời gian mà ông Levinson đi Iran.

Tin vừa kể nói rằng một cuộc điều tra của CIA về vấn đề này cuối cùng đã dẫn tới việc áp dụng kỷ luật đối với 10 nhân viên, trong đó có ba người bị sa thải. Cơ quan gián điệp vừa kể cũng nói rằng đã trả cho gia đình Levinson 2,5 triệu đô la để tránh một vụ khiếu kiện.

Phát ngôn nhân của Ủy ban An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, bà Caitlin Hayden, đã từ chối không đưa ra bình luận về bất cứ liên hệ nào giữa Levinson và chính phủ Hoa Kỳ. Nhưng bà nói rằng các giới chức Hoa Kỳ thúc đẩy mạnh mẽ để câu chuyện này không được in ra vì lo ngại về vấn đề an toàn cho cho ông Levinson.

Tuyên bố của bà Hyden nói rằng Hoa Kỳ vẫn cam kết tìm kiếm ông Levinson và đưa ông về đoàn tụ với gia đình một cách an toàn. Hoa Kỳ đã đề nghị thưởng một triệu đô la cho ai cung cấp thông tin dẫn tới việc đưa ông Levinson về nhà an toàn.

Ông Levinson, năm nay 65 tuổi, được nghe tin lần mới nhất là năm 2010 khi gia đình ông nhận được một video ngắn yêu cầu giúp đỡ và nói rằng ông bị bệnh. Iran phủ nhận chắc chắn về việc giữ ông hay biết ông ở đâu.

Năm 2011, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton nói rằng Hoa Kỳ tin là ông bị giữ tại một nơi nào đó trong vùng Tây nam Châu Á,” khiến một số người tin rằng có thể ông ở Afghanistan hay Pakistan.

Nhưng bản tin hôm thứ Năm nói rằng các giới chức Hoa Kỳ vẫn còn tin là hoặc Iran giam giữ ông hoặc biết nơi ở của ông và họ hy vọng tuyên bố này sẽ cho chính phủ Tehran một cơ hội để phóng thích ông.

Hôm thứ Sáu, trong một chuyến viếng thăm Israel, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã từ chối không nói nhiều về vấn đề này. Ông nói: "Tôi không có ý kiến nào về điều kiện trên phương diện thuê mướn hay vấn đề nào khác." Ông Kerry nói rằng vấn đề ông Levinson đang ở đâu đã được liên tục nêu lên.