Thủ hiến bang Victoria Daniel Andrews hôm 10/6 khẳng định ông muốn tăng cường các nối kết với Trung Quốc và nhấn mạnh rằng chính quyền tiểu bang do ông lãnh đạo sẽ xúc tiến thỏa thuận đã ký với Trung Quốc liên quan tới ‘Sáng kiến Vành đai và Con đường’.
Các hợp đồng mà chính phủ Victoria đã âm thầm ký kết với Trung Quốc từ năm 2018 bị công khai hồi cuối tháng Năm đã gây kinh ngạc cho Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc. Việc lãnh đạo Victoria ‘đi đêm’ với Bắc Kinh, và chủ trương của Thủ Hiến Andrews tăng cường hợp tác với Trung Quốc bị chỉ trích từ các cấp cao nhất trong chính phủ liên bang và cả phe đối lập, cũng vấp phải sự chống đối mạnh mẽ của nhiều cộng đồng thiểu số ở Úc, trong đó có cộng đồng người Việt.
Hôm chủ nhật 7/6, Cộng đồng người Việt Tự do Liên bang Úc đã tổ chức một cuộc biểu tình trước tòa nhà Quốc hội Victoria. Trong cuộc trao đổi với VOA-Việt ngữ hôm thứ Ba, ông Nguyễn Văn Bon, Chủ tịch Cộng đồng người Việt Tự do Liên bang Úc Châu cho biết lý do tổ chức biểu tình là để chống ảnh hưởng của Trung Quốc, cụ thể là phản đối chính sách của chính quyền tiểu bang, tham gia dự án ‘Vành đai-Con đường’ của Trung Quốc.
Ông Nguyễn Văn Bon nói:
“Tôi nghĩ muốn dẹp bỏ ‘Một Vành đai- Một Con đường’, biểu tình là một, thứ hai là vận động chính giới và thứ ba là các đài và báo chí chính mạch. Tôi nghĩ 3 yếu tố này không thể thiếu được.”
Cuộc biểu tình trước tòa nhà quốc hội Victoria nằm ở trung tâm thủ phủ Melbourne, diễn ra giữa đại dịch corona chủng mới, nên cộng đồng muốn nhiều người tham gia trên mạng, để có thể tuân theo quy định giãn cách xã hội, mỗi người đứng cách xa nhau khoảng 1m5.
Dù vậy, cuộc biểu tình của người Việt có sự góp mặt của các cộng đồng bạn như Hong Kong, Đài Loan, Tây Tạng vv… là những cộng đồng mạnh mẽ chống đối các chính sách của Bắc Kinh và Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đại diện của các cộng đồng này cũng phát biểu tại cuộc biểu tình để góp tiếng phản đối chính quyền của Thủ Hiến Daniel Andrews, vổn chủ trương hợp tác làm ăn và xích lại gần Trung Quốc, đi ngược lại chính sách của chính phủ liên bang ở Canberra.
“Nếu chính phủ Daniel Andrews không xét lại việc làm của mình thì chúng ta chỉ có một con đường duy nhất, đó là chọn một chính phủ khác, một đảng khác để thay thế chính phủ.”Chủ tịch Cộng đồng Người Việt Úc Châu Nguyễn Văn Bon
Ông Nguyễn Văn Bon cho hay trước cuộc biểu tình ông đã tiếp xúc với Thủ Hiến Andrews, yêu cầu một buổi họp với lãnh đạo tiểu bang để nói lên quan điểm của cộng đồng người Việt:
Ông Nguyễn Văn Bon:
“Trước cuộc biểu tình tôi đã gửi thư bày tỏ sự thất vọng của tôi, bày tỏ sự bức xúc của cộng đồng chúng ta đối với ông và chúng tôi có nói là chúng tôi một ngày nào đó muốn có một cuộc hẹn với ông để nghe cái quan điểm của ông cũng như để cho ông nghe quan điểm của cộng đồng.”
Ông Bon cho biết phía chính quyền đã đồng ý gặp gỡ cộng đồng và ông sẽ đại diện cho cộng đồng đến gặp các giới chức chính quyền tiểu bang.
“Dầu họ thích hay không thich thì họ cũng phải chấp nhận đây là một xứ sở dân chủ và chúng ta có quyền bày tỏ lập trường và quan điểm của chúng ta. Tôi sẽ thay mặt cộng đồng để bày tỏ quan điểm một cách tối đa, không những cho chính quyền mà còn cho phe đối lập nữa, thưa chị. ”
Ngoài cuộc hẹn với đại diện chính phủ tiểu bang, ông Bon cho biết cộng đồng người Việt đã tiếp xúc với các dân biểu Đảng Lao động ở cấp liên bang và tiểu bang cũng như phe đối lập tiểu bang, tức Đảng Tự do hiện do ông Michael O’Brien lãnh đạo, để vận động chống các động thái của bang Victoria tham gia dự án ’Vành đai và Con đường.
Ông Bon cho biết đã được sự cam kết của Đảng Tự Do đối lập ở bang Victoria. Ông giải thích:
“Họ đã hứa rồi là nếu họ đắc cử vào năm 2022 thì họ sẽ xé bỏ bản hợp đồng, cái bản ghi nhớ BRI trước đây mà ông Andrews đã ký. ”
Ông Nguyễn Văn Bon nói cộng đồng người Việt cũng đang làm việc với các cộng đồng chính mạch để hiệp sức vận động mạnh hơn nữa để cho chính phủ liên bang Úc là họ được sự ủng hộ của người dân trong chính sách đối với Trung Quốc, là phải thận trọng và đặt an ninh quốc gia lên trên hết.
Chủ tịch Cộng đồng người Việt Tự do Liên bang Úc Châu nói lên quyết tâm của cộng đồng trong cuộc vận động này, ông Bon nói cộng đồng sẽ dùng lá phiếu của mình trong các cuộc bầu cử sắp tới để vận động chống ảnh hưởng của Trung Quốc tại bang Victoria.
“Nếu chính phủ Daniel Andrews không xét lại việc làm của mình trong việc này thì tôi nghĩ chúng ta chỉ có một con đường duy nhất, đó là chúng ta phải chọn một chính phủ khác, một đảng khác để thay thế chính phủ.”
Thủ hiến Daniel Andrews đã bí mật ký một bản ghi nhớ (MOU) với Bắc Kinh từ tháng 10 năm 2018, đồng ý tham gia chiến lược ‘Vành đai Con đường’. Điều này xảy ra sau khi chính phủ liên bang ở Canberra khước từ lời mời của Bắc Kinh, phần lớn vì lo ngại về những ý đồ của Trung Quốc.
Một năm sau, tháng 10/2019, lãnh đạo bang Victoria lại ký thêm Bản Bổ túc và vẫn giữ kín, cho nên khi tin về các hợp đồng này được công khai vào cuối tháng 5/2020, tin này đã gây kinh ngạc cho DFAT, Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc, theo News.com.au.
Chính sách hợp tác chặt chẽ với Trung Quốc của Thủ Hiến Andrews bị chỉ trích từ các cấp cao nhất trong chính phủ liên bang ở Canberra, và cả phe đối lập, tức Đảng Lao Động Úc.
Theo trang tin beltandroad.news, Thủ hiến Andrews hôm thứ Ba cho biết ông đang chuẩn bị thêm một thỏa thuận thứ 3 giữa tiểu bang Victoria và Trung Quốc,vì ông muốn các quan hệ giữa bang Victoria và Trung Quốc phát triển “mạnh mẽ hơn nữa” và đạt thêm “nhiều thỏa thuận hơn nữa.”
Ông Nguyễn Văn Bon nói sắp tới cộng đồng người Việt đã lên kế hoạch để chống lại chủ trương đó:
“Trong những sinh hoạt sắp tới, chúng ta còn có các cuộc vận động để xin chữ ký cho một thỉnh nguyện thư, không phải thiết lập trên trang Change.org mà làm ra một proposition (đề xuất) đàng hoàng để đưa vào hội đồng lập pháp. Thư ký của hội đồng lập pháp chấp thuận thì chúng ta mới đi xin chữ ký, mà xin chữ ký như vậy nó tạo ra một cái áp lực như từng lá thư mà chúng ta gửi cho Thủ Hiến, đây là một áp lực rật rõ ràng.”
Thủ Hiến Daniel Andrews tiếp tục bênh vực các hợp đồng ‘Vành đai Con đường’ của bang Victoria, nói rằng các thỏa thuận đó là hoàn toàn vì công ăn việc làm và phát triển kinh tế tại Victoria. Báo The Age, một trong các tờ báo có uy tín và nhiều đọc giả nhất nước Úc, dẫn lời ông Andrews nói:
“Người Trung Quốc là khách hàng lớn nhất của chúng ta, chưa bao giờ chúng ta làm ăn nhiều với Trung Quốc như trong lúc này, và chính nhờ đó mà chúng ta đã tạo ra không phải hàng trăm, hàng ngàn, mà hàng chục ngàn việc làm.”
Việc bang Victoria ký hợp đồng tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc đang gây phản ứng mạnh mẽ trong chính giới và cộng đồng chính mạch Úc. Lãnh tụ đối lập tiểu bang Michel O’Brien bày tỏ sự bất bình của ông trước sự quyết đoán của Thủ Hiến Victoria liên quan tới ‘Vành đai Con đường’. Ông O’Brien nói:
“Làm cách nào để thuyết phục Daniel Andrews lắng nghe chúng ta? Đảng Lao động liên bang (đảng của ông Andrews) không ủng hộ ‘Vành đai Con đường’, các công đoàn không ủng hộ ‘Vành đai Con đường’, không một Thủ hiến nào khác ủng hộ ‘Vành đai Con đường’.”
Các chuyên gia về an ninh và quốc phòng kêu gọi chính quyền Victoria hãy xét lại kế hoạch ‘Vành đai và Con đường’. Giám đốc về quốc phòng, chiến lược và an ninh quốc gia của Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược Úc (ASPI), ông Michael Shoebridge, viết trên tờ The Strategist hôm 22/5, đặt nghi vấn về chính quyền Victoria ngày càng ‘lún sâu hơn vào dự án ‘Vành đai Con đường’. Ông kêu gọi Thủ Hiến Andrews hãy xét lại chính sách này, và cho rằng thỏa thuận ‘Vành đai Con đường’ của Victoria phương hại tới chính sách nhất quán của quốc gia đối với Trung Quốc.
Ông Shoebridge khuyến cáo hãy còn thì giờ để “dừng lại và suy nghĩ”, và nhắc lại thỏa thuận thảm hại của Lãnh thổ Bắc Úc năm 2015, cho Trung Quốc thuê Cảng Darwin, một cơ sở hạ tầng chủ yếu của Úc, trong 99 năm. Ông nói lần này, nước Úc đang mở rộng mắt theo dõi các diễn biến ở tiểu bang Victoria, để không xảy ra một tình huống tương tự.
