Sau cuộc xâm lược của Tổng thống Nga Vladimir Putin vào Ukraine năm ngoái, thái độ toàn cầu đối với sự lãnh đạo của Nga đã thay đổi đáng kể, với phần lớn dân số ở hàng chục quốc gia bày tỏ sự không tán thành đối với Điện Kremlin.
Dữ liệu được tổng hợp từ các cuộc khảo sát hàng nghìn người ở 137 quốc gia và khu vực cho thấy tỷ lệ ủng hộ Điện Kremlin giảm rõ rệt, theo một phúc trình do tổ chức Gallup công bố ngày 25/4. Trên toàn cầu, 57% số người được hỏi cho biết họ không tán thành sự lãnh đạo của Nga vào năm 2022, tăng từ mức 38% của năm trước.
Chỉ 21% số người được hỏi nói rằng họ tán thành sự lãnh đạo của Nga, giảm từ 33% vào năm 2021. Cả hai con số tán thành và không tán thành đều là mức cực đoan nhất mà Gallup đo lường được kể từ khi bắt đầu đặt câu hỏi như một phần của cuộc khảo sát hàng năm theo dõi thái độ đối với các nhà lãnh đạo toàn cầu vào năm 2007.
“Thật không thể tin được,” ông Zacc Ritter, một nhà nghiên cứu cấp cao của Viện Gallup và là tác giả chính của phúc trình, nói với VOA. “Tôi không nghĩ rằng chúng ta đã từng chứng kiến sự thay đổi như thế này trước đây trong dữ liệu của Gallup đối với bất kỳ quốc gia nào.”
Sự thay đổi tiêu cực ở khắp mọi nơi
Mặc dù ấn tượng của mọi người về sự lãnh đạo của Nga khác nhau giữa các quốc gia riêng lẻ trong cuộc khảo sát, nhưng kết quả bao trùm là ấn tượng của công chúng về sự lãnh đạo của nước này ngày càng xấu đi trên toàn diện.
Sự thay đổi này nổi bật nhất ở Châu Mỹ Latinh và Caribe, nơi tỷ lệ tán thành trung bình giảm 21 điểm phần trăm, xuống còn 16%, trong khi tỷ lệ không tán thành trung bình tăng 30 điểm, lên 61%.
Ngay cả ở các khu vực của Châu Phi và Châu Á nơi ảnh hưởng của Nga vẫn còn mạnh mẽ, sự thay đổi là tiêu cực. Ở Bắc Phi và Trung Đông, tỷ lệ không tán thành tăng 12 điểm, lên 55%. Ở tiểu vùng Sahara châu Phi, nơi Nga duy trì các hoạt động gây ảnh hưởng tích cực, tỷ lệ không tán thành vẫn tăng vọt từ 21% lên 32%, thậm chí còn tồi tệ hơn ở những quốc gia mà các nhà lãnh đạo đã từ chối lên án chiến tranh.
Tuy nhiên, tiểu vùng Sahara châu Phi là khu vực duy nhất được thăm dò bởi Gallup trong đó tỷ lệ tán thành trung bình đối với lãnh đạo Nga (35%) vẫn cao hơn tỷ lệ không tán thành trung bình.
Sự khác biệt cấp nhà nước
Dữ liệu do Gallup thu thập cho thấy sự khác biệt đáng kể trong khu vực về thái độ đối với sự lãnh đạo của Nga, với sự không tán thành tập trung nhiều nhất ở Châu Âu, Bắc Mỹ, Úc, Hàn Quốc và Nhật Bản. Cảm xúc đối với Nga có nhiều mâu thuẫn hơn ở Châu Phi, Châu Á và Trung Đông.
Không ngạc nhiên khi Ukraine có tỷ lệ không đồng ý cao nhất, ở mức 96%, theo sát là Ba Lan, ở mức 95%. Hoa Kỳ, Canada và 10 quốc gia châu Âu khác xếp hạng không chấp thuận từ 90% trở lên.
Tại Đài Loan, hòn đảo tự trị bị Trung Quốc tuyên bố là sở hữu và thường xuyên bị đe dọa xâm lược, sự chuyển hướng chống lại Nga là rất lớn. Vào năm 2021, chỉ 26% người Đài Loan được khảo sát bày tỏ không đồng tình với sự lãnh đạo của Nga. Đến năm 2022, con số đó đã tăng lên 72%.
Một ngoại lệ khác là Kazakhstan, nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ ở biên giới phía đông của Nga. Thường là một đồng minh đáng tin cậy của Moscow, Kazakhstan đã cho thấy một sự thay đổi lớn trong thái độ từ năm 2021 đến năm 2022. Sự tán thành dành cho sự lãnh đạo của Nga đã giảm từ 55% xuống 29% và tỷ lệ không tán thành tăng lên 50% từ mức chỉ 20%.
Chút ngạc nhiên
Steven Pifer, cựu quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, từng là đại sứ tại Ukraine, nói với VOA rằng không có gì bí mật rằng Nga đã làm tổn hại nghiêm trọng đến vị thế quốc tế của mình, đặc biệt là ở châu Âu.
Ông Pifer, người hiện là thành viên của Trung tâm Hợp tác và An ninh Quốc tế của Đại học Stanford, cho biết: “Chắc chắn khi bạn nhìn vào cách người châu Âu nhìn Nga hiện nay, tôi nghĩ đó là một hình ảnh tiêu cực hơn nhiều so với trước khi cuộc chiến này bắt đầu.” “Các hành động của Nga rất mâu thuẫn với các nguyên tắc cơ bản mà chúng tôi nghĩ là nền tảng cho an ninh châu Âu… đến nỗi giờ đây, khi họ nói về an ninh ở châu Âu, đó không phải là vấn đề an ninh liên quan đến Nga. Đó là về an ninh chống lại Nga.”
Ông nói, trên phạm vi toàn cầu rộng lớn hơn, hầu hết các nhà lãnh đạo thế giới sẽ khó giao tiếp một cách có ý nghĩa với các quan chức cấp cao của Nga và khó tin tưởng họ trong những trường hợp có thể giao tiếp.
“Bắt đầu từ phía trên. Ông Vladimir Putin bị truy tố tội ác chiến tranh. Thật khó để thấy bất kỳ nhà lãnh đạo phương Tây nào có thể ngồi xuống với ông ấy vào thời điểm này. Sẽ mất uy tín để làm điều đó,” ông Pifer nói.
Ông cho biết việc các nhà ngoại giao cấp cao của Nga sẵn sàng lặp đi lặp lại những lời dối trá và xuyên tạc rõ ràng về cuộc chiến do Điện Kremlin đưa ra sẽ khiến việc tái giao thiệp trở nên khó khăn hơn.
Ông Pifer nói: “Các nhà ngoại giao Nga mà tôi từng có chút kính trọng giờ chỉ ở ngoài đó, về cơ bản họ nói những điều kỳ lạ nhất.” “Điều đó sẽ quật lại họ. Những người này đã đánh mất rất nhiều uy tín và sẽ rất khó để biết làm thế nào họ lấy lại được.”
Phát hiện tương tự
Mặc dù quy mô mẫu khảo sát làm cho cuộc khảo sát của Gallup trở nên nổi bật, nhưng những phát hiện của viện lặp lại kết quả của một số công ty nghiên cứu lớn khác đã khám phá sự suy giảm vị thế toàn cầu của Nga, bao gồm Trung tâm nghiên cứu Pew và Ipsos.
Tháng trước, Brand Finance, công ty tư vấn có trụ sở tại Vương quốc Anh đưa ra chỉ số Quyền lực mềm toàn cầu hàng năm, đã báo cáo rằng trong năm trước, Nga là quốc gia duy nhất chứng kiến quyền lực mềm của mình suy giảm so với năm trước.
Quyền lực mềm, đề cập đến khả năng của một quốc gia ảnh hưởng đến hành vi của các quốc gia khác mà không cần dùng đến vũ lực, bắt nguồn từ nhiều thứ, bao gồm các mối quan hệ kinh tế và ảnh hưởng văn hóa.
“Trong khi các quốc gia chuyển sang sử dụng quyền lực mềm để khôi phục thương mại và du lịch sau cuộc khủng hoảng sức khỏe nghiêm trọng, thì trật tự thế giới đã bị phá vỡ bởi quyền lực cứng của cuộc xâm lược Ukraine của Nga,” David Haigh, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Brand Finance, cho biết trong một tuyên bố. “Một sự kiện khó có thể tin được nếu không phải vì cường độ của những hình ảnh mà chúng ta đã thấy trong nhiều tháng và những hậu quả mà cuộc xung đột đang gây ra đối với chính trị cũng như nền kinh tế.”
Diễn đàn