Nhật Bản hôm thứ Ba đã hứa cấp thêm tàu tuần tra để giúp Việt Nam tăng cường lực lượng tuần duyên ở Biển Đông, trong bối cảnh hai nước cho rằng việc cải tạo đất quy mô lớn trong vùng biển tranh chấp này đe dọa tới hòa bình, ám chỉ Trung Quốc.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng cam kết sẽ hỗ trợ khoản vay xây dựng cơ sở hạ tầng trị giá 100 tỉ yen (hơn 800 triệu đôla) cho Việt Nam, sau khi hội đàm với ông Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm đầu tiên tới Nhật Bản trong vai trò Tổng Bí thư Đảng cộng sản Việt Nam.
Nhật Bản đang cố gắng gia tăng ảnh hưởng trong khu vực, và vào tháng Bảy đã cam kết viện trợ tài chính 6.1 tỉ đôla cho năm nước khu vực sông Mê Kông gồm Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar và Thái Lan.
Một tuyên bố sau các cuộc hội đàm Việt - Nhật cho biết, các nhà lãnh đạo “bày tỏ mối quan tâm sâu sắc đối với sự bành trướng đang diễn ra ở Biển Đông”, mặc dù tránh đề cập trực tiếp đến Bắc Kinh.
Tuyên bố cho biết, việc “cải tạo đất có quy mô lớn và xây dựng các tiền đồn...đã gia tăng căng thẳng, làm xói mòn lòng tin, đe dọa hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới”.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cam kết sẽ cung cấp thêm nhiều tàu cũ cho Việt Nam nhưng không cho biết con số cụ thể.
Ông Abe nói trong một buổi họp báo: “Nhật Bản đã quyết định cung cấp cho Việt Nam thêm tàu cũ theo như yêu cầu. Quyết định này sẽ có lợi cho Việt Nam để nâng cao năng lực của lực lượng thực thi pháp luật trên biển của họ”.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết, ông và ông Abe “chia sẻ mối quan tâm về các tình hình phức tạp ở biển Hoa Đông và Biển Đông”.
Cả hai quốc gia đều có tranh chấp lãnh thổ trên biển với Trung Quốc và đang tăng cường hợp tác.
Hồi tháng Bảy, ông Trọng đã gặp Tổng thống Mỹ Barack Obama tại phòng Bầu Dục Tòa Bạch Ốc, và ông Trọng cho biết, hai bên đã thảo luận về các hoạt động tại Biển Đông “không phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Việt Nam và Philippines - hai quốc gia Đông Nam Á lên tiếng chỉ trích Trung Quốc nhiều nhất - tháng này cũng đã cam kết sẽ ký một thỏa thuận “quan hệ đối tác chiến lược” để củng cố quốc phòng, chính trị và quan hệ kinh tế.
Theo Straits Times, SCMP, Reuters
