Cơ quan Hợp tác Quốc tế của Nhật Bản -JICA vừa ký tắt với Việt Nam một thỏa thuận trị giá 36,6 tỉ Yen- tương đương 345 triệu USD, theo đó Nhật sẽ cung cấp 6 tầu tuần tra mới cho Cảnh sát biển Việt Nam để tăng cường khả năng chấp pháp của Việt Nam trong bối cảnh Bắc Kinh đang đẩy mạnh các yêu sách chủ quyền trong Biển Đông, theo Japan Times.
Thỏa thuận này được ký kết giữa lúc lập trường của Hoa Kỳ trở nên cứng rắn trước những hành động đơn phương của Trung Quốc nhằm thực hiện tham vọng độc chiếm Biển Đông. Washington cho rằng các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc là “hoàn toàn bất hợp pháp”, và cáo buộc Bắc Kinh ‘bắt nạt’ Việt Nam và các nước láng giềng khác có tuyên bố chủ quyền chồng chéo với Trung Quốc trong Biển Đông.
Nhật Bản chỉ trích việc Trung Quốc quân sự hóa các khu vực đang trong vòng tranh chấp, và bành trướng hoạt động trong các vùng biển và không phận trên Biển Đông, nói rằng những động thái đó thể hiện âm mưu của Bắc Kinh toan dùng vũ lực để thay đổi hiện trạng và đặt thế giới trước ‘sự đã rồi’.
Cơ quan Hợp tác Quốc tế của Nhật Bản -JICA ký tắt vào thỏa thuận với Việt Nam tại Hà Nội hôm 28/7, cơ quan này cho biết hôm 11/8.
Nhật Bản trước đây từng đề nghị cung cấp tàu cá cho Việt Nam, nhưng đây là lần đầu tiên Tokyo cung cấp tàu tuần tra cho Việt Nam, theo lời một quan chức Bộ Ngoại giao Nhật Bản.
Quan chức này cho biết “6 tàu tuần tra mới này được thiết kế và đóng tại Nhật Bản.”
JICA nói trong một tuyên bố:
“Dự án này sẽ giúp Cảnh sát biển Việt Nam có nguồn tài chính để mua tàu, hỗ trợ và cải thiện các hoạt động cứu nạn trên biển, và tăng cường khả năng chấp pháp của Cảnh sát biển Việt Nam.”
JICA nêu bật rằng ngoài ra, dự án này cũng sẽ “củng cố quyền tự do hàng hải”, góp phần thiết lập một khu vực Ấn độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở.
Bản tin của Japan Times đề cập tới các sự cố khi tàu Trung Quốc bắn cảnh cáo vào tàu thuyền các nước láng giềng, và tàu Trung Quốc cản trở các hoạt động dò tìm và khai thác dầu khí của Việt Nam ngay trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này.
Theo Japan Times, các vấn đề liên quan tới Biển Đông đã trở thành mối lo ngại không những của Nhật Bản mà còn của cộng đồng quốc tế bởi vì Biển Đông là nơi các tuyến hàng hải thiết yếu cho thương mại quốc tế đi ngang qua, và có liên quan trực tiếp tới hòa bình và ổn định tại khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.
Sách trắng quốc phòng của Nhật Bản công bố hồi tháng Bảy kêu gọi tất cả các bên liên quan, kể cả Trung Quốc hãy “tự chế, không đưa ra các hành động đơn phương có thể tăng căng thẳng và phải hành động dựa trên nguyên tắc của quyền pháp trị.”
Sách trắng quốc phòng Nhật cũng nêu lên quan tâm về các nỗ lực đơn phương của Trung Quốc toan dùng vũ lực để thay đổi hiện trạng tại quần đảo Senkaku do Nhật Bản kiểm soát, nhưng Trung Quốc đặt tên là Điếu ngư đài và tuyên bố là thuộc chủ quyền của họ.
