Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bày tỏ "lo ngại sâu sắc" trước những tố cáo Hoa Kỳ lén theo dõi các giới chức cao cấp trong chính phủ và doanh nghiệp của nước ông.
Thủ tướng Abe đề nghị mở một cuộc điều tra về sự việc này trong cuộc điện đàm với Phó Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, theo lời của người phát ngôn Yoshihide Suga của chính phủ Nhật Bản.
Ông Suga trích lời Thủ tướng Abe nói rằng "nếu đúng là các giới chức Nhật Bản này bị nhắm mục tiêu theo dõi, thì niềm tin trong quan hệ đồng minh của chúng ta có thể bị lung lay, và tôi bày tỏ lo ngại sâu sắc."
Phát ngôn viên Suga nói Phó Tổng thống Biden xin lỗi về sự việc mà ông lưu ý là đã "khuấy lên tranh cãi ở Nhật Bản." Ông Suga không cho biết liệu ông Biden có xác nhận cụ thể hành động gián điệp hay không.
Wikileaks hồi tuần trước đã phổ biến các tài liệu mà website này nói Mỹ lén theo dõi 35 công ty, cơ quan và giới chức chính phủ Nhật Bản.
WikiLeaks nói rằng những theo dõi tình báo này liên quan đến các vấn đề như quan hệ Mỹ-Nhật, đàm phán thương mại, và chiến lược chống biến đổi khí hậu. Trang web này nói các theo dõi này diễn ra vào năm 2006, nhiệm kỳ đầu tiên của Thủ tướng Abe.
Trong một thông cáo chiều tối thứ Ba, Tòa Bạch Ốc nói rằng ông Biden trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Abe đã tái khẳng định "cam kết mạnh mẽ của của Hoa Kỳ đối với liên minh Mỹ-Nhật và cám ơn ông Abe về mối quan hệ đối tác bền vững."
Thông cáo nói thêm: "Phó Tổng thống tái khẳng định cam kết được Tổng thống Obama đưa ra trong một chỉ thị năm 2014 chú trọng vào việc thu thập tình báo liên quan đến những lợi ích của an ninh quốc gia."
Đây là diễn biến mới nhất của của hàng loạt hoạt động theo dõi gián điệp bị bại lộ dẫn đến căng thẳng trong quan hệ giữa Mỹ và các đồng minh.
Hồi tháng 6, WikiLeaks đã tiết lộ các tài liệu nói rằng Hoa Kỳ theo dõi tình báo ba vị tổng thống gần đây nhất của Pháp, làm bùng nổ một cuộc tranh cãi ngoại giao giữa hai nước, bất chấp các mối quan hệ hữu nghị đã có từ những năm 1700.
Năm 2013, WikiLeaks loan tin rằng Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, gọi tắt là NSA, đã ghi âm lén điện thoại riêng của Thủ tướng Đức Angela Merkel. Tin tức này đã làm bùng ra một vụ tranh cãi chính trị lớn ở Đức và đòi phải có một cuộc điều tra chính thức.
Hoa Kỳ và Nhật Bản là đồng minh với nhau hơn nửa thế kỷ qua, kể từ sau Thế chiến thứ II.
