Cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã dọa kiện một tướng cảnh sát, từ chối lấy vân tay và nói với các quan chức chấp pháp rằng ‘anh muốn đưa tôi đến La Haye thì hãy giết tôi đi’ trong cuộc đối đầu căng thẳng sau khi ông bị bắt ở Manila theo lệnh của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), một viên tướng cảnh sát Philippines cho biết hôm 13/3.
Thiếu tướng cảnh sát Nicolas Torre đã lần đầu tiên kể chi tiết về cuộc đối đầu kéo dài 12 giờ hôm 11/3 tại một căn cứ không quân Philippines trước khi ông và các cảnh sát khác đưa được vị cựu tổng thống 79 tuổi lên một chiếc máy bay do chính phủ thuê đến La Haye, Hà Lan, nơi ông bị bắt giữ với cáo buộc tội ác chống nhân loại.
Ông Duterte từng là vị tổng thống bị người dân khiếp sợ vì các cuộc trấn áp tội phạm tàn bạo và bị chửi mắng vì thái độ bất kính khi còn đương nhiệm – ông từng gọi Giáo hoàng Francis là ‘đồ khốn nạn’ và nói rằng Tổng thống Mỹ Barack Obama nên ‘đi chết đi’. Sự thất thế bất ngờ của ông Duterte đã được các tổ chức nhân quyền ca ngợi như là chiến thắng lịch sử trước sự trừng phạt của chính quyền ở khắp mọi nơi.
Ông Duterte bị bắt hôm 11/3 sau khi ông đến sân bay quốc tế Ninoy Aquino ở Manila cùng với vợ, con gái và bạn bè từ Hong Kong.
Sau đó ông đã được đưa đi dưới sự bảo vệ nghiêm ngặt của cảnh sát đến một phòng chờ tổng thống gần đó tại Căn cứ Không quân Villamor để thực hiện thủ tục đối với tội phạm hình sự bị bắt, bao gồm lấy dấu vân tay, trước khi ông được đưa lên máy bay để đi một chuyến bay dài đến La Haye để giao nộp cho ICC, tướng Torre nói.
Nhưng bản thân ông Duterte, gia đình, luật sư và bạn bè ông đã kháng cự để ngăn ông bị đưa lên máy bay Gulfstream G550, theo ông Torre.
Cuộc đối đầu kéo dài khoảng 12 tiếng đồng hồ, Torre nói.
“Nó rất căng thẳng,” Torre nói với AP. “Một người của tôi bị thương ở đầu sau khi bị người vợ của ông Duterte đánh mạnh bằng điện thoại di động,” và “con gái ông ấy đã có những lời tục tĩu sỉ vả tôi, nhưng tôi vẫn giữ bình tĩnh.”
Cựu tổng thống, vốn từng là công tố viên chính phủ và nghị sĩ, từ chối thực hiện thủ tục cảnh sát sau khi bị bắt, Torre nói.
“Chúng tôi muốn lấy dấu vân tay ông ấy, nhưng ông ấy đã chống đối,” Torre cho biết. Trong một cuộc phỏng vấn khác, ông nói rằng ông đã bắt giữ và còng tay thư ký điều hành của cựu tổng thống vì người này đã ngăn không cho đưa ông Duterte lên máy bay.
Torre xác nhận với AP tính xác thực của một video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy ông Duterte với gia đình, luật sư và bạn bè xung quanh đang hỏi Torre, người đứng đầu lực lượng cảnh sát đến bắt giữ: “Anh định đưa tôi thẳng lên máy bay hay sao?”
“Anh muốn đưa tôi đến La Haye thì hãy giết tôi đi,” Torre dẫn lời Duterte nói.
Các luật sư của ông Duterte nói rằng chính quyền Philippines đã không trưng ra lệnh bắt của ICC và vi phạm các quyền hiến định của ông. Chính quyền Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã cho phép ICC bắt giam ông Duterte, mặc dù Philippines không còn là thành viên của ICC, các luật sư này cho biết.
“Chính phủ của chúng ta đã giao nộp một công dân Philippines – thậm chí còn là cựu tổng thống – cho các thế lực nước ngoài,” phó Tổng thống Sara Duterte, con gái của ông Duterte, lên án hôm 11/3 trước khi thân phụ cô được đưa khỏi Manila.
“Đây là sự sỉ nhục trắng trợn đối với chủ quyền của chúng ta và là sự xúc phạm đối với mọi người dân Philippines vốn tin vào nền độc lập của đất nước chúng ta,” bà nói. “Đây không phải là công lý – đây là sự áp bức và ngược đãi,” bà lên án.
Tổng thống Marcos đã xuất hiện trên truyền hình toàn quốc vào khoảng nửa đêm ngay sau khi ông Duterte bị đưa đi và bác bỏ các cáo buộc của phó tổng thống, người đã xích mích gay gắt với ông sau khi liên minh chính trị tranh cử giữa hai người trong cuộc bầu cử năm 2022 sụp đổ.
Tại Hong Kong, ông Duterte nói với một nhóm những người ủng hộ đang vẫy cờ hôm 8/3 trước khi ông bay trở lại Manila rằng ông biết ICC đã ban hành lệnh bắt giữ ông và nói thêm rằng ông đã sẵn sàng để bị giam cầm.
“Nếu đây là số phận của tôi, không sao, tôi sẽ chấp nhận nó. Tôi không thể làm gì nếu bị bắt và bỏ tù,” ông nói trong một bài phát biểu với đầy những từ ngữ văng tục.
Diễn đàn