Chỉ đạo của ông Phạm Minh Chính – Thủ tướng Việt Nam, về scandal Việt Á tô đậm thêm nghi vấn: Phải chăng những... “liên minh ma quỷ” đang hoạch định – thực thi chính sách chứ không phải đảng, quốc hội, nhà nước, chính phủ đang quản trị - điều hành quốc gia theo hiến pháp và pháp luật...
***
Bốn ngày sau khi scandal Việt Á bùng lên và sự nghi ngờ, phẫn nộ của công chúng đối với hệ thống chính trị, hệ thống công quyền trong việc ngăn ngừa đợt dịch COVID 19 thứ tư càng lúc càng cao, ông Chính mới lên tiếng yêu cầu Bộ Công an... “mở rộng điều tra, thu hồi tài sản bị chiếm đoạt và thất thoát, sớm đưa các đối tượng ra xét xử” (1).
Phản ứng của ông Chính có hai điểm bất thường: Thứ nhất – quá chậm so với những sự kiện mà qui mô, tính chất nhỏ hơn, ít nghiêm trọng hơn nhưng được công chúng quan tâm. Chẳng hạn chỉ vài tiếng sau khi xảy ra vụ hỏa hoạn ở phường 1, quận 11, TP.HCM khiến tám người thiệt mạng, ông Chính đã gửi công điện yêu cầu Bộ Công an điều tra nguyên nhân, xử lý nghiêm các vi phạm,... và đòi UBND TP.HCM khẩn trương thăm hỏi, hỗ trợ gia đình nạn nhân (2)... Tương tự, chỉ vài tiếng sau khi xảy ra vụ tai nan làm tám người chết, bảy người bị thương tại đoạn chạy qua xã Tân Đức, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận của quốc lộ 1, ông Chính cũng gửi công điện chỉ đạo đủ thứ (3)...
Scandal Việt Á vốn lớn hơn nhiều về quy mô, nghiêm trọng hơn nhiều về tính chất và dù công chúng đặc biệt quan tâm nhưng ông Chính chỉ lên tiếng sau khi một số người thắc mắc, tại sao những viên chức đứng đầu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam không nói gì cả (?). Vì sao ông Chính ngậm tăm rất lâu, khác hẳn bình thường?
Thứ hai – tại sao nội hàm của “mở rộng điều tra” lại là... thu hẹp phạm vi trách nhiệm? Đến giờ, những thông tin liên quan đến scandal Việt Á cho thấy ông Chính không thể vô can khi bất chấp các khuyến cáo của nhiều chuyên gia y tế, dịch tễ,... đốc thúc “thần tốc xét nghiệm diện rộng”. Nếu không cố tình thì ít nhất chỉ đạo và nỗ lực của cá nhân Thủ tướng trong việc đề ra chủ trương, ép buộc thực thi “thần tốc xét nghiệm diện rộng” ở phạm vi toàn quốc cũng đã vô ý hỗ trợ sự nghiệp kinh doanh bộ xét nghiệm COVID 19 của Công ty Việt Á, vì sao Thủ tướng – Trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống dịch không nhận trách nhiệm, không xin lỗi?
Cho dù ai cũng thấy Bộ KHCN, Bộ Y tế, Bộ Nội vụ,... đã hành xử hết sức bất thường, vi phạm pháp luật, tận dụng cả tình thế lẫn nhu cầu ngăn chặn đại dịch để khai phá đại lộ cho Việt Á ung dung bước tới, thu về cỡ.... 4.000 tỉ,... tại sao Thủ tướng chỉ muốn hướng họat động điều tra vào những thương vụ giữa Việt Á với các cơ sở y tế địa phương mà không yêu cầu bất kỳ bộ trưởng nào giải trình? Tại sao Thủ tướng không muốn xem xét trách nhiệm bất kỳ bộ trưởng nào? Chẳng lẽ chưa “bắt tận tay, day tận trán” thì không cần... “tính” và phàm đã là thành viên chính phủ, Ủy viên BCH TƯ đảng thì... có quyền... có hạn chế về nhận thức, năng lực, có thể phủi trách nhiệm dẫu hậu quả nghiêm trọng?
***
Những yếu tố như vừa đề cập trong chỉ đạo của ông Chính đối với scandal Việt Á khiến kẻ viết bài này liên tưởng đến một chỉ đạo khác của ông Chính đối với một scandal cũng dính dáng đến ngăn ngừa đại dịch COVID 19 và Học viện Quân y – giờ là cơ quan đứng phía sau cả hai scandal!
Hạ tuần tháng 7 năm nay, lúc đợt dịch COVID 19 thứ tư đã thật sự trở thành thảm họa tại Việt Nam, công chúng sửng sốt rồi phẫn nộ khi cô Vũ Phương Anh – nhân vật nghe nói từng là… Hoa khôi Báo chí, đang làm việc trong cơ quan truyền thông chính thức nào đó tại Việt Nam, vốn thường xuyên khoe sang, giàu trên mạng xã hội – khoe tiếp rằng, do có... “ông ngoại” hỗ trợ, vợ chồng cô mới được chích Pfizer ở Bệnh viện Hữu Nghị (4). Giữa lúc dịch bệnh lan tràn, vaccine ngừa COVID 19 hết sức khan hiếm, chuyện cô Vũ Phương Anh không thèm chích AstraZeneca, đòi và được chích Pfizer ngay lập tức chứ không cần đăng ký rồi ngồi chờ tới lượt lập tức trở thành scandal...
Sự… hồn nhiên của cô Vũ Phương Anh đã đẩy Bệnh viện Hữu Nghị vào thế phải… thành kính… phân bua với đồng bào rằng: Cô Anh không... nói điêu nhưng khoe như thế chưa... chính xác. Vợ chồng cô được chích Pfizer vì hôm ấy... bệnh viện vừa hết AstraZeneca và chích vaccine Pfizer cho CÁN BỘ CẤP CAO xong thì thừa hai mũi!
Tới đó thì ngoài căm phẫn, đồng bào còn thắc mắc: Tại sao vaccine đang hết sức khan hiếm mà không dành vaccine, đặc biệt là vaccine được tín nhiệm cao về chất lượng như Pfizer cho những đối tượng dễ nhiễm COVID 19, dễ thiệt mạng như nhân viên y tế, người lớn tuổi, người mắc bệnh mãn tính? Dựa vào đâu mà hệ thống chính trị, hệ thống công quyền cho phép hệ thống y tế âm thầm mang Pfizer chích cho... CÁN BỘ CẤP CAO, kể cả những cá nhân như vợ chồng cô Vũ Phương Anh? “Ông ngoại” là ai, làm gì, ở đâu mà có thể tác động đến việc phân phối vaccine ngừa COVID 19 vốn được kiểm soát hết sức nghiêm ngặt, chặt chẽ?..
Bệnh viện Hữu Nghị chỉ đáp ứng một phần rất nhỏ chuỗi thắc mắc ấy bằng cách tiết lộ thêm, “ông ngoại” làm việc tại Học viện Quân y. Sở dĩ “ông ngoại” có thể tác động, chi phối việc sử dụng vaccine ngừa COVID 19 trong tình huống “nước sôi, lửa bỏng” bởi... một bác sĩ làm việc trong tổ tiêm là... học trò của “ông ngoại”!
Giống như scandal Việt Á, phải mất vài ngày Thủ tướng Việt Nam mới chỉ đạo điều tra scandal “ông ngoại Pfizer”. Kết quả: Cô Vũ Phương Anh bị Thanh tra Bộ Thông tin Truyền thông phạt 12,5 triệu vì... “thông tin sai sự thật” (5) - cô hoan hỉ nộp phạt ngay lập tức dẫu rõ ràng cô được chích Pfizer đúng như cô... khoe, còn Bệnh viện Hữu Nghị thì kỷ luật nhân viên y tế dính líu đến việc chích Pfizer cho vợ chồng cô Vũ Phương Anh bằng cách... điều chuyển công tác (6). Không ai động tới “ông ngoại” và dù rất muốn, đến nay, công chúng vẫn không thể biết danh tính, diện mạo “ông ngoại”. So với những scandal khác, đây là yếu tố hết sức đặc biệt, chỉ xảy ra khi dính tới các... “ông trùm”!
Chưa có bằng chứng nào cho thấy “ông ngoại” là... “ông trùm” nhưng càng ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy, Học viện Quân y – nơi “ông ngoại” làm việc - là tổ chức đầy quyền lực. Ngoài khả năng bảo vệ những thành viên như... “ông ngoại” nên không ai dám đụng tới, kể cả... nhắc tên, tổ chức này có thể khiển cả Bộ KHCN tự nguyện chọn họ và Công ty Việt Á làm liên danh nghiên cứu một trong... “bốn nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia” là... “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm real-time RT-PCR và RT-PCR phát hiện virus corona chủng mới (nCoV)”, rồi ngụy tạo thông tin WHO phê duyệt, giúp... “công trình” của liên danh có họ có ưu thế kinh doanh.
Nhiều người sử dụng mạng xã hội đang chuyển cho nhau xem “Báo cáo Kết quả tự đánh giá nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia”, theo đó, Bộ KHCN đã lấy gần 19 tỉ đồng từ công khố để trao cho Học viện Quân y và Công ty Việt Á “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm real-time RT-PCR và RT-PCR phát hiện virus corona chủng mới (nCoV)” (6), rồi tổ chức nghiệm thu, chuyển cho Bộ Y tế cấp giấy phép, định giá. Có một điểm thú vị là Học viện Quân y lui về phía sau, không thèm nhận bất kỳ thành tích nào. Chỉ có Công ty Việt Á được trao Huân chương Lao động Hạng Ba và vì sản phẩm có đủ thứ nhãn từ khoa học đến chính trị nên dễ dàng thu về.... 4.000 tỉ trong một thời gian ngắn!
Nếu không có đại dịch COVID 19 chắc khó có cơ hội nhìn thấy bóng dáng Học viện Quân y thấp thoáng phía sau một số “công trình nghiên cứu” và giờ có công trình là scandal. Đại dịch COVID 19 nâng cao vai trò, vị thế của các nhà khoa học và ở Việt Nam, các... “nhà khoa học” ở Học viện Quân y đã mở rộng hoạt động liên kết với một số doanh nghiệp. Ngoài liên danh với Công ty Việt Á để nghiên cứu bộ xét nghiệm COVID 19, Học viện Quân y còn đứng trong liên danh với Công ty Nanogen nghiên cứu Nanocovax - vaccine ngừa COVID 19. Cứ dùng Google tìm những thông tin liên quan đến Nanocovax rồi đối chiếu chúng với nhau sẽ thấy có rất nhiều yếu tố đáng ngẫm nghĩ.
Scandal Công ty Việt Á vạch ra vài đường tuy chưa thật sự rõ nét nhưng cho thấy có liên kết nhất định trong hoạch định – thực thi chính sách ngăn ngừa đại dịch COVID-19. Bộ KHCN (giao, nghiệm thu “công trình nghiên cứu”,...), Bộ Y tế (cấp giấy phép lưu hành, xác định giá tham chiếu,...), Bộ Nội vụ (khen thưởng vừa để đánh lạc hướng, vừa hỗ trợ kinh doanh)... Học viện Quân y thuộc Bộ Quốc phòng là một phần trong liên kết giống như liên minh này hay là nhạc trưởng? Rất khó và có thể sẽ không có câu trả lời giống như thắc mắc một thuở: “Ông ngoại Pfizer” là ai (?) - vì Thủ tướng không bận tâm đến việc phác họa diện mạo, phạm vi chi phối của những liên minh như ma quỷ ấy!
Chú thích