Nhân vật chính trị cao cấp trong đảng cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Bá Thanh, Trưởng ban Nội chính Trung ương, vừa qua đời.
Truyền thông nhà nước loan tin ông Thanh trút hơi thở cuối cùng vào khoảng 1 giờ chiều nay, 13/2, tại tư gia ở quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng, thọ 61 tuổi.
Các nguồn tin nhà nước nói ông bị chứng rối loạn sinh tủy được điều trị từ tháng 5 năm ngoái tại Việt Nam và Singapore trước khi sang Hoa Kỳ trị bệnh vào tháng 9.
Hôm 9/1, ông được đưa về nước, thể theo nguyện vọng của bản thân và gia đình.
Trước khi loan tin báo tử hôm nay, báo chí nhà nước từng nói rằng trong thời gian được chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện Đà Nẵng, bệnh tình ông Thanh đã khá hơn hồi cuối tháng rồi, nhưng không công bố một hình ảnh nào của ông ra công luận.
Tờ Tuổi trẻ dẫn thông báo từ gia đình ông Thanh cho biết lễ viếng diễn ra lúc 14g30 ngày 14/2. Lễ truy điệu được tổ chức vào sáng 30 Tết, sau đó ông sẽ được an táng tại nghĩa trang quê nhà ở xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng.
Báo chí nhà nước nói người dân Đà Nẵng đã kéo về tập trung trước khu vực nhà của ông Thanh để bày tỏ thương tiếc.
Giám đốc Sở Tài Nguyên Môi trường thành phố Đà Nẵng, ông Nguyễn Điểu, cho VOA Việt ngữ biết:
“Bác Thanh mất đúng rồi, chiều nay lúc 1 giờ. Không khí nói chung rất là buồn. Người dân rất mến mộ ông Thanh. Trong nhiều năm qua, ông đã có đóng góp rất nhiều cho thành phố. Sự ra đi của ông làm nhiều người bức xúc, buồn. Tất cả hoạt động vui chơi giải trí chiều nay phải tạm dừng.”
Gây tranh cãi
Tuy nhiên, một cư dân Đà Nẵng không muốn nêu tên nói không phải dân chúng ai cũng tiếc thương ông Thanh như sự tuyên truyền của nhà nước:
Em thấy việc này không đúng với sự thật vì ông làm nhiều cái mà dân như em thấy sai trái lắm. Họ tuyên truyền là không đúng với sự thật đó.Một cư dân Đà Nẵng không muốn nêu tên nói.
“Em thấy việc này không đúng với sự thật vì ông làm nhiều cái mà dân như em thấy sai trái lắm. Họ tuyên truyền là không đúng với sự thật đó.”
Cựu lãnh đạo của thành phố Đà Nẵng được nhiều người mến mộ và coi là có công đầu giúp thay đổi hoàn toàn diện mạo của thành phố này, như lời giới chức đầu ngành tài nguyên và môi trường của thành phố:
“Ông Thanh có công là người táo bạo, dám nghĩ dám làm, chịu khó chịu khổ lăng xả vào phong trào vận động dân để xây dựng một khu đô thị rất là nhỏ bé thành một đô thị lớn, nhiều khu đô thị mới được ra đời, tình hình kinh tế thành phố được thay đổi, đời sống dân được cải thiện, nhiều công trình mới xuất hiện, để lại dáng dấp và ấn tượng tốt cho du khách các nơi đến thăm và là một niềm tự hào của Đà Nẵng.”
Ông Nguyễn Bá Thanh cũng được biết đến từ các cáo giác tham nhũng trong việc thu hồi đất đai, đặc biệt là vụ cưỡng chế ở Cồn Dầu. Tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ, một nhà hoạt động bảo vệ môi trường từng bênh vực các dân oan khiếu nại tiêu cực của ông Thanh trước đây, nói với VOA Việt ngữ:
“Ông Thanh đã rất nổi tiếng trong việc tham nhũng đất đai ở Đà Nẵng, nhất là vụ chỉ đạo 800 công an tấn công vào làng đạo Cồn Dầu để tước đoạt cả khu vực này, kể cả nghĩa trang Cồn Dầu, để giao cho một công ty thuộc nhóm lợi ích của ông làm khu du lịch. Thế nhưng sau này, ông Thanh được mọi người biết đến với một góc độ khác, một Nguyễn Bá Thanh lo phát triển thành phố Đà Nẵng. Cũng phải công nhận về mặt con người, ông Thanh cũng là người có những ý tưởng. Nhưng trong một chế độ độc tài, Nguyễn Bá Thanh muốn phát triển lên, muốn thể hiện mình trong xã hội đó thì không cách nào khác là phải đàn áp dân và tham nhũng thì mới có nhiều tiền để mua những chức vụ cao hơn.”
Linh mục Vũ Dần, quản nhiệm nhà thờ Cồn Dầu, dè dặt chia sẻ cảm nghĩ về nhân vật lãnh đạo ‘táo bạo’, ‘gây nhiều tranh cãi’ Nguyễn Bá Thanh:
Đối với thành phố này, ông ấy cũng đã làm nhiều, giúp thành phố mở mang, nên chắc chắn là cũng có nhiều người mến mộ ông. Tất nhiên có những người không vừa ý với ông, người ta cũng đã bày tỏ trước mặt ông rồi.Linh mục Vũ Dần, quản nhiệm nhà thờ Cồn Dầu nói.
“Đối với thành phố này, ông ấy cũng đã làm nhiều, giúp thành phố mở mang, nên chắc chắn là cũng có nhiều người mến mộ ông. Tất nhiên có những người không vừa ý với ông, người ta cũng đã bày tỏ trước mặt ông rồi. Chuyện đó tôi nghĩ cũng thường thôi vì trong công việc, nhất là vấn đề đất đai, khó lắm. Cá nhân tôi không biết nhận xét thế nào vì trong công việc cũng có nhiều chi tiết mà mình không ở trong cuộc không nắm hết được.”
Giới chức từng làm việc gần gũi với ông Thanh, ông Nguyễn Điểu, nhìn nhận:
“Đó là hai mặt của một vấn đề. Tất nhiên là có làm thì có sai, nhưng cái được vẫn là rất lớn.”
Tuy nhiên, ông Điểu từ chối bình luận về những điểm ‘chưa được’:
“Cái này thì tôi không nói được ở đây. Bây giờ thời điểm này nó rất là nhạy cảm.”
Tin đồn đầu độc
Ông Nguyễn Bá Thanh sinh ngày 8/4/1953 tại xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng. Ông được bổ nhiệm chức Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng vào năm 1996.
Đến cuối năm 2012, ông được Bộ Chính trị điều ra Hà Nội giữ chức Trưởng ban Nội chính Trung ương, kiêm Phó Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng-chống tham nhũng.
Bệnh tình của ông Thanh đặc biệt gây chú ý công luận kể từ khi xuất hiện thông tin ông bị đầu độc xuất phát từ việc đấu đá, tranh dành quyền lực trong nội bộ đảng cộng sản Việt Nam.
Trong thời gian ông Thanh được điều trị tại Mỹ, trang blog Chân Dung Quyền lực đầy bí ẩn đã tung tin ông bị Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đầu độc phóng xạ kèm theo các hình ảnh được xem là của ông Thanh chụp từ trong phòng bệnh.
Phó trưởng ban Tuyên giáo trung ương khẳng định ‘hoàn toàn không có chuyện đó.’ Báo nhà nước dẫn lời ông Nguyễn Thế Kỷ nói thông tin này là ‘xấu độc, chia rẽ nội bộ.’
Sau vụ đột tử của Thứ trưởng Công an Phạm Quý Ngọ hồi tháng 2 năm ngoái sau khi bị tố cáo tham nhũng và cái chết bất ngờ của Cục trưởng Đường Sắt Nguyễn Hữu Thắng hạ tuần tháng rồi, sự ra đi của ông Thanh dường như vẫn là một dấu hỏi trong công luận chưa được giải tỏa thỏa đáng.
