Công an tỉnh Phú Yên vừa loan tin đã bắt giam ông Nguyễn Bảo Tiên, làm nghề tài xế, với cáo buộc “Tuyên truyền chống Nhà nước” vì đã “phát tán” các ấn phẩm bị chính quyền cấm của Nhà xuất bản Tự do. Một tuyên bố được cho là của Nhà xuất bản Tự Do cho biết có thể ông Tiên đã bị giam suốt 18 tháng qua.
Báo Công an Nhân Dân hôm 5/5 cho hay cơ quan công an vừa khám nhà, bắt tạm giam ông Nguyễn Bảo Tiên liên quan đến việc phát hành sách của Nhà xuất bản Tự Do.
Tuy nhiên, trang thông tin của Công an tỉnh Phú Yên đã loan báo việc bắt ông Tiên từ hôm 20/4, và vào chiều ngày 29/4, đích thân ông Phạm Đại Dương, Bí thư Tỉnh ủy Phú Yến, đã khen thưởng “nóng” cho Công an tỉnh về “thành xuất xuất sắc” trong quá trình điều tra vụ án này.
Ông Bảo Tiên bị khởi tố và cáo buộc phạm tội “Tàng trữ, phát tán, tuyên truyền tài liệu nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam” theo quy định tại điểm a khoản 1 điều 117 BLHS .
Theo trang này, ông Tiên được cho là đã “chủ động” nhận phát tán sách như “Cẩm nang nuôi tù”, “Chính trị bình dân”, “Phản kháng phi bạo lực” là những sách mà chính quyền cho là “không được phép lưu hành, có nội dung chống chính quyền Việt Nam.”
Trang CAND cho biết từ tháng 8/2019 đến tháng 10/2019, ông Tiên nhiều lần nhận tổng cộng 68 bưu phẩm (có chứa các cuốn sách trên) và đã phát tán tới người nhận 24 bưu phẩm. Trang này cho biết “mới đây,” trong lúc đang “phát tán” 21 bưu phẩm tại Bưu cục Kerry Express tỉnh Phú Yên thì bị lực lượng Công an phát hiện, thu giữ.
Truyền thông Việt Nam và Công an Phú Yên không nêu chi tiết thời gian nào ông bị phát hiện đang “phát tán” các ấn phẩm này và ông bị bắt vào thời gian nào.
Ông Nguyễn Bảo Tiên sinh năm 1986, sống tại TP. Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên.
Trong một tuyên bố ngày 6/5 mà VOA nhận được, Nhà xuất bản Tự Do cho biết việc ông Nguyễn Bảo Tiên, một cộng tác viên của Nhà xuất bản Tự Do, bị bắt “có quá nhiều nghi vấn.”
“Chúng tôi có cơ sở để hoài nghi anh Tiên đã bị bắt và giam giữ từ tháng 10/2019 đến nay, như vậy, anh Tiên có thể đã bị giam giữ hoặc bị quản thúc trái pháp luật suốt 18 tháng qua,” Nhà Xuất bản Tự Do cho biết.
Nhà xuất bản Tự Do cho rằng việc làm của ông Nguyễn Bảo Tiên là hoàn toàn chính đáng, ông chỉ thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do xuất bản và quyền đọc sách một cách ôn hòa.
Nhà xuất bản này nhận định rằng ông Tiên “vô tội”. Nhà xuất bản “cực lực lên án tội ác này của nhà cầm quyền Việt Nam, yêu cầu chính quyền trả tự do cho anh Nguyễn Bảo Tiên và các tù nhân lương tâm khác ngay lập tức và vô điều kiện.”
Nhà Xuất Bản Tự Do, được thành lập tháng 2/2019, là một tổ chức phi lợi nhuận “với hoạt động chính là xuất bản và phát hành các ấn phẩm không chịu sự kiểm duyệt của chính quyền Việt Nam.” Vì sự an toàn của họ, hầu hết các thành viên của Nhà xuất bản Tự Do không công khai danh tính.
“Kể từ khi thành lập và hoạt động đến nay, các thành viên và cộng tác viên của Nhà xuất bản Tự Do liên tục bị bắt bớ, câu lưu và sách nhiễu. Điển hình là vụ bắt giữ bà Phạm Đoan Trang, một tác giả, đồng sáng lập viên và cựu thành viên của NXB Tự Do,” Nhà Xuất bản Tự Do cho biết trong tuyên bố.
Theo tổ chức Ân xá Quốc tế, lực lượng an ninh Việt Nam đã thẩm vấn ít nhất 100 người trên khắp đất nước, và khám xét nhà của ít nhất một chục người, tịch thu sách về dân chủ và chính sách công do Nhà xuất bản Tự Do in và phát hành.
Vào tháng 6/2020, Nhà xuất bản Tự Do được Hiệp hội Xuất bản Quốc tế (IPA) đã trao giải thưởng Prix Voltaire. Khi ấy, nhà báo Phạm Đoan Trang, phát ngôn viên của Nhà xuất bản Tự Do, cho VOA biết:
“Trong bối cảnh ở Việt Nam khi mà tình hình đàn áp nhân quyền - trong đó có quyền tự do xuất bản- gia tăng, giải thưởng này đối với chúng tôi là một điều vinh hạnh. Tất nhiên là chúng tôi bị sức ép từ chính quyền, nhưng chúng tôi sẽ phải cố gắng nhiều hơn nữa”.
Trong một tuyên bố khi trao giải, IPA nói: “Các nhân viên của Nhà xuất bản Tự Do đã tự đặt mình vào rủi ro lớn để giúp người khác thực hiện quyền tự do ngôn luận”.
