Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã bay tới Moscow hôm 20/3 và dự kiến sẽ đề cao vai trò của Bắc Kinh như là nhà hòa giải tiềm năng trong cuộc xung đột Ukraine trong lúc Tổng thống Nga Vladimir Putin hy vọng sẽ được Bắc Kinh tiếp sức trước áp lực của phương Tây.
Ông Tập sẽ là nhà lãnh đạo đầu tiên bắt tay với ông Putin kể từ khi Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) tống đạt lệnh bắt giữ ông Putin vào hôm 17/3 trước việc Nga đưa trẻ em Ukraine sang nước họ kể từ khi cuộc xâm lược khai mào.
Nga đang thể hiện chuyến đi của ông Tập, lần công du đầu tiên của ông Tập kể từ khi ông giành được nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có, là bằng chứng cho thấy họ có một người bạn hùng mạnh sẵn sàng sát cánh với họ chống lại phương Tây thù địch mà họ cáo buộc đang muốn cô lập và đánh bại Moscow.
“Chúng ta có thể cảm nhận bối cảnh địa chính trị ở thế giới bên ngoài đang có những thay đổi triệt để,” ông Putin nói trong một bài viết trên tờ Nhân dân Nhật báo của Trung Quốc được đăng lại trên trang web của Điện Kremlin và nói thêm rằng ông kỳ vọng cao vào chuyến thăm của ‘người bạn tốt lâu năm’.
Đối với ông Tập, chuyến công du này giống như đang đi dây ngoại giao. Trung Quốc đã đưa ra đề xuất 12 điểm để giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine, nhưng đồng thời tăng cường quan hệ với Moscow.
Trung Quốc đã nhiều lần bác bỏ cáo buộc của phương Tây rằng họ dự tính vũ trang cho Nga nhưng nói rằng họ muốn có một quan hệ đối tác năng lượng chặt chẽ hơn sau khi tăng cường nhập khẩu than, khí đốt và dầu của Nga sau cuộc xâm lược toàn diện của ông Putin vào Ukraine. Các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên năng lượng Nga có nghĩa là Bắc Kinh đã tiết kiệm được hàng tỷ đô la.
Ông Tập đã đến Moscow vào chiều ngày 20/3 và dự kiến sẽ có cuộc trò chuyện ‘không chính thức’ với ông Putin, theo sau là bữa tối.
Hội đàm chính thức được lên lịch vào ngày 21/3.
Ông Tập đã viết trong một bài báo đăng ở Nga rằng hai nước tuân theo khái niệm ‘tình bạn vĩnh cửu và hợp tác cùng có lợi’ và đề xuất hòa bình Ukraine của Trung Quốc, được công bố hồi tháng trước, phản ánh quan điểm toàn cầu.
“Các vấn đề phức tạp không có giải pháp đơn giản,” ông Tập viết trên Rossiiskaya Gazeta, nhật báo của chính phủ Nga.
Ukraine và các nước hậu thuẫn ở phương Tây nói bất kỳ lệnh ngừng bắn nào cũng sẽ giúp ông Putin câu giờ để củng cố lực lượng trước thềm một cuộc phản công mà Ukraine đã lên kế hoạch.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết ông sẽ chỉ xem xét các giải pháp hòa bình sau khi quân Nga rút khỏi lãnh thổ Ukraine.
Đề xuất của Trung Quốc không có đề xuất cụ thể nào về cách chấm dứt cuộc chiến kéo dài một năm vốn đã giết chết hàng chục ngàn người, phá hủy các thành phố và buộc hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa.
Ông Putin hoan nghênh đề nghị làm trung gian hòa giải của Trung Quốc và Điện Kremlin cho biết ông sẽ giải thích chi tiết cho ông Tập về lập trường của Nga, nhưng không nói rõ.
Diễn đàn