Trên khắp thế giới, AIDS là nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong nơi phụ nữ ở tuổi sinh sản. Nhiều người thậm chí không biết là mình bị nhiễm bệnh cho đến lúc mang thai. Điều trị khi đó là điều cấp thiết, bởi vì khi một phụ nữ mang thai sử dụng các loại thuốc chống virút thì nguy cơ đứa trẻ sinh ra bị lây nhiễm có thể giảm xuống chưa đầy 5%. Điều này cũng có nghĩa là người mẹ sẽ mạnh khỏe lâu hơn để chăm sóc cho con.
Bà Babalwa Mbono người Nam Phi là một trong những phụ nữ vừa kể. Bà nói niềm vui khi biết mình có thai đã bị che mờ bởi nỗi lo sợ khi bà phát hiện rằng mình bị nhiễm virut HIV gây bệnh AIDS.
Bà nói: “Nỗi tuyệt vọng khi không biết mình sẽ sống ra sao, có còn sống để mà nuôi dậy con lớn lên hay không. Và tuyệt vọng khi nghĩ rằng mình sẽ làm một đứa trẻ vô tội nhiễm bệnh.”
Nhưng bà Mbono nằm trong số những người may mắn bởi vì được sự phụ trợ của một tổ chức có tên là Mothers2Mothers, là tổ chức cung cấp sự chăm sóc, hỗ trợ và giáo dục cho các bà mẹ có HIV dương tính.
Bà nói: “Tôi biết được cách thức tự chăm sóc cho mình và cho con mình, và tôi học được cách thức sử dụng thuốc men và làm các cuộc thử nghiệm cần thiết, và tôi cũng học được cách cho con ăn. Tôi còn học được cả cách chống lại với thành kiến gắn liền với HIV.”
Với kiến thức cùng các công cụ này, đứa con của bà Babalwa sinh ra đã không bị nhiễm HIV, và nay bà đang giúp cho những bà mẹ khác bị HIV dương tính.
Tuy có những câu chuyện về các thành quả tốt đẹp như thế, vẫn còn nhiều phụ nữ mang thai cần được hưởng các dịch vụ như thế này cùng các dịch vụ khác nữa. Năm 2009, khoảng 370 ngàn trẻ sinh ra bị nhiễm HIV, gần như tất cả đều ở các nước có thu nhập thấp hay trung bình, chủ yếu ở Châu Phi trong vùng phía nam sa mạc Sahara.
Theo một chương trình vừa phát động hôm qua, mục tiêu sẽ là giảm thiểu con số vừa kể xuống 90 phần trăm trong vòng 4 năm.
Kế hoạch nhắm tới việc đạt được mục tiêu đó bằng cách mở rộng việc tiếp cận các dịch vụ phòng chống và điều trị HIV có thể cứu được mạng sống cho các bà mẹ và những đứa con của họ; kết hợp các dịch vụ y tế cho phụ nữ; và đem lại cho họ sức mạnh để bảo đảm sức khỏe cá nhân họ và sức khỏe của những đứa trẻ.
Hoa Kỳ đã rất tích cực trên mặt trận này và đã cam kết thêm 75 triệu đôla cho kế hoạch toàn cầu. Phát biểu tại buổi lễ phát động kế hoạch, Phối hợp viên AIDS toàn cầu của Hoa Kỳ, ông Eric Goosby nêu ra sự cách biệt giữa tỷ lệ bệnh AIDS nơi trẻ em tại các nước đã phát triển so với những nước đang phát triển.
Ông nói: “Tại Hoa Kỳ và châu Âu, bệnh AIDS ở trẻ em nay đã lùi vào lịch sử, tuy nhiên ở nhiều nước, gần như mỗi phút đồng hồ lại có 1 đứa trẻ sinh ra bị nhiễm HIV, mặc dù chúng ta có kiến thức để ngăn ngừa việc ấy. Bảo đảm rằng tất cả những trẻ sơ sinh không bị nhiễm HIV phải là một ưu tiên toàn cầu, chứ không phải phó mặc cho may rủi về địa lý.”
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon nhắc lại mối quan ngại này, và nói các bà mẹ ở mọi nơi đều cảm nhận một tình yêu như nhau đối với con của mình và đáng được nhận những chọn lựa như nhau về cách điều trị. Ông nêu ra rằng thành quả trong việc loại trừ sự lây truyền HIV từ mẹ sang con tại các nước đã phát triển chứng tỏ rằng việc đó có thể thực hiện trên phạm vi toàn cầu.
Các nhà lãnh đạo thế giới và giới hoạt động dự một cuộc họp cấp cao tại Liên Hiệp Quốc trong tuần này về cách ứng phó với HIV AIDS đã phát động một kế hoạch toàn cầu hướng tới việc loại trừ các ca lây nhiễm HIV mới ở trẻ em trước năm 2015.