Ông Vladimir Putin kêu gọi người Nga xung trận trong bài phát biểu bất khuất trong Ngày Chiến thắng hôm 9/5, nhưng không đá động bất cứ một kế hoạch leo thang nào ở Ukraine, dù phương Tây cảnh báo rằng ông có thể sử dụng bài diễn văn ở Quảng trường Đỏ để ra lệnh động viên quốc gia.
Ukraine không hề lùi bước trong cuộc chiến. Kyiv báo cáo các cuộc tấn công bằng tên lửa vào cảng Odesa ở phía nam và một nỗ lực mới của các lực lượng Nga để đánh bại những binh sĩ Ukraine cuối cùng đang cầm cự trong một nhà máy thép ở Mariupol đổ nát.
Lễ duyệt binh thường niên ngày 9/5 ở Moscow - với các phi đạn đạn đạo thông thường và xe tăng – đánh dấu ngày đánh bại Đức Quốc xã vào năm 1945.
Các thủ đô phương Tây đã công khai suy đoán trong nhiều tuần nay rằng ông Putin thúc đẩy lực lượng của mình đạt đủ tiến bộ để tuyên bố chiến thắng trong ngày biểu tượng này - nhưng với một số ít thắng lợi cho đến nay, thay vào đó, ông có thể tuyên bố lời kêu gọi toàn quốc chiến tranh.
Tổng thống Nga không làm vậy, nhưng vẫn lặp lại khẳng định rằng các lực lượng của ông một lần nữa đang chiến đấu chống lại Đức Quốc xã.
“Các bạn đang chiến đấu vì Tổ quốc, vì tương lai của Tổ quốc, để không ai quên bài học của Thế chiến Thứ hai. Vì vậy, không có chỗ trên thế giới cho những kẻ hành quyết, những kẻ chỉ trích và Đức quốc xã”, ông Putin tuyên bố tại một khán đài bên ngoài các bức tường của Điện Kremlin .
Trong khi đó, bài diễn văn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đưa ra lời cam kết với người dân Ukraine rằng họ sẽ chiến thắng.
“Vào Ngày Chiến thắng Chủ nghĩa Đức Quốc xã, chúng ta đang chiến đấu để giành một chiến thắng mới. Con đường đi đến chiến thắng khó khăn, nhưng chúng ta chắc chắn sẽ giành chiến thắng”, ông Zelenskyy nhấn mạnh khi phát biểu trong bộ quân phục giản dị.
Cuộc chiến tranh Nga gây ra ở Ukraine đã khiến hàng nghìn thường dân thiệt mạng, hàng triệu người Ukraine phải bỏ nhà đi lánh nạn và biến các thành phố trở thành các đống đổ nát. Moscow không đạt được tiến bộ gì nhiều ngoài một dải lãnh thổ ở phía nam và một ít thắng lợi ở phía đông.
‘Chỉ có nhục nhã và chắc chắn thất bại’
Chiến thắng của Xô Viết trong Thế chiến Thứ hai đã chiếm được vị thế gần như tôn giáo ở Nga dưới thời ông Putin, người đã gợi lại ký ức về ‘Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại’ xuyên suốt cái mà ông gọi là ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’ ở Ukraine.
Các nước phương Tây xem đó là một sự ví von sai lầm để biện minh cho hành động gây hấn vô cớ.
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace nói: “Không thể có ngày chiến thắng, chỉ có nỗi nhục nhã và chắc chắn là thất bại ở Ukraine.”
Các chuyên gia quân sự phương Tây - nhiều người ban đầu dự đoán một chiến thắng nhanh chóng của Nga - giờ đây cho rằng Moscow có thể sắp hết quân. Một lời tuyên chiến đầy đủ sẽ cho phép ông Putin động viên lực lượng trừ bị và gửi lính quân dịch.
Bộ Quốc phòng Ukraine nói các lực lượng Nga được xe tăng và pháo binh yểm trợ đang ‘tấn công mạnh’ vào nhà máy Azovstal của Mariupol, nơi hàng trăm binh sĩ Ukraine đã cố thủ qua nhiều tháng bị bao vây. Thường dân trú ẩn ở đó đã được sơ tán trong những ngày gần đây.
Phụ tá thị trưởng Mariupol, Petro Andryuschenko, cho hay Nga nỗ lực đánh sập một cây cầu dùng để di tản để bao vây các chiến binh phòng vệ cuối cùng ở bên trong nhà máy thép Azovstal.
