Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã dành một phần lớn trong Thông điệp Liên bang tối thứ Ba để nói về những cải cách di trú mà ông muốn chứng kiến.
Ông Trump nói kế hoạch gồm bốn phần của ông sẽ tạo ra một “hệ thống di trú an toàn, hiện đại và hợp pháp”, trong khi đảng Dân chủ mô tả lối tiếp cận của tổng thống là có tính cách “xúc phạm” và “nhẫn tâm”.
Phần đầu tiên trong đề xuất của ông Trump là tạo ra một con đường giúp cho gần 2 triệu người di dân nhập cảnh Hoa Kỳ từ khi còn nhỏ mà không có giấy tờ hợp lệ, được nhập quốc tịch Mỹ.
Gần 800.000 người trong thành phần này được bảo vệ theo chương trình DACA (Hoãn trục xuất người nhập cư bất hợp pháp khi còn nhỏ) được ban hành dưới thời Tổng thống Obama, cho phép họ được cư ngụ và làm việc hợp pháp ở Mỹ.
Hồi năm ngoái, Tổng thống Trump ra lệnh chấm dứt chương trình DACA và ra hạn cho Quốc hội tới đầu tháng 3, phải có một giải pháp lâu dài để giải quyết trường hợp những người này.
Giải thích những cải cách mà ông muốn chứng kiến, ông Trump đề cập tới những người nhập cư theo diện đó, trong khi ông tiếp tục nhấn mạnh rằng phải “tập trung vào các lợi ích tốt nhất của các công nhân Mỹ, và các gia đình Mỹ”.
Ông nói: “Trách nhiệm của tôi và nhiệm vụ thiêng liêng của mọi giới chức dân cử có mặt tại đây, là bảo vệ người Mỹ, bảo vệ sự an toàn, gia đình, cộng đồng và quyền của họ thực hiện giấc mơ Mỹ. Bởi vì người Mỹ cũng là dreamers”.
Phát biểu này lập tức gặp phản ứng của giới chỉ trích cách tiếp cận của ông Trump, trong đó có thủ lãnh Đảng Dân chủ tại Hạ viện Nancy Pelosi, người từng viết trên Twitter: “Dreamers cũng là người Mỹ”.
Dân biểu Joe Kennedy thuộc Đảng Dân chủ cũng gửi thông điệp ủng hộ thành phần nhập cảnh vào Mỹ từ lúc còn bé, trong bài phát biểu đáp lại thông điệp liên bang của ông Trump.
Ông Kennedy tuyên bố:
“Các bạn là một phần trong câu chuyện nước Mỹ, chúng tôi sẽ đấu tranh cho các bạn, chúng tôi sẽ không ngoảnh mặt quay đi.”
Tổng thống Trump nói ông đang giang tay với các nhà lập pháp của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa để đạt các mục tiêu của ông trong vấn đề di trú.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Mark Warner nói ông đồng ý cần có một thỏa thuận lưỡng đảng về thành phần nhập cư không có giấy tờ hợp lệ vào lúc còn bé, và tăng tài trợ cho an ninh biên giới.
Ông Warner nói: “Nhưng đêm hôm nay, Tổng thống Trump đã chứng minh rằng ông không sẵn sàng ngưng chiều lòng những kẻ cực đoan, nhẫn tâm nhất, trong thành phần ủng hộ nòng cốt của ông, là những kẻ muốn hạn chế hầu hết mọi hình thức nhập cư hợp pháp”.
Kể từ khi bắt đầu chiến dịch vận động tranh cử tổng thống, ông Trump đã tiến phong đòi xây một bức tường dọc theo biên giới Mỹ-Mexico, và trong kế hoạch di trú của ông, ông muốn tăng số lượng nhân viên an ninh biên giới và chấm dứt những chính sách mà ông gọi là “bắt rồi thả” đối với những người bị bắt khi tìm cách vượt biên bất hợp pháp vào Hoa Kỳ.
Ông Trump nói “những lỗ hổng chết người” đã cho phép các băng đảng và tội phạm lọt vào Mỹ.
Ông Trump còn kêu gọi chấm dứt chương trình Xổ số Visa hay xổ số thẻ xanh, để quay sang ủng hộ một “hệ thống dựa vào kỹ năng” để đưa nhân công có tay nghề có thể “đóng góp cho xã hội của chúng ta, yêu mến và tôn trọng đất nước chúng ta”.
Trong phần cuối của kế hoạch di trú, ông Trump muốn hạn chế nhập cư theo diện đoàn tụ gia đình, chỉ được bảo lãnh vợ, chồng và con vị thành niên mà thôi.
Dân biểu Elizabeth Guzman, thuộc Đảng Dân chủ, đại diện bang Virginia, bác bỏ quan điểm của ông Trump về vấn đề di trú, bà nói ông đe dọa đưa đất nước trở lại thời kỳ khi mà con người bị đánh giá dựa trên màu da và tôn giáo, thay vì tính cách của họ.
Dân biểu Guzman chỉ trích lệnh cấm của ông Trump đối với những người đến từ Chad, Iran, Libya, Somalia, Syria và Yemen, cũng như Bắc Triều Tiên và Venezuela, cho rằng đây là một “lệnh cấm dựa trên ác cảm, vô đạo đức”, đối với người Hồi giáo.
Bà nói ông Trump đã “thay thế bình đẳng bằng sự bất khoan dung, sự tương kính bằng sự kỳ thị”.
Chính quyền của ông Trump nói lệnh cấm là điều cần thiết để bảo vệ an ninh quốc gia và bác bỏ những người nói rằng chính sách này và lệnh hạn chế người tị nạn nhập cảnh, là nhắm vào người Hồi giáo.
Bà Guzman nói kế hoạch di trú của ông Trump, nếu được áp dụng, sẽ “thay đổi tận nền tảng tính chất của quốc gia”, đi ngược lại các lý tưởng của những công thần lập quốc.
