Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte chỉ trích Hoa Kỳ có quan điểm khiêu khích về Biển Đông, đồng thời cho rằng việc Washington không hành động khi Trung Quốc bắt đầu xây đảo nhân tạo là nguồn cơn của căng thẳng hiện thời ở vùng biển tranh chấp.
Reuters dẫn lời ông Duterte nói hôm 23/3 rằng các đợt tuần tra tự do hàng hải của Washington có thể dẫn tới “các tính toán sai lầm”, làm bùng ra xung đột, đồng thời cáo buộc chính quyền Hoa Kỳ trước đây đã gây áp lực buộc Philippines chống Trung Quốc nhưng không bảo đảm sự hậu thuẫn quân sự.
Nhà lãnh đạo Philippines nói về việc tuần tra khởi sự dưới thời kỳ nắm quyền của Tổng thống Obama: “Chỉ một phát đạn, nó có thể dẫn tới một vụ nổ và chiến tranh cũng như chuyện ‘nồi da xáo thịt’”.
Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng nước này muốn duy trì tự do hàng hải và bay ngang qua tuyến hải lộ chiến lược, và rằng chuyện đó không phải là hành động khiêu khích.
Bình luận của ông Duterte được đưa ra trong bối cảnh có quan ngại ở Philippines rằng Trung Quốc sẽ xây dựng một số trạm quan trắc môi trường ở vùng biển tranh chấp, trên cả bãi cạn Scarborough. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã bác bỏ tin này.
Trước đó, Tổng thống Duterte tuyên bố rằng nước ông, hay thậm chí Mỹ, cũng không thể cản bước Trung Quốc ở Biển Đông.
“Tôi có thể làm gì? Tuyên chiến với Trung Quốc? Tôi có thể, nhưng chúng tôi sẽ để mất tất cả quân đội, cảnh sát, và đất nước sẽ bị phá hủy”, ông Duterte được AP trích lời nói hôm 19/3 liên quan tới tin Trung Quốc sẽ xây dựng trên bãi cạn Scarborough.
Tháng trước, trong cuộc phỏng vấn độc quyền với Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng việc Trung Quốc xây “khu phức hợp quân sự” ở Biển Đông “xảy ra dưới chính quyền của ông Obama”, và “đáng lẽ không được cho phép làm vậy”.
Khi được hỏi về các hoạt động quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông, “ông chủ” Nhà Trắng nói: “Tôi biết chính xác chuyện đang xảy ra giữa Trung Quốc và Bắc Hàn và mọi nước khác. Nhưng tôi không thích nói chuyện chiến lược quân sự trên báo chí… Tôi không thích”.
“Điều này không xảy ra dưới thời kỳ nắm quyền của Trump mà dưới thời của ông Obama. Nhiều chuyện xảy ra mà đáng lẽ không được cho phép. Một trong số đó là việc xây dựng một khu phức hợp quân sự cực lớn, cực lớn ở giữa Biển Đông”, ông Trump nói tiếp.
