Hôm 23/8, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte nói ông trông đợi sẽ bắt đầu đàm thoại với Trung Quốc trong năm nay về tranh chấp lãnh thổ kéo dài giữa hai nước ở Biển Đông. Ông cũng thúc giục Bắc Kinh cho phép người Philippines đánh cá ở một bãi cạn có tranh chấp.
Biển Đông có các bên tranh chấp chính là Việt Nam, Trung Quốc, Philippines và Đài Loan.
Ông Duterte nói ông muốn đối thoại ngoại giao với Trung Quốc hơn là theo đuổi một lập trường mạnh bạo có thể làm cho giới chức Trung Quốc tức giận đến mức có thể hủy các cuộc đối thoại.
Khi được hỏi đã xác định được ngày tháng để đàm thoại chưa, ông Duterte trả lời: “Rồi. Sớm hơn quý vị nghĩ. Có thể trong năm nay”.
Cũng trong ngày 23/8, Đại sứ Việt Nam tại Philippines Trương Triều Dương nói với các phóng viên ở Hà Nội rằng: “Tới lúc này, có cảm giác ông Duterte đang lựa chọn một giải pháp mang tính chất hòa bình cho các tranh chấp ở Biển Đông với Trung Quốc. Dù sao điều quan trọng nhất là ông ấy vẫn coi phán quyết của Tòa trọng tài là cơ sở để đàm phán với Trung Quốc trong thời gian tới. Tôi nghĩ rằng đây là một điều rất khôn ngoan”.
Cựu Tổng thống Philippines Fidel Ramos, một người hậu thuẫn chính trị chủ chốt của ông Duterte, mới đây đã gặp các nhà trung gian phía Trung Quốc để dọn đường cho cuộc đàm thoại, sẽ được tổ chức ở Bắc Kinh.
Về bãi cạn Scarborough bị Bắc Kinh chiếm giữ vào năm 2012, ông Duterte nói: “Trung Quốc lúc này cần lắng nghe chúng tôi. Đã đến lúc quý vị dỡ bỏ lệnh cấm du khách và cho phép người Philippines đánh cá ở đó”.
Sau các phát biểu của Tổng thống Duterte một ngày, hôm 24/8, Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay nói với báo giới rằng tranh chấp lãnh thổ của Philippines với Trung Quốc ở Biển Đông không làm cho Manila phải tái cân bằng mối quan hệ giữa họ với đồng minh là Mỹ và nước láng giềng Trung Quốc.
Ông Yasay nói: “Chúng tôi muốn có tình hữu nghị chặt chẽ với Trung Quốc. Điều đó không có nghĩa là chúng tôi sẽ làm suy yếu tình hữu nghị của chúng tôi với Mỹ. Chúng tôi chỉ nói rằng cho dù có những tranh chấp, như vấn đề Biển Đông, vẫn có những khía cạnh khác trong mối quan hệ vẫn có thể tiến tới mà không cần động chạm đến vấn đề Biển Đông”.
Theo Reuters, AP