Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay hôm 14/1 nói với báo chí rằng Manila sẽ không ngăn Hoa Kỳ nếu nước này tính chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo trên biển Đông.
“Nếu quyền lợi quốc gia của Mỹ là ngăn chặn Trung Quốc chiếm đóng các cấu trúc tranh cãi ở biển Đông, họ được tự do làm vậy vì đó là vùng lãnh hải quốc tế”, ông Yasay nói với tờ The Manila Times.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Philippines phát biểu như vậy ít ngày sau khi ông Rex Tillerson, ứng viên ngoại trưởng được Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đề cử, phát biểu tại một cuộc điều trần ở thủ đô Washington rằng Trung Quốc cần phải bị bác quyền tiếp cận các đảo nhân tạo Bắc Kinh xây ở biển Đông.
Ông Tillerson nói tại Quốc hội Mỹ: “Chúng ta sẽ phải gửi một tín hiệu rõ ràng tới Trung Quốc rằng thứ nhất, việc xây đảo phải dừng, và thứ hai là quý vị sẽ không được cho phép tiếp cận các đảo đó”.
Hôm 13/1, tờ Hoàn cầu thời báo của nhà nước Trung Quốc cảnh báo Hoa Kỳ rằng chiến tranh sẽ bùng ra nếu Washington chặn Bắc Kinh tiếp cận các đảo nhân tạo trên vùng biển tranh chấp.
Trong khi đó, khi được hỏi về lời phát biểu của ông Tillerson, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cho biết ông không trả lời các câu hỏi giả định, và rằng Bắc Kinh có quyền tiến hành “các hoạt động bình thường” trong lãnh thổ của mình.
Về phía Việt Nam, khi được hỏi về tuyên bố của ông Tillerson, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình hôm 12/1 nói rằng “duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không ở khu vực là mục tiêu và lợi ích chung của các nước trong và ngoài khu vực”.
Ông Bình nói: “Chúng tôi cho rằng các bên đều có trách nhiệm đóng góp mang tính xây dựng vào mục tiêu chung cũng như đảm bảo lợi ích chung này”.
