Một căn cứ hải quân của Campuchia đang được xây dựng với sự trợ giúp của Trung Quốc và sẽ có một phần dành riêng cho quân đội Trung Quốc, báo Mỹ Washington Post loan tin hôm 6/6.
Cả hai chính phủ Trung Quốc lẫn Campuchia trước đó đều bác bỏ thông tin rằng Campuchia sẽ cho phép Trung Quốc hiện diện quân sự tại căn cứ hải quân Ream trên Vịnh Thái Lan.
Báo Anh The Guardian hôm 7/6 nhận định rằng sự hiện diện như vậy sẽ đánh dấu sự mở rộng đáng kể khả năng tiếp cận quân sự của Trung Quốc ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Dẫn lời các quan chức phương Tây và Trung Quốc, Washington Post đưa tin rằng căn cứ này sẽ tiếp nhận quân đội Trung Quốc ở khu vực phía bắc của căn cứ. Một quan chức phương Tây nói với tờ báo Mỹ rằng các kế hoạch mở rộng được chốt lại hồi năm 2020 có điều khoản về việc quân đội Trung Quốc “sử dụng độc quyền phần phía bắc của căn cứ, tuy rằng sự hiện diện của họ sẽ được che đậy”.
Washington Post cho biết một quan chức Bắc Kinh xác nhận quân đội Trung Quốc sẽ sử dụng “một phần” căn cứ nhưng phủ nhận rằng họ sẽ sử dụng độc quyền. Quan chức này cho biết khu vực này cũng sẽ được sử dụng bởi các nhà khoa học và rằng Trung Quốc không tham gia vào bất kỳ hoạt động nào trên phần thuộc Campuchia ở căn cứ này.
Người phát ngôn chính phủ Campuchia Phay Siphan xác nhận rằng hai nước Campuchia và Trung Quốc sẽ động thổ hai dự án liên quan đến cảng tại căn cứ này trong tuần này, nhưng ông bác bỏ tuyên bố cho rằng Trung Quốc sẽ có bất kỳ quyền tiếp cận độc quyền nào ở đó. Ông nói rằng lễ động thổ dự kiến vào ngày 8/6 liên quan đến việc xây dựng một xưởng sửa chữa tàu và một đường trượt ở ụ tàu, theo Bloomberg.
“Chúng tôi đã mời các nhà ngoại giao ở Campuchia tham dự, vì vậy không có gì quá bí mật”, ông Phay Siphan cho biết qua điện thoại hôm 7/6, đồng thời cho biết thêm bất kỳ việc sử dụng quân sự độc quyền nào đối với căn cứ sẽ vi phạm hiến pháp của quốc gia, vẫn theo Bloomberg.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) cho biết trong một cuộc họp báo hôm 7/6 rằng việc cải tạo tại căn cứ Ream là “nhằm tăng cường khả năng của hải quân Campuchia trong việc bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ hàng hải và chống lại tội phạm hàng hải”.
Ông nói: “Sự hợp tác của chúng tôi trên diện rộng là công khai, minh bạch, hợp lý và công bằng”, theo Bloomberg. Ông Triệu nói thêm: “Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho hai quốc gia và hai dân tộc chúng tôi, mà còn là tấm gương về xây dựng một kiểu quan hệ quốc tế mới và một cộng đồng với một tương lai chung cho nhân loại”.
The Guardian dẫn lời ông Sam Roggeveen, giám đốc chương trình an ninh quốc tế của Viện Lowy, nêu nhận định: “Giá trị thực tế của căn cứ này [đối với Bắc Kinh] là sẽ cho phép Trung Quốc triển khai các tàu chiến và tàu tuần duyên đến xung quanh khu vực một cách dễ dàng hơn, và đơn thuần là có nhiều sự hiện diện hơn một chút, nơi mà trước đây họ cần phải đi một quãng đường rất xa”.
